MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tescil

... ile Hazine ve Sızan Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki tescil davasının kabulüne dair Bozova Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 16.06.2010 gün ve 105/147 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davalı Hazine temsilcisi tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

KARAR

Davacı dava dilekçesinde; mevkii ve sınırlarını açıkladığı taşınmazların esasen dedesi Ali Yücel’den kaldığını, paylaşım sonucu babası ...’e intikal ettiğini, ölümünden sonra ise kendisine kalan yerler olduğunu, yaklaşık 90 - 100 dönümlük fıstıklık tarlaların 70 – 80 yıldan beri malik sıfatıyla zilyet ve tasarrufları altında bulunduğunu, 30 yıldır bu yerde fıstık, bağ ve badem ağaçları diktiğini belirterek dava konusu taşınmaz bölümlerinin adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, davacının tescilini istediği taşınmazların imar ve ihya edilmediğini, zilyetliğinin de olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı ... Tüzel Kişiliği temsilcisi, taşınmazların davacının babasının zamanından beri kullanıla geldiğini, köy tüzel kişiliğiyle ilgisinin bulunmadığını ve davayı kabul ettiğini bildirmiştir.
Mahkemece, teknik bilirkişiler... ile ...’nin 15.1.2010 tarihli rapor ve krokilerinde A, B ve C harfleriyle gösterilen sırasıyla 58476.06, 7179.82 ve 14824.22 m2 yüzölçümlü taşınmaz bölümlerinin tarla niteliğiyle davacı Mehmet Güli oğlu 1960 doğumlu ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi üzerine; hüküm, Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik, muristen intikal, paylaşım, eklemeli zilyetlik, imar ve ihya hukuksal sebeplerine dayalı olarak TMK. nun 713/1, 996, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 ve 17. maddeleri gereğince açılan tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, yazılı gerekçeyle tescili istenen taşınmaz bölümleri hakkındaki davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Daire 27.11.2008 gün ve 2008/5855 Esas, 2008/6029 Karar sayılı bozma ilamında; 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 ve 17. maddeleri gereğince imar ve ihya koşullarının araştırılması, dava tarihinden geriye doğru en az 20 – 25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları getirtilerek uyuşmazlığın çözümünde gözönünde bulundurulması, miktar araştırmasının yapılması ve infaza elverişli kroki düzenlenmesi gerektiğine işaret edilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Özellikle 3402 sayılı Kadastro Kanununun 17. maddesi uyarınca taşınmazın imar ve ihyasına hangi tarihte başlandığı, imar ve ihyanın hangi tarihte tamamlandığı hususları her iki keşifte de tam olarak açıklığa kavuşturulmamıştır. Bozma ilamına uyulmakla taraf yararına (davalı taraf) usulü kazanılmış hak doğar. Bu nedenle bozma ilamı çerçevesinde gerekli araştırma ve incelemenin yapılması zorunluluğu doğar. Dava konusu taşınmaz bölümlerinin bulunduğu alan 1976 yılında yapılan tapulama çalışmaları sırasında 766 sayılı Kanunun 2. maddesi gereğince tapulama harici bırakılan yerde kalmaktadırlar. Orijinal paftada tescili istenen taşınmaz bölümlerinin yer aldığı kısımlar, taşlık olarak gösterildiği gibi, teknik bilirkişi Adem Şekerli ve arkadaşının sunduğu krokilerde de tapulama harici taşlık olarak gösterilmiştir. Böyle bir yerin kazanmayı sağlayan zilyetlikle edinilmesi için diğer kazanma koşulları ve 20 yıllık sürenin dolması yanında imar ve ihyanın da tamamlanmış olması zorunludur. Kazanmayı sağlayan 20 yıllık süre imar ve ihyanın tamamlandığı tarihten başlar.
Bu nedenle dava konusu taşınmazların bulunduğu bölgeye ait topoğrafik harita bulunduğu yerden getirtilerek uzman bilirkişi üç harita mühendisi aracılığıyla zemine uygulanması, topografik haritaya göre taşınmazın imar ve ihya edilip edilmediği, yaklaşık hangi tarihte imar ve ihyanın tamamlandığı hususlarında tarafların ve Yargıtay’ın denetimine açık gerekçeli raporun bilirkişilerden alınması, daha önce götürülmeyen ziraat yüksek mühendisi veya bu konuda uzman bir akademisyen aracılığıyla taşınmaz üzerinde bulunan ve yaşları 24 – 25 arasında olan 1500 adet fıstık ağacının daha önce var olan yabani ağaçların aşılanması sonucu korunan ağaçlar ise hangi tarihte aşılandıklarının belirlenmesi, yabani ağaçların aşılanması sonucu değilde dikilen ağaçlar ise buna göre dikim tarihlerinin saptanması, bundan ayrı, davacı ve babasının ya da dedesinin hangi tarihte taşınmaz bölümlerinin imar ve ihyasına başladıkları, imar ve ihyayı ne şekilde sürdürdükleri, ne biçimde emek ve para sarfı yaptıkları, imar ve ihyanın hangi tarihte tamamlandığı hususlarının keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan sorularak açıklığa kavuşturulması, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 17. maddesinde imar ve ihya için öngörülen tüm olumlu ve olumsuz koşulların saptanıp belirlenmesi, yerel bilirkişi ve tanıkların HUMK. nun 258. maddesi gereğince davetiyeyle çağırılmaları, aynı kanunun 259. maddesi uyarınca keşifte dinlenmeleri, davetiyeye uymadıkları taktirde HUMK. nun 253. maddesinin gözönünde tutulması, beyanlar arasındaki çelişkinin HUMK. nun 265. maddesi gereğince yüzleştirmek suretiyle giderilmesi, TMK. nun 713/1 maddesi gereğince açılan tescil davaları kamu düzeni ağırlıklı davalar olup, resen araştırma ve inceleme yöntemine tabi olduğunun gözetilmesi, ondan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme sonucu hüküm kurulmuş bulunması usul ve yasaya aykırıdır.
Davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile usul ve kanuna aykırı olan yerel mahkeme hükmünün açıklanan nedenlerle ve HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, 07.03.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.