MAHKEMESİ : Yargıtay 8. Hukuk Dairesi (İlk Derece Mahkemesi Sıfatıyla)


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesi sıfatıyla Yargıtay 8. Hukuk Dairesince;
“...DAVA (TALEP)
Duruşmada yinelenen dava dilekçesiyle; Kayseri 4. İcra Hukuk Mahkemesi Hakimi ..."nun Kayseri 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 2012/551 ve 2012/555 Esas sayılı kamu dava dosyalarında sanık olarak yargılanan davacıların beraatlerine ve yararlarına ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedildiği halde, girişilen ilamlı icra takibine borçlu Hazine"nin şikayeti üzerine İcra Hukuk Mahkemesine açılan davada açık olan Asliye Ceza Mahkemesi ilamlarını esastan inceleme yetkisi olmadığı halde, duruşma açılmaksızın yorum üretip tek vekalet ücreti olması gerektiği gerekçesiyle yeni hüküm kurarak takiplerin iptaline kesin olarak karar verdiği; bu haliyle davacıların vekalet ücreti alacakları ile icra masraflarından oluşan alacaklarını alamamalarına neden olduğu belirtilerek kanunen sorumlu olan ..."nden 9.215.29 TL"nin yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesi istenilmiştir.
CEVAP (SAVUNMA)
Duruşmada yinelenen davalı ... vekilinin cevap dilekçesinde; HMK"nın 46. maddesinde sınırlı sayım şeklinde belirlenen hakimin sorumluğu koşullarının somut davada gerçekleşmediği, talebin tabi olduğu süre içinde ileri sürülmediği ve tanıkla ispatlanacak hususlardan olmadığı açıklanarak; davanın reddine karar verilmesi istenilmiştir.
İHBAR
Dava, HMK"nın 48/2. maddesi uyarınca ilgili hakim Kayseri hakimi ..."na re"sen ihbar edilmiş, gerekli tebligat yapılmıştır. İlgili hakim tarafından dosyaya gönderdiği beyan dilekçesinde, yasaya ve vicdani kanaatine göre adil karar verdiğini belirtmiştir.
KANITLAR
Sorumluluk iddiasına konu yargılama işlem ve kararlarıyla ilgili taraflarca delil olarak bildirilen; Kayseri 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 2012/551 Esas, 2012/365 Karar sayılı ve 2012/555 Esas, 2014/774 Karar sayılı dosyaları, Kayseri 3. İcra Müdürlüğünün 2014/19392 Esas ve 2014/1939 Esas sayılı takip dosyaları, Kayseri 4. İcra Hukuk Mahkemesinin 2014/769 Esas, 2014/752 Karar ve 2014/770 Esas, 2014/753 Karar sayılı dosya asılları dosya içine getirilmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
1- Dava, hakimin hukuki sorumluğuna dayalı maddi tazminat davası niteliğindedir. Konu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 46-49. maddelerinde düzenlenmiştir. Kanun"un 46. maddesinde hakimlerin hukuki sorumluluklarını gerektiren sebepler sınırlı olarak altı bent halinde sayılmıştır. Bu maddeye göre öz olarak ifade etmek gerekirse; hakimlerin sorumluluğuna dayalı tazminat davası açılabilmesi için, kasıtlı hareket edilmiş olması ve bu şekilde kasıtla verilen kararın kanuna ve adalete aykırı bulunması, görevin savsaklanarak hakkın yerine getirilmesinden kaçınılmış olması ve bu yöndeki iddiaların somut delillerle kanıtlanmış olması gerektiği sonucu çıkmaktadır.
2- Davacılar, hakimin hukuki sorumluluğunu gerektiren yargısal işlem ve davranışları olarak; Asliye Ceza Mahkemesinde herbiri yararına ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedildiği ve ilam açık olduğu halde, vekalet ücretinin tahsili için girişilen icra takiplerine borçlunun şikayeti üzerine icra hukuk hakimi olarak takibe dayanak ilamları yetkisi olmadığı halde hatalı yorumlayarak takiplerin tamamen iptaline dair duruşmasız inceleme ile ve kesin olarak karar vererek davacıların savunma haklarını kısıtlayarak vekalet ücreti alacaklarını tahsil edememelerine dolayısıyla zararlarına neden olduğunu belirtmişlerdir.
3- İlk derece mahkemesi olarak Yargıtayca HMK uyarınca dilekçelerin teatisi, ön inceleme duruşması yapılmış, dava şartı yönünden davada herhangi bir eksikliğin bulunmadığı tespit edilmiş, uyuşmazlık konusu belirlenmiş, dava ve cevap yönünden taraflarca bir değişiklik yapılmamış, dilekçelerde belirtilen taraf delilleri dosyaya getirtilerek tahkikat aşamasına geçilmiş; gerekli tahkikat ve inceleme yapılarak karar verilmiştir.
4- Getirtilen dosyalar ve hakimin yaptığı yargısal işlemlerin incelenmesi sonucu; Kayseri 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 2012/551 Esas, 2012/365 Karar sayılı dosyasında eldeki dava davacılarının sanık olarak yargılanmaları neticesinde beraatlerine ve “1.200 TL vekalet ücretinin Hazine"den alınarak ayrı ayrı beraat eden sanıklara verilmesine” şeklinde karar verilmesi üzerine davacılar tarafından Kayseri 3. İcra Müdürlüğünün 2014/19392 Esas sayılı takip dosyasında “3.600 TL vekalet ücreti alacağı ile işlemiş faizinden oluşan” alacağın tahsili için girişilen icra takibine borçlu Hazine"nin ilamdaki vekalet ücretinin 1.200 TL olduğu, 3.600 TL üzerinden takibe konulamayacağı iddiasıyla şikayeti üzerine Kayseri 4. İcra Mahkemesinin 2014/769 Esas sayılı dosyasında, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda “Asliye Ceza Mahkemesi ilamında tek vekalet ücretine karar verildiğinden bu şekilde takibe konulması gerekirken üç ayrı vekalet ücreti talep edildiğinden takibin iptaline” şeklinde karar verildiği anlaşılmaktadır.
Yine Kayseri 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 2014/555 Esas, 2014/774 Karar sayılı dosyasında eldeki dava davacılarının sanık olarak yargılanmaları neticesinde beraatlerine ve “1.500 TL vekalet ücretinin Hazine"den alınarak ayrı ayrı sanıklara verilmesine” şeklinde karar verilmesi üzerine davacılar tarafından Kayseri 3. İcra Müdürlüğü"nün 2014/19389 Esas sayılı takip dosyasında “4.500 TL vekalet ücreti alacağı ile işlemiş faizinden oluşan” alacağın tahsili için girişilen icra takibine, borçlu Hazine"nin ilamdaki vekalet ücretinin 1500 TL olduğu 4500 TL üzerinden takibe konulamayacağı iddiasıyla şikayeti üzerine, Kayseri 4. İcra Mahkemesi"nin 2014/770 Esas sayılı dosyasında, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda “Asliye Ceza Mahkemesi ilamında tek vekalet ücretine hükmedildiğinden bu şekilde takibe konulması gerekirken üç ayrı vekalet ücreti talep edildiğinden takibin iptaline” şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır.
İcra İflas Kanunu"nun 18/3. maddesine göre, “Aksine hüküm bulunmayan hallerde İcra Mahkemesi ... duruşma yapılmasına gerek olup olmadığını takdir eder”. Bu haliyle işlemi sorumluluk konusu yapılan icra hakimi yasa koyucunun tanıdığı duruşma açılması konusundaki takdir hakkını kullanmıştır.
Ayrıca Asliye Ceza Mahkemesi ilamlarındaki vekalet ücreti alacağı hükmüne dayalı olarak davacıların tek vekalet ücreti üzerinden yeniden takip yapabilmelerini engelleyen bir karar da verilmemiştir. Yapılan yargılama ve verilen kararların HMK"nın 46. maddesinde belirtilen ihbar olunan hakimin sorumluluğunu gerektirecek nitelikte olmadığından, kasti olarak açık ve kesin bir kanun hükmüne aykırı karar verdiğine, hakkı yerine getirmemek için görevi savsaklamış olduğuna ilişkin de bir delil bulunmadığından davacıların davasının reddi ile kanunda öngörülen disiplin para cezası olarak 750 TL"ye mahkum edilmelerine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- HMK"nın Hakimin hukuki sorumluluğunu düzenleyen 46. maddesinin unsurları somut olayda gerçekleşmediğinden davanın esastan REDDİNE,
2- 6100 sayılı HMK"nın 49. maddesi gereğince takdiren 750 TL disiplin para cezasının davacılardan alınarak Hazineye irad kaydına,
3- Davanın reddedildiği gözetilerek alınması gereken maktu 29,20 TL harcın peşin alınan 157,40 TL harçtan düşümü ile artan 128,20 TL"nin istek ve kararın kesinleşmesi halinde davacılara iadesine,
4- Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi"nin 12. maddesi uyarınca 3500 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı ..."ne verilmesine,
5- Davacının yaptığı tüm yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, hükmün kesinleşmesine kadar davacı tarafın yatırdığı gider avasından (HMK. md. 333) kullanılmayan kısmın kaldığı taktirde davacıya iadesine,
6- Davalı tarafından yapılan iki adet tebligat gideri, 18,00 TL yargılama giderinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
7- Dosyaya getirtilen mahkeme ve icra dairesi dosyalarından asıl olanların fotokopilerinin dosyada tutularak asıllarının ilgili merciine iadesine...”
dair oybirliği ile verilen 08.03.2016 gün ve 2015/3 E., 2016/1 K. sayılı karar davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Davacı tarafın temyiz isteminin süresinde olduğunun anlaşılmasından ve dosyadaki tüm kâğıtların okunmasından sonra gereği düşünüldü:
Dava, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 46. maddesine dayalı tazminat istemine ilişkindir.
Davacılar vekilince Kayseri Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesinde davalı Adalet Bakanlığı aleyhine açılan davada müvekkilleri hakkında açılan iki ayrı ceza davasının yargılamaları sonucunda beraat kararları verildiğini ve her iki dosyada da beraat eden sanıklar lehine takdir edilen vekalet ücretinin Hazineden alınarak ayrı ayrı beraat eden sanıklara verilmesine şeklinde hüküm kurulduğunu, kararların kesinleşmesi üzerine üçer tane vekalet ücreti yönünden iki ayrı ilamlı icra takibi yaptıklarını, ancak Hazine vekilinin şikâyeti üzerine Kayseri 4. İcra Hukuk Mahkemesince dosya üzerinden kesin olmak üzere her iki takibin tamamen iptaline karar verildiğini, İcra Hukuk Mahkemesi hâkiminin takibe konu ilamı esastan inceleme ve hüküm kurma yetkisi yok iken kesinleşmiş bir mahkeme kararını kendi bildiğince yorumlayarak hatalı karar verdiğini, müvekkillerini ve dolayısıyla kendini Avukatlık Kanunu"nun 164/son maddesi uyarınca haksız ve hukuka aykırı olarak zarara uğrattığını, yaptığı hatalı yorumla bile, takibi kısmen iptal etmesi gerekirken tamamını iptal etmesinin de hatalı olduğunu ileri sürerek 9.215,29 TL maddi tazminatın yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Adalet Bakanlığı vekili tarafından Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesine sunulan cevap dilekçesinde İcra Mahkemesinin hatalı yapılan takibi iptal ettiği, mahkeme kararlarının doğru bir şekilde yeniden takibe konmasında kanunen herhangi bir engelin bulunmadığı, mahkeme kararının yeniden takibe konulup alacağın tahsil edilmesinin her zaman mümkün olduğu belirtilerek davanın reddine karar verilmesini istenilmiştir.
Kayseri 3. Asliye Hukuk Mahkemesince, görevsizlik nedeni ile davanın usulden reddine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli ve yetkili Yargıtay 4. Hukuk Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İşbu kararın temyiz edilmeden kesinleşmesi ve davacılar vekilinin talebi üzerine dosya Yargıtay 4. Hukuk Dairesine gönderilmiştir.
Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 03.03.2015 tarih, 2015/14 Esas ve 2015/12 Karar sayılı kararı ile davaya bakmakla Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş ve iş bu karar temyiz edilmeden kesinleşmiştir. Davacılar vekilinin başvurusu üzerine dava dosyası Yargıtay 8. Hukuk Dairesine gönderilmiş, dava dilekçesi ve ekleri Hazineye davalı sıfatıyla ve mahkeme hakimine ihbar olunan sıfatıyla tebliğ edilmiştir.
Davalı ... vekili uğranıldığı iddia edilen zararın dayanağı bulunmadığını, dava konusu olay tanıkla ispatlanacak nitelikle olmadığından tanık dinletilmesine muvafakatlerinin olmadığını, kararların yasal mevzuata uygun olarak verilmiş olup işlemde kusur, kasıt ve hata olmadığını, salt lehte ve aleyhte karar verilmiş olmasının hakimin sorumlu olduğunu göstermediğini, HMK’nın 46. maddesinde belirtilen koşulların oluşmadığını, ayrıca HMK"nın 48. maddesine göre dayanılan sorumluluk nedenlerini ispata yarayacak yeterli delil sunulmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
İhbar olunan hâkim davaya konu şikâyet dosyasında ilgili kanun hükümlerini uygulayarak yasaya ve vicdani kanaatine göre karar verdiğini, İcra Mahkemesinde görev yaparken hiçbir zaman okuduğunu anlamadan, avukat düşmanı, avukat aleyhine karar veren, savunma hakkını elinden alan, kendine göre yorum üreten bir hâkim olmadığını, takibe konu ilamı hatalı yorumlamadığını, kararının açık ve net olduğunu, adil karar verdiği kanaatinde olduğunu belirtmiştir.
Özel Dairece yukarıda başlık bölümüne alınan gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bilgi ve belgelere, daire kararında açıklanan gerektirici nedenlere, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, usul ve yasaya uygun olduğu tespit edilen Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği kararın onanması gerekir.
SONUÇ: Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği kararın yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, gerekli temyiz ilam harcı peşin alındığından başka harç alınmasına yer olmadığına, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 25.10.2017 gününde oybirliği ile karar verildi.