Danıştay 6. Daire 2020/6847 Esas 2021/2149 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/6847
Karar No : 2021/2149

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın onanmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 28/01/2020 tarih ve E:2019/8418, K:2020/543 sayılı kararın; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli, … İlçesi, … Mahallesi, (eski) … pafta, … parsel sayılı taşınmazın 2981 sayılı Yasa uyarınca kendilerine devredilerek tapu verilmesi yolundaki başvurularının zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesince; tapu tahsis belgesi ile hak sahipliği saptanan davacıya ait yapının bulunduğu yerin mer'i imar planlarında konut alanında kalması ve buna bağlı olarak mevcut haliyle korunabilecek durumda olması halinde buradan, yapının mer'i planlara göre bulunduğu yerde korunamayacak nitelikte olması durumunda ise gecekondu önleme veya ıslah bölgelerinden veya yakın bölgelerde yapılmış ıslah imar planları içinde meydana gelen boş imar parsellerinden müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esasına göre tahsis yapılması gerekirken talebin zımnen reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davalı vekili tarafından, davacının tapu tahsis belgesi aldığı ve üzerinde evi bulunan yerin 1970 yılında dava dışı …'dan satın alındığı, (eski) … Mahallesi, … pafta, … parsel sayılı taşınmazın davacının evinin bulunduğu kısmın Hazineye ait olmadığı, tapu tahsis belgesinin bir geçerliliğinin bulunmadığı, 1993 yılındaki imar uygulamasında halihazırda Hazinenin değil, dava dışı … adına kayıtlı olduğu, eksik inceleme sonucu karar verildiği ileri sürülerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabul edilerek Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 28/01/2020 tarih ve E:2019/8418, K:2020/543 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : İstanbul İli, … İlçesi, (eski) … Mahallesi, eski … pafta, … parsel sayılı taşınmazda 245 m²'lik işgal nedeniyle hak sahibi olarak davacıya … tarih, … sayılı tapu tahsis belgesi verildiğinden bahisle, söz konusu taşınmazın 2981 sayılı Yasa uyarınca kendilerine tapusunun verilmesi, mümkün olmazsa arsa ve taşınmazın değerinin tazminat olarak ödenmesi istemiyle davacı vekilince davalı idareye 27/02/2015 tarihli başvurunun yapıldığı, söz konusu başvurunun davalı idare tarafından zımnen reddi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2981 sayılı Kanunun Tapu verme" başlıklı, 10. maddesinde; bu Kanun hükümlerine göre hazine, belediye, il özel idaresine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya araziler üzerinde, gecekondu sahiplerince yapılmış yapılar, 12 nci madde hükümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayıt maliki kamu kuruluşunca bu yer hak sahibine tahsis edileceği ve bu tahsisin yapıldığı tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilerek ilgilisine "Tapu Tahsis Belgesi" verileceği, tapu tahsis belgesinin, ıslah imar planı veya kadastro planları yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil edeceği,
B) Hak sahibi olmadığı halde tapu verilen kişilerin tapuları resen iptal edileceği,
hükme bağlanmıştır.
"Tapu tahsis belgesi verilen gecekondular" başlıklı, 13. Maddesinde ise; "Tapu tahsis belgesi verilen gecekondular hakkında aşağıdaki uygulamalar yapılır.
a) Bu Kanun gereğince arsa tahsis edilecek kimselerin; kendisinin veya eşinin veya reşit olmayan çocuğunun oturduğu belediye ve mücavir alan sınırı içinde ev yapmaya müsait arsaya veya bir eve veya apartmanın bağımsız bir bölümüne veya bir bölümü iş yeri olarak kullanılan bir yapıya sahip bulunmaması gerekir.
b) Hazine, belediye, il özel idarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idaresinde olan veya bu Kanun uyarınca mülkiyetlerine geçen arsa veya araziler üzerinde, ıslah imar planları ile meydana getirilen imar parselleri içinde hak sahiplerine, yapılarının işgal ettiği arazi de dikkate alınarak ıslah imar planında getirilen ölçülere uygun şekilde arsa veya hisse tahsis edilir. Gecekondusu muhafaza edilemeyen hak sahiplerine aynı bölgede veya diğer gecekondu ıslah veya önleme bölgesinde başka bir arsa veya hisse verilir. Tahsis edilen arsa veya hissenin bedeli 4/11/1983 tarih ve 2942 sayılı Kanun veya 6/6/1984 tarih ve 3016 sayılı Kanuna göre tespit edilir.
14 üncü maddenin a, b, c, d, e, g, h ve i bentleri kapsamında kalmaları nedeniyle, bulundukları yerde korunamayan gecekondu sahiplerinden hak sahibi sıfatı taşıyanlarına, bir gecekondu önleme veya ıslah bölgesinde veya yakın bölgegelerde yapılmış ıslah imar planları içinde meydana gelen boş imar parselleri müstakil, hisseli veya katmülkiyeti esasına göre verilir. Bu gibi hallerde gecekondu sahibine ayrıca enkaz bedeli bu Kanunla kurulan fondan belediye veya valilikçe ödenir.
d) Daha önce gecekonduları yıkılanlar bu Kanunun uygulanmasında hiçbir hak talep edemezler." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanunun 14. maddesinde ise bu Kanundan yararlanamayacak durumda olan yapılar düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın ve Dairemizin E:2019/11091 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden; İstanbul İli, … İlçesi, (eski) … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazda bulunan yapı için 2981 sayılı Kanun uyarınca düzenlenen tapu tahsis belgesine sahip olan davacının, bu yapının 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca yıkımı yolundaki … tarih ve … sayılı Ümraniye Belediye Encümeni kararını iptal eden … İdare Mahkemesinin ve … tarihli, E:…, K:… sayılı kararının, Danıştay Ondördüncü Dairesinin 12/11/2014 gün ve E:2013/7548, K:2014/9832 sayılı kararıyla onandığından bahisle, hukuka aykırılığı yargı organlarınca tespit edilen encümen kararının uygulanması neticesinde oluşan hasar ve kira kaybından müteşekkil maddi ve manevi zararlarının dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılan davada; davacıya ait yapının 23/07/1985 tarihli tapu tahsis belgesinde belirtilen vasıfları ile encümen kararına istinaden yıkılan yapının nitelikleri hakkında bilirkişi raporunda yer verilen tespitler karşılaştırıldığında; tapu tahsis belgesine konu yapının 245 m² yüzölçümlü, tek katlı ve kargir ev vasfında olmasına karşın, idare tarafından yıkılan söz konusu yapının 427 m² brüt kullanım alanına sahip 3 katlı ve betonarme karkas yapı olduğu ve bu yapının 23/07/1985 tarihli tapu tahsis belgesinin düzenlenmesinden sonra inşa edildiği, 2981 sayılı Kanun hükümlerinden yararlandırılan binaların yıkılarak yeniden yapımının, 3194 sayılı Kanun uyarınca alınması gereken ruhsatlardan istisna tutan yahut bu tür yapıların hak sahiplerine bu işler için muafiyet tanıyan herhangi bir düzenleme bulunmadığı, söz konusu yapının yıkımından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddi gerektiği gerekçesiyle … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiği, anılan karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararın, temyiz incelemesi sonucunda Dairemizin 28/06/2018 tarihli, E:2017/2067, K:2018/1426 sayılı kararı ile onanarak kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, İdare Mahkemesince, yukarıda yer verilen hususların yanında ayrıca, karar düzeltme aşamasında davalı idare vekilince verilen ek beyan dilekçesindeki, söz konusu taşınmazın mülkiyetinin Maliye Hazinesine ait olduğu, davalı idarenin hüküm ve tasarrufunda bulunmadığı, tapu tahsis belgesinin de davalı belediye tarafından verilmediği yönündeki iddia ve itirazların da birlikte incelenip değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak verilen temyize konu Mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 18/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.