Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2021/5204 Esas 2022/11430 Karar Sayılı İlamı

İhbarname No : KYB - 2021/11181

İftira suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda, Tekirdağ Cumhuriyet Başsavcılığı'nca verilen 24.05.2020 tarihli ve 2020/3511 soruşturma, 2020/2733 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı yapılan itirazın reddine ilişkin mercii Tekirdağ 1. Sulh Ceza Hakimliği'nin 16.07.2020 tarihli ve 2020/1227 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosyası ile ilgili olarak;
5271 sayılı Kanun’un 160. maddesi uyarınca, Cumhuriyet Savcısı'nın, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlaması gerektiği, aynı Kanun’un 170/2. maddesi gereğince yapacağı değerlendirme sonucunda, toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açacağı, aksi halde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vereceği, buna karşın Cumhuriyet Savcısı'nın 5271 sayılı Kanun’un kendisine yüklediği soruşturma görevini yerine getirmediği, ortada yasaya uygun bir soruşturmanın bulunmadığı durumda, anılan Kanun’un 173/3. maddesindeki koşullar oluşmadığından, itirazı inceleyen merciin Cumhuriyet Savcısı'nın soruşturma yapmasını sağlamak maksadıyla itirazın kabulüne karar verebileceği yönündeki açıklamalar karşısında,
Dosya kapsamına göre, şüphelinin annesi ile birlikte yaşadığı ikametinden ziynet eşyalarının çalındığı iddiasıyla müştekiler haklarında hırsızlık suçundan şikayette bulunduğu, yapılan soruşturma sırasında ifadelerine başvurulan müştekilerin üzerilerine atılı suçlamaları kabul etmedikleri ve kendilerine iftira atıldığı gerekçesiyle şüpheli hakkında şikayette bulundukları, her iki suç için birlikte yapılan soruşturma sonunda; hırsızlık suçunun işlendiği iddia olunan ikamette yapılan incelemeyi müteakip hırsızlık suçundan delil yetersizliğinden kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmekle birlikte, iftira suçundan da şüphelinin şikayet hakkını kullandığından bahisle hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş ise de;
İşlendiği iddia olunan suç veya suçlara dair şikayet hakkının kullanılması pek tabi mümkün olmakla birlikte, şikayet hakkının kötüye kullanılmamasının ve iftira kastıyla hareket edilmemesinin asıl olduğu, somut olayda; müştekiler ile şüphelinin komşu olmaları hasebiyle birbirlerini tanıdıkları, birbirlerinin evlerine gidip geldikleri anlaşılmakla birlikte, incelen dosya kapsamındaki olaydan önce şüpheli ...'in erkek kardeşi ... ...'e müşteki ... tarafından verildiği ve geri ödenmediği iddia olunan borç para sebebiyle şüpheli ve müştekiler arasında husumet bulunduğuna ilişkin müşteki ... ...'nün beyanı nazara alındığında, bahsedilen husumet nedeniyle şüphelinin iftira kastıyla hareket edip etmediği hususunun tespit edilmesi bakımından, öncelikle ... ...'in beyanının alınmasıyla birlikte, adı geçenler arasında iş bu soruşturma öncesinde ve sonrasında yapılmış olan veya yapılmakta olan başka soruşturma dosyalarının bulunup bulunmadığının araştırılması, soruşturma dosyaları bulunması halinde söz konusu dosyaların getirtilerek incelenmesi ve sonucuna göre şüphelinin hukuki durumunun tayin ve takdiri gerektiği cihetle, eksik inceleme sonucu verilmiş kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı yapılan itiraz üzerine soruşturmanın genişletilmesine karar verilmesi yerine, yazılı şekilde itirazın reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı CMK.nın 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü'nün 14.01.2021 gün ve 2020-16642 sayılı kanun yararına bozma istemine atfen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 05.02.2021 gün ve KYB/2021-11181 sayılı ihbarnamesi ile dairemize tevdii kılınmakla incelendi.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Gereği görüşülüp düşünüldü:
Şüpheli ... 07.02.2020 tarihinde polis merkezine müracaat ederek alınan ifadesinde; annesi ... ... ile birlikte ikamet ettiklerini, karşı komşuları olan şüpheliler ... ... ile kızı ...'nün evinde olmadığı bir tarihte annesini görme bahanesiyle evlerine misafirliğe geldiklerini, 05.02.2020 günü saat 17:00 sıralarında ikametindeki ziynet eşyalarını kontrol ettiğinde kendisine ait 10.000 TL değerindeki elmas yüzük, kolye küpe seti ile 3.000 TL değerindeki tektaş yüzüğü ve 5.000 TL tutarlı inci kolyesinin yerinde olmadığını fark ettiğini, yaklaşık zararının 18.000 TL değerinde olduğunu, takılarının ... ... ve ... tarfindan çalındığını düşündüğünü belirterek şikayetçi olduğunu beyan etmesi üzerine başlatılan soruşturmada; iddiaya konu takı kutuları üzerinde parmak izine rastlanılmadığı, dinlenen tanık ... ...'in gözlerinin görmemesi ve müşteki ...'in annesi olması sebebi ile tarafsız tanık olarak kabul edilemeyeceğinden bahisle soyut iddia dışında müşteki şüpheliler ... ... ve ...'nün nitelikli hırsızlık suçunu işlediklerine dair haklarında kamu davası açmaya yeterli şüphe, delil ve emare bulunmadığı ... hakkında ise şikayet hakkını kullandığı ve iftira suçundan yasal unsurlarının gerçekleşmemesi nedeniyle "Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar" verildiği, ilgili karara, ... ve ... ... tarafından itiraz edildiği, itiraz üzerine Tekirdağ 1. Sulh Ceza Hakimliği tarafından yapılan inceleme sonucunda, 16.07.2020 tarih ve 2020/1227 Değişik İş sayılı kararı ile itirazın reddedilmesi üzerine karanın kesinleştiği anlaşılmıştır.
Ceza Muhakemeleri Kanununda;
"Madde 160-(1) Cumhuriyet Savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.
(2) Cumhuriyet Savcısı, maddi gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adli kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.
Madde 170-(1) Kamu davasını açma görevi. Cumhuriyet Savcısı tarafından yerine getirilir.
(2) Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet Savcısı, bir iddianame düzenler.
Madde 172-(1) Cumhuriyet Savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasını açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağını bulunmaması hallerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Bu karar, suçtan zarar gören ile önceden ifadesi alınmış veya sorguya çekilmiş şüpheliye bildirilir. Kararda itiraz hakkı, süresi ve mercii gösterilir.
Madde 173-(1) Suçtan zarar gören, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde, bu kararı veren Cumhuriyet Savcısı'nın yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hakimliğine itiraz edebilir.
(2) İtiraz dilekçesinde, kamu davasının açılmasını gerektirebilecek olaylar ve deliller belirtilir.
(3) (Değişik fikra: 18/06/2014-6545 S.K./71. md) Sulh ceza hâkimliği, kararını vermek için soruşturmanın genişletilmesine gerek görür ise bu hususu açıkça belirtmek suretiyle, Cumhuriyet Başsavcılığı'ndan talepte bulunabilir, kamu davasının açılması için yeterli nedenler bulunmazsa, istemi gerekçeli olarak reddeder, itiraz edeni giderlere mahkum eder ve dosyayı Cumhuriyet Savcısı'na gönderir. Cumhuriyet Savcısı, kararı itiraz edene ve şüpheliye bildirir.
(4) (Değişik fikra: 25/05/2005-5353 S.K./26.mad) Sulh Ceza hâkimliği istemi yerinde bulursa, Cumhuriyet Savcısı iddianame düzenleyerek mahkemeye verir.
(5) Cumhuriyet Savcısı'nın kamu davasının açılmaması hususunda takdir yetkisini kullandığı hallerde bu madde hükmü uygulanmaz" şeklinde yer verilen düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere; Cumhuriyet Savcısı kendisine yapılan suç duyurusu veya şikayet üzerine suçun gerçekten işlenip işlenmediğinin tespiti için hemen işin gerçeğini araştırmaya başlamalı ve maddi gerçeğin ortaya çıkmasına yarayan tüm yasal yöntemlere başvurmalıdır. Toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açması, aksi halde ise anılan Kanun'un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vermesi gerekmektedir.
Soruşturmaya konu olayda, müştekiler ile şüphelinin komşu olmaları nedeniyle görüştükleri ancak şüpheli ...'in erkek kardeşi ... ...'e müşteki ... tarafından verildiği ve geri ödenmediği iddia olunan borç para sebebiyle şüpheli ve müştekiler arasında husumet bulunduğuna, şüphelinin annesi ... ...'in yürüyemediği ve gözleri görmediği için müştekileri kapıyı açıp kendilerini evde ağırlamasının da mümkün olmadığına ilişkin müşteki ... ...'nün beyanı ve taraflar arasında Tekirdağ Cumhuriyet Başsavcılığı'nca yürütülen soruşturma dosyalarının bulunduğu nazara alındığında şüpheli ile müştekiler arasında husumet bulunup bulunmadığı ile şüphelinin annesi ... ...'in şikayet tarihindeki fiziksel durumu hususunda emniyet yaptırılıp taraflar ve müştekiler ile ... ... arasında iş bu soruşturma öncesinde ve sonrasında yapılmış olan veya yapılmakta olan başka soruşturma dosyalarını bulunup bulunmadığının araştırılması, soruşturma dosyaları bulunması halinde söz konusu dosyaların getirtilerek incelenmesi ve dosyadaki deliller bir bütün halinde incelenip karar yerinde tartışılarak sonucuna göre şüpheli hukuki durumunun değerlendirilmesi gerektiği düşünülmeden eksik soruşturma ile verilen kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına kararına yönelik itirazın kabulü yerine, yazılı gerekçe ile reddine karar verilmesinde hukuka uygunluk görülmemiş ve anılan kararın kanun yararına bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
Açıklanan nedenlerle Adalet Bakanlığı'nın kanun yararına bozma istemine dayalı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ihbarname içeriği görüldüğünden Tekirdağ 1. Sulh Ceza Hakimliği'nin 16.07.2020 gün, 2020/1227 yerinde değişik iş sayılı itirazın reddine ilişkin kararının CMK.nın 309. maddesi gereğince BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde yapılmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı'na gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, 04.07.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.