Yargıtay Ceza Genel Kurulu 2020/352 Esas 2021/33 Karar Sayılı İlamı

Kararı veren
Yargıtay Dairesi : 19. Ceza Dairesi
Mahkemesi :Asliye Ceza
Sayısı : 348-396


Ormandan münhasıran yakacak nitelikte emval veren ağaç kesme suçundan sanıklar ... ve ..."ın beraatlerine, sanık ...’ın eyleminin ise kabahat oluşturduğundan bahisle 6831 sayılı Kanun’un 91/5 ve 91/5-son. maddeleri gereğince 250 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin Bartın (Kapatılan) Sulh Ceza Mahkemesince verilen 26.04.2013 tarihli ve 1303-554 sayılı hükümlerin, katılan vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 19. Ceza Dairesince 12.07.2018 tarih ve 9797-8568 sayı ile;
"...Tüm dosya kapsamından; sanıkların ormandan kestikleri 5 adet meşe ağacını kestiklerinin tanık ... tarafından görüldüğünün ve sanıkların evlerinde 12 kental meşe odunu ele geçirildiğinin anlaşılması karşısında; sanıkların atılı ağaç kesme eylemleri nedeniyle mahkûmiyetlerine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi," isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmiştir.
Bartın 2. Asliye Ceza Mahkemesi ise 16.10.2018 tarih ve 570-674 sayı ile bozma kararına direnerek ormandan münhasıran yakacak nitelikte emval veren ağaç kesme suçundan sanık ...’ın beraatine, sanık ...’ın eyleminin ise kabahat oluşturduğundan bahisle 6831 sayılı Kanun’un 91/5 ve 91/5-son. maddeleri gereğince 250 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine karar vermiştir.
Bu hükümlerin de katılan vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen ve Yerel Mahkeme kararının eylemli uyma niteliğinde olduğunu kabul eden Yargıtay 19. Ceza Dairesince 07.03.2019 tarih ve 248-5350 sayı ile;
"...Dairemizin 12.07.2018 tarihli, 2015/9797 Esas, 2018/8568 Karar sayılı bozma kararı üzerine 16.10.2018 tarihli celsede bozma ilamına direnilmesine karar verilmiş ise de, bozma doğrultusunda sanıkların ayrıntılı şekilde sorgularının yeniden yapılması ve kolluğa müzekkere yazılarak sanıklar ile tanıklar arasında husumet olup olmadığının araştırılması ile gerekçede bu hususa yer verilmesi karşısında usulüne uygun şekilde direnme kararı verilmeyip yeniden kurulan hükmün bozmaya eylemli uyma niteliğinde olduğu kabul edilerek, vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, belgeler ve gerekçe içeriğine göre yapılan incelemede;
Sanıkların evlerinde yaş hâlde 12 kental meşe odunu ele geçirildiğinin anlaşılması karşısında; sanıkların atılı dikiliden ağaç kesme eylemleri nedeniyle 6831 sayılı Kanun"un 91. maddesine muhalefetten mahkûmiyetlerine karar verilmesi gerekirken yazılı sekilde karar verilmesi," isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmiştir.
Bartın 2. Asliye Ceza Mahkemesi ise 26.06.2019 tarih ve 348-396 sayı ile;
"...Sanıkların aşamalarda alınan savunmalarında atılı suçlamayı kabul etmedikleri, bozmaya konu tanık ... ile sanıklar ... ve ... arasında husumet bulunup bulunmadığının sıkı bir şekilde araştırılıp tespiti istenmiş, 19.09.2018 tarihli cevabi yazıda tanık ... ile sanıklar arasında husumet bulunduğunun bildirildiğinin anlaşılması karşısında ve sanıkların ağaç kestiklerine ilişkin aralarında husumet bulunan tanık dışında tarafsız bir görgü tanığının da bulunmayışı ve söz konusu emvallere ilişkin suç tarihinin 15.11.2012 tarihi oluşu da göz önüne alınarak yetki ve işleri mahkememize devrolunan Bartın (Kapatılan) Sulh Ceza Mahkemesinin 26.04.2013 tarihli ve 1303-554 sayılı kararına ilişkin Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 12.07.2018 tarihli ve 9797-8568 sayılı bozma ilamı ile direnme kararından sonra Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 07.03.2019 tarihli ve 248-5350 sayılı sanıkların mahkûmiyetine dair karar verilmesine ilişkin bozma ilamına karşı direnilmesine; sanık ..."ın üzerine atılı 6831 sayılı Kanun"un m. 91/1, 2, 4 kapsamında sanığın üzerine atılı eylemi gerçekleştirdiği yönünde somut delile ulaşılamadığından ve atılı suçun sanık tarafından işlendiği sabit olmadığından beraatine, sanık ..."ın üzerine atılı suçun devrikten ya da yıkılıdan emval elde etme suçuna dönüştüğü anlaşıldığından ve ağaç kesme eyleminin vasıf değiştirmesi nedeniyle sanık ..."ın üzerine atılı sübut bulan devrikten emval toplama suçundan ötürü eylemine uygun düşen 6217 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile idari yaptırım cezasını gerektiren bir kabahat hâline dönüştürüldüğü kanaatine varılarak eylemine uyan 6217 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile değişik 6831 SK 91/5. maddesi gereğince suça konu emvalin miktarı dikkate alınarak idari para cezası ile cezalandırılmasına karar vermek gerektiği," gerekçesiyle bozma kararına direnerek, önceki hükümlerdeki gibi sanık ...’ın beraatine ve sanık ...’ın idari para cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir.
Direnme kararına konu bu hükümlerin de katılan vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 03.01.2020 tarihli ve 89165 sayılı "bozma/idari para cezası verilmesine yer olmadığı" istekli tebliğnamesiyle dosya 6763 sayılı Kanun"un 36. maddesi ile değişik CMK"nın 307. maddesi uyarınca kararına direnilen Daireye gönderilmiş, aynı madde uyarınca inceleme yapan Yargıtay 19. Ceza Dairesince 14.09.2020 tarih ve 542-10742 sayı ile direnme kararının yerinde görülmemesi üzerine Yargıtay Birinci Başkanlığına iade edilen dosya, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan gerekçelerle karara bağlanmıştır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
CEZA GENEL KURULU KARARI
Özel Daire ile Yerel Mahkeme arasında oluşan ve Ceza Genel Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlıklar;
1- Sanıklara atılı ormandan münhasıran yakacak nitelikte emval veren ağaç kesme suçunun her bir sanık yönünden sabit olup olmadığının,
2- Sanık ..."a atılı ormandan münhasıran yakacak nitelikte emval veren ağaç kesme suçunun sabit olmadığının kabulü hâlinde sanığın eyleminin 6831 sayılı Kanun"un 91. maddesinin beşinci fıkrasında düzenlenen kabahati mi, aynı Kanun"un 108. maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen suçu mu oluşturduğunun,
Belirlenmesine ilişkindir.
İncelenen dosya kapsamından;
...’ın Arıt Orman İşletme Şefliğine hitaben yazdığı 14.11.2012 tarihli ihbar dilekçesinde ve aynı tarihli ihbar tutanağında; Bartın ili, Merkez ilçesi, Karainler köyünden ...’ın ormandan 5 adet meşe ağacını kestiğini ve bu ağaçları kendi oturduğu evinin 2. katına çıkararak sakladığını belirttiği,
14.11.2012 tarihli arazi inceleme tutanağına göre; ihbar tutanağında belirtilen araziye gidilerek yapılan incelemede dip kuturu 36, 1,30 kuturu 29, 0,447 desimetreküp 1 adet meşe ağacı, dip kuturu 34, 1,30 kuturu 27, 0,316 desimetreküp 1 adet meşe ağacı, dip kuturu 30, 1,30 kuturu 24, 0,316 desimetreküp 1 adet meşe ağacı, dip kuturu 38, 1,30 kuturu 30, 0,447 desimetreküp 1 adet meşe ağacı, dip kuturu 44, 1,30 kuturu 35, 0,604 desimetreküp 1 adet meşe ağacı olmak üzere toplamda 5 adet 2,130 desimetreküp ağacın usulsüz şekilde kesildiği,
15.11.2012 tarihli suç tutanağına göre; Karainler köyü, Arıt serisi, 98 numaralı bölme, Mezarlık yanı mevkisinde bulunan 120 metrekare alana sahip Devlet ormanında ...’ın ihbarı üzerine yapılan incelemede, usulsüz olarak kesilen köklerin tespit edilerek 14.11.2012 tarihli arazi inceleme tutanağının düzenlendiği, ...’ın ikametinde yapılan aramada ise 12 kental odun bulunduğu, ...’ın Mezarlık yanı mevkisinde yer alan ormanlık alanda kesilmiş hâlde bulup el arabası ile evinin 2. katına taşıdığını beyan ettiği, motorlu testere ile kesilen bu odunlara el konularak bu odunların depo memuruna yediemin sıfatıyla teslim edildiği, 5 adet meşe ağacının suç tutanağı tanzim tarihinden 10 gün önce kesildiği, suça konu emvalin arazi inceleme tutanağında belirtilen özelliklere sahip olduğu,
15.11.2012 tarihli arama ve el koyma tutanaklarına göre; sanıkların Bartın ili, Karainler köyünde bulunan ikametlerinde yapılan aramada 12 kental yapraklı yakacak odunun ele geçtiği, Bartın (Kapatılan) Sulh Ceza Mahkemesinin 16.11.2012 tarihli ve 595 değişik iş sayılı kararı ile el koyma işleminin onanmasına karar verildiği,
Bartın (Kapatılan) Sulh Ceza Mahkemesinin 07.01.2013 tarihli ve 1249-3 sayılı kararında; Bartın Cumhuriyet Başsavcılığının 23.11.2012 tarihli ve 1617-1007 sayılı iddianamesi ile sanık ... hakkında yapacak nitelikte emval veren ağaç kesme suçundan açılan kamu davasının mükerrer olduğundan bahisle reddine karar verildiği,
Merkez İlçe Jandarma Komutanlığı tarafından 19.09.2018 tarihinde tanzim edilen tutanağa göre; tanık ... ile sanıklar ... ve ... arasında husumet bulunduğunun ve tarafların anlaşamadıklarının yapılan araştırma ve köy muhtarı Davut Keskin’in beyanından tespit edildiği,
Anlaşılmaktadır.
Tanık ... Savcılıkta; olay tarihinde köpeklerini dolaştırmak için Karainler köyü, Mezarlık mevkisinde bulunan ormanlık alana gittiğini, amcasının oğlu ... ve eşi ...’ın ormanlık alanda meşe ağacı kestiklerini gördüğünü, bu şahısların kendisini görmediğini, ağaçları motorlu testere ile ...’ın kestiğini, sadece tomruk şeklinde kestiklerini gördüğünü ancak nasıl ve ne şekilde eve taşıdıklarını görmediğini, olayın olduğu günün akşamı köye annesinin yanına gittiğini, annesinin ...’ın yanında olduğunu, ...’in eşi olan ...’in bu odunları evinin üst katına çıkartırken gördüğünü, Mahkemede; olay günü köpekleri dolaştırmak için ormanlık alana gittiğinde sanık ...’ın motorlu testere ile kökten meşe ağacı kestiğini gördüğünü, yanında da ...’ın bulunduğunu, bu şahısların kendisini görmediğini, akşam eve giderken ...’in kesilmiş meşe odunlarını evine çıkardığını gördüğünü beyan etmiştir.
Sanık ... Orman İşletme Şefliğinde; Bartın"da çalıştığını, ormandan odun getirmediğini, tarlasının kenarında başkaları tarafından kesilmiş odunları eşi ...’ın getirdiğini, Savcılıkta; arazilerinin yan tarafında kesilmiş hâlde bulunan 5 adet meşe ağacını eşi ...’ın yaklaşık 3 hafta önce evlerinin çatı kısmına taşıdığını, bu ağaçları kendilerinin kesmediğini, kim tarafından kesildiğini bilmediğini, ihbar eden şahıs tarafından kesilmiş olabileceğini düşündüğünü, Mahkemede; tanık ...’ın Bartın merkezde yaşadığını, söz konusu şikâyeti eşinin ağaçları evine getirdikten çok sonra yaptığını, kendilerini ormanda görmesinin mümkün olmadığını, ekonomik durumları iyi olmadığı için eşinin yıkık ağaçları toplayıp eve getirdiğini,
Sanık ... Orman İşletme Şefliğinde; kendi arazilerinin kenarında bulunan ormandan kesilen ağaçları kendisinin kesmediğini, bu ağaçları el arabası ile evinin üst katına getirdiğini, Savcılıkta; arazilerinin yan tarafından kesilmiş hâlde bulunan meşe ağaçlarını evlerinin çatı katına kendisinin taşıdığını, kimseden yardım almadığını, ağaçları kimin kestiğini bilmediğini, Mahkemede; yakacak odunları olmadığı için tarlalarının kenarında yer alan orman içerisinde başkaları tarafından kesilmiş ağaçları toplayıp evine götürdüğünü, bu ağaçları kendisinin kesmediğini,
Savunmuştur.
Uyuşmazlık konularının isabetli bir biçimde çözümlenmesi için "ormandan ağaç kesme" suçuna ilişkin mevzuatın incelenmesinde fayda bulunmaktadır.
6831 sayılı Kanun’un suç tarihi itibarıyla ve hâlen yürürlükte olan 91. maddesi;
“14 üncü maddenin (A) ve (B) bentleri ile yasak edilen fiillerden dikiliden ağaç kesenler, kökünden sökenler veya hayatiyetini sona erdirecek şekilde boğanlar, ağaçlardan yalamuk, pedavra, hartama çıkaranlar üç aydan beş yıla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır. Ancak suçun konusunun münhasıran yakacak nitelikte emval veren ağaç olması halinde, verilecek ceza yarı oranında indirilir.
Suçun konusunun fidan olması halinde birinci fıkraya göre verilecek ceza bir kat artırılır.
Fidan ekim sahasını bozan kişi bir yıldan beş yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.
Birinci fıkradaki ağaç kesme ve sökme fiillerinin işlenmesinde motorlu araç ve gereçler kullanılması halinde verilecek ceza bir kat artırılır. Ancak, fidanlar hakkında bu hüküm uygulanmaz.
14 üncü maddenin (A) ve (B) bentleriyle yasak edilen ve yukarıdaki fıkralarda yazılı bulunmayan fiilleri işleyenlere, ikiyüzelli Türk Lirasından ikibin Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir. Bu fiillerin, 3 üncü madde gereğince orman rejimi altına alınan yerlerde veya 23 üncü, 24 üncü ve 25 inci maddeler gereğince muhafaza ormanı veya milli park olarak ayrılmış ormanlarda işlenmesi halinde verilecek idarî para cezası beşyüz Türk Lirasından az olamaz. Bu fiilin konusunu oluşturan veya işlenmesi suretiyle elde edilen eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesine de karar verilir.
Bu Kanunun 14 üncü maddesinin (A) ve (B) bentlerine muhalif hareket edenler orman sahipleri ise iki seneye kadar hapis ve adlî para cezasıyla cezalandırılır. Ancak kendi arazisi üzerinde tohum ekmek veya fidan dikmek suretiyle yetiştirilecek ormanların sahipleri yukarıdaki fıkra hükmüne tabi değildir.”,
Aynı Kanun’un suç tarihi itibarıyla ve hâlen yürürlükte olan 14. maddesi ise;
“Devlet ormanlarında:
A) Yetişmiş veya yetiştirilmiş fidanları kesmek, sökmek, ekim sahalarını bozmak, yaş ağaçları boğmak, yaralamak, tepelerini veya dallarını kesmek veya koparmak veya ağaçlardan yalamuk, pedavra hartama çıkarmak;
B) Dikili yaş veya kuru ağaçları kesmek veya bunları kökünden sökmek veya bunlardan kabuk veya çıra veya katran veya sakız çıkarmak, yatık veya devrik ağaçları kesmek veya götürmek, kök sökmek, kömür yapmak;
C) Palamut, ıhlamur çiçeği, her çeşit orman örtüsü, mazı kozalağı tıbbi ve sınai nebatları veya orman tohumlarını toplayıp götürmek;
D) Ormanlardaki göl, gölet, baraj ve derelerde dinamit atmak veya zehir bırakmak suretiyle avlanmak;
E) Ticaret amacıyla olmaksızın kendi ihtiyacı için toprak, kum ve çakıl çıkarmak;
Yasaktır.”,
Şeklinde düzenlenmiştir.
Görüldüğü üzere, Devlet ormanlarında yapılması yasaklanan fiiller 6831 sayılı Kanun’un 14. maddesinde gösterilmiştir. Aynı Kanun’un 91. maddesinde ise 14. madde ile yasaklanan fiillere yaptırım öngörülmüştür. 6831 sayılı Kanun’un 91. maddesinin 1. fıkrasında; 14. maddenin (A) ve (B) bentlerinde sayılanlardan, dikili yaş veya kuru ağaçları kesmek, kökünden sökmek, boğmak, yalamuk, pedavra ve hartama çıkarmak şeklindeki fiiller suç olarak kabul edilmiş, geri kalan fiiller ise aynı Kanun’un 91/5. fıkrasında kabahat olarak kabul edilmiştir.
6831 sayılı Kanun’un 91. maddesinin 1. fıkrasının 1. cümlesinde yapacak vasıflı ağaçlara karşı işlenen fiillerin yaptırımı belirlendikten sonra ikinci cümlesinde ise suçun konusu münhasıran yakacak emval veren ağaç olması hâlinde birinci cümleye göre verilecek ceza yarı oranında indirileceği belirtilmiştir. Suçun konusunun fidan olması hâlinde birinci fıkraya göre verilecek ceza bir kat artırılacaktır. Ayrıca birinci fıkradaki ağaç kesme ve sökme fiillerinin işlenmesinde motorlu araç ve gereçler kullanılması hâlinde de verilecek ceza bir kat artırılacaktır.
Bu bilgiler ışığında bir numaralı uyuşmazlık konusu değerlendirildiğinde;
Bartın ili, Merkez ilçesi, Karainler köyü, Arıt serisi, Mezarlık yanı mevkisi, 98 numaralı bölmede yer alan Devlet ormanından motorlu testere ile 5 adet münhasıran yakacak nitelikte emval veren meşe ağacının sanıklar tarafından kesildiği iddia edilen olayda;
Tanık ...’ın sanık ...’ı motorlu testere ile ormandan ağaç keserken gördüğünü, sanık ...’ın ağaç kestiği sırada yanında eşi ...’ın olduğunu ve kesilen ağaçların sanık ... tarafından sanıkların ikametlerine taşındığını beyan ettiği, sanıkların ikametinde yapılan aramada orman arazisinde yapılan inceleme sonucu ormandan kesildiği belirlenen ağaçların ele geçirildiği, arazi inceleme tutanağı, suç tutanağı ve arama tutanağında yer alan bilgilerin birbiriyle tutarlı olduğu, tanık ... ile sanıklar arasında husumet bulunduğu belirtilmiş ise de olayın oluş şekli, suçta kullanılan araçlar, sanık ...’ın orman emvalini ormanlık alandan evine taşıdığını kabule yönelik beyanı, arama sonucu ele geçen orman emvali ile ormandan kesildiği tespit edilen ağaçların aynı özellikte olması ve tüm dosya kapsamı ile tanık ...’ın beyanının uyumlu olması nedeniyle tanığın beyanının itibar edilebilir nitelikte olduğu hususları birlikte değerlendirildiğinde; her iki sanığın da birlikte hareket ederek motorlu testere ile ormandan münhasıran yakacak nitelikte emval veren ağaç kesme suçunu işlediklerinin sabit olduğu kabul edilmelidir.
Bu itibarla, Yerel Mahkemenin direnme kararına konu hükümlerinin, sanıklara atılı ormandan münhasıran yakacak nitelikte emval veren ağaç kesme suçunun sabit olduğu gözetilmeden sanık ...’ın beraatine, sanık ...’ın eyleminin kabahat oluşturduğundan bahisle idari para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmesi isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmelidir.
Birinci uyuşmazlık konusunda ulaşılan sonuç karşısında ikinci uyuşmazlık konusu değerlendirilmemiştir.
SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
1- Bartın 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 26.06.2019 tarihli ve 348-396 sayılı direnme kararına konu hükümlerinin, sanıklara atılı ormandan münhasıran yakacak nitelikte emval veren ağaç kesme suçunun sabit olduğu hususu gözetilmeden sanıkların mahkûmiyeti yerine sanık ...’ın beraatine, sanık ...’ın eyleminin kabahat oluşturduğundan bahisle idari para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmesi isabetsizliğinden BOZULMASINA,
2- Dosyanın, mahalline iadesi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİ EDİLMESİNE, 16.02.2021 tarihinde yapılan müzakerede oy birliğiyle karar verildi.