14. Hukuk Dairesi 2016/18455 E. , 2020/6573 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 19.01.2016 gününde verilen dilekçe ile İcra İflas Kanununun 121. maddesine dayanan ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 26.05.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, İcra ve İflas Kanununun 121. maddesine dayalı ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davalılardan borçlu ...’ın borcundan dolayı İİK"nın 121. maddesi uyarınca icra hukuk mahkemesinden almış olduğu yetki belgesine dayanarak 1015, 2471, 3553, 3198, 6821, 6822 parsel sayılı taşınmazların ortaklığının satış yoluyla giderilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davanın kabulü ile, dava konusu taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalılar temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda borçlu ortağın alacaklısı da İcra Hakimliğinden İcra İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının ve harcın taraflardan hangi oranlarda tahsil edileceğinin hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin ve harcın paydaşların tapudaki payları oranında,
b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin ve harcın mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin ve harcın tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına ve tahsil edilmesine karar verilmesi gerekir.
Paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde 492 Sayılı Harçlar Kanunu ve eki Tarifenin karar ve ilam harcına ilişkin hükmü uyarınca karar tarihi itibariyle taşınmazların satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında harç alınması gerekir.
Somut olaya gelince; mahkemece, hükümde satış bedelinin ortaklara tapu kaydı ve mirasçılık belgesindeki oranlarda ödenmesine karar verilmesiyle yetinilmesi gerekirken borçlu ortağın payına isabet edecek bedelin icra dosyasına ödenmesi yönünde karar verilmesi ve satış bedelinin dağıtımının 2. ve 3. bentlerde tekrar edilmesi, satışına karar verilen dava konusu taşınmazda davalılar elbirliği mülkiyetine sahip olduğundan harcın paydaşlardan tapudaki ve mirasçılık belgesindeki payları oranında tahsili ile hazineye irat kaydına karar verilmesi gerekirken, davalı borçlu ...’dan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesi doğru görülmemiş ise de, bu hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nun 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalıların sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile, hüküm sonucunun 2. maddesinin tamamen hükümden çıkartılmasına, hüküm sonucunun 6. maddesinin hüküm sonucundan çıkartılarak yerine "6-satış bedeli üzerinden alınacak binde 11,38 oranındaki harcın davalılardan tapu kaydındaki ve veraset ilamındaki payları oranında tahsili ile hazineye irat kaydına" ibarelerinin yazılmasına, hükmün değiştirilmiş ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 22.10.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
