Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/3213 Esas 2021/332 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/3213
Karar No : 2021/332

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Enerji Üretim A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu ve Onüçüncü Daireleri Müşterek Kurulunun 12/03/2020 tarih ve E:2016/2212, K:2020/1243 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 12/05/2015 tarih ve 29353 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Su Yapıları Denetim Hizmetleri Yönetmeliği'nin usul yönünden tamamının; esas yönünden 2. maddesinin; 4. maddesinin 1. fıkrasının (n) bendinin; 5. maddesinin 1. fıkrasının; 7. maddesinin 1. ila 6. fıkraları ile 8. fıkrasının; 10. maddesinin 1. ve 4. fıkralarının; 14. maddesinin 20. ve 21. fıkralarının; 16., 18., 19. ve 20. maddeleri ile Geçici 2. maddesinin 1., 2. ve 3. fıkralarının; davalı idarenin ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali ile 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce Yürütülen Hizmetler Hakkında Kanun'un Ek 6. maddesinin iptali için itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesine başvurulması istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu ve Onüçüncü Daireleri Müşterek Kurulunun 12/03/2020 tarih ve E:2016/2212, K:2020/1243 sayılı kararıyla;
6200 sayılı Kanun'un Ek 6. maddesinin yürürlüğe girmesinden sonra davalı idare tarafından, davacının yüklenicisi olduğu Yukarı Kaleköy Barajı ve HES projesinin fiziki gerçekleşme oranının % 50'nin üzerinde olduğu belirtilerek, devam eden HES inşaatı için denetim masraflarının yatırımcıdan alınarak denetimin DSİ tarafından yapılacağının, bu nedenle protokol yapmak üzere imzaya yetkili şirket sorumlularının DSİ'ye müracaat etmelerinin istenilmesine ilişkin … tarih ve …sayılı işlemin tebliğ edilmesi üzerine bakılan davanın açıldığının anlaşıldığı;
Bakılan davanın davacı hakkında tesis edilen … tarih ve … sayılı uygulama işlemi üzerine bu işlem ile işlemin dayanağı olan Yönetmeliğin anılan maddelerinin iptali istemiyle açıldığı göz önünde bulundurulduğunda; Yönetmeliğin, davacı hakkında tesis edilen uygulama işleminin dayanağını teşkil etmeyen 2. maddesinin; 4. maddesinin 1. fıkrasının (n) bendinin; 5. maddesinin 1. fıkrasının; 7. maddesinin 1. ila 6. fıkraları ile 8. fıkrasının; 10. maddesinin 1. ve 4. fıkralarının; 14. maddesinin 20. ve 21. fıkralarının; 16., 18., 19. ve 20. maddeleri ile Geçici 2. maddesinin 2. ve 3. fıkraları yönünden, davanın dava açma süresinin geçmesinden sonra açılması nedeniyle esasının incelenmesine olanak bulunmadığı;
Davacı tarafından; 6200 sayılı Kanun'un Ek 6. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de; 10/09/2014 tarih ve 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un; 88. maddesiyle, 18/12/1953 tarih ve 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’a eklenen Ek 6. maddenin birinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “denetim masrafları ilgililerine ait olmak üzere” ve “veya DSİ tarafından yetkilendirilen Türk Ticaret Kanununa göre kurulmuş şirketlerden DSİ’ce müşavirlik hizmeti satın alınarak yaptırılır.” ibarelerinin, Anayasa'nın 2. ve 8. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülerek açılan iptal davasında 11/06/2015 tarih ve 29383 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 14/05/2015 tarih ve E:2014/177, K:2015/49 sayılı kararı ile dava konusu kuralın Anayasa'nın 2. ve 8. maddelerine aykırı olmadığı gerekçesiyle iptal isteminin reddine karar verildiği görüldüğünden Anayasa'ya aykırılık iddiasının ciddi görülmediği;
6200 sayılı Kanun'un Ek 6. maddesinin birinci fıkrasında, 14/03/2013 tarih ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve su kullanım hakkı anlaşması çerçevesinde elektrik enerjisi üretmek amacıyla yapılacak olan hidroelektrik tesislerinin baraj, regülatör, yükleme havuzu, tünel, kanal, borulu isale hattı gibi su yapısıyla ilgili kısımları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılacak baraj, gölet ve regülatör gibi su yapılarının inşasının inceleme ve denetiminin zorunlu olduğu, diğer su yapılarından sulama tesisi, isale hattı, kolektör, arıtma tesisi, taşkın ve nehir yatağı düzenlemesi gibi su yapılarının da denetim masrafları ilgililerine ait olmak üzere denetim hizmetinin DSİ tarafından yapılacağı veya DSİ tarafından yetkilendirilen Türk Ticaret Kanunu'na göre kurulmuş şirketlerden DSİ'ce müşavirlik hizmeti satın alınarak yaptırılacağı, denetim masraflarının, denetlenen yatırımcı gerçek ve tüzel kişiler tarafından DSİ'ye ödeneceği, inşaatı devam eden su yapıları için bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün içinde su yapısının denetlenmesi için yatırımcı tarafından DSİ’ye müracaat edilmesinin zorunlu olduğu; aynı maddenin sekizinci fıkrasında; denetim işleriyle ilgili masrafların tahsiline dair usuller ile denetim yapacak personelin nitelikleri, denetleme usulleri ve diğer şartların, DSİ tarafından, bağlı olduğu Bakanlığın görüşü alınarak hazırlanacak yönetmelikle düzenleneceği kuralına yer verildiği;
Dava konusu Yönetmeliğin dayanağı olan 6200 sayılı Kanun'un yukarıda yer verilen Ek 6. maddesinde; su yapılarının denetiminin DSİ tarafından veya DSİ tarafından yetkilendirilen Türk Ticaret Kanunu'na göre kurulmuş şirketlerden DSİ’ce müşavirlik hizmeti satın almak yoluyla yaptırılabileceğinin kurala bağlandığı, aynı maddede inşaatı devam eden su yapıları için de Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün içinde su yapısının denetlenmesi için yatırımcı tarafından DSİ’ye müracaat edilmesinin zorunlu olduğu kuralına yer verildiği;
Dava konusu Yönetmeliğin "İnşaatı devam eden su yapıları" başlıklı Geçici 2. maddesinin 1. fıkrasında da Kanun'da yer verilen hükme paralel şekilde, inşaatı devam eden su yapılarından fiziki gerçekleşme oranı %50'nin üzerinde olan su yapılarının denetiminin DSİ tarafından yapılacağı ve fiziki gerçekleşme oranının DSİ tarafından tespit edileceği düzenlemesine yer verildiğinin görüldüğü;
Bu durumda, dava konusu uygulama işleminin dayanağı olan Yönetmeliğin Geçici 2. maddesinin 1. fıkrasının, Yönetmeliğin dayanağı olan Kanun hükmüne uygun olarak hazırlandığı görüldüğünden, Yönetmeliğin bu düzenlemesinde ve bu düzenleme uyarınca tesis edilen uygulama işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle;
Dava konusu Yönetmeliğin 2. maddesinin; 4. maddesinin 1. fıkrasının (n) bendinin; 5. maddesinin 1. fıkrasının; 7. maddesinin 1. ila 6. fıkraları ile 8. fıkrasının; 10. maddesinin 1. ve 4. fıkralarının; 14. maddesinin 20. ve 21. fıkralarının; 16., 18., 19. ve 20. maddeleri ile Geçici 2. maddesinin 2. ve 3. fıkralarının iptali istemi yönünden davanın süre aşımı nedeniyle reddine, uygulama işlemi ve bu işlemin dayanağı olan Yönetmeliğin Geçici 2. maddesinin 1. fıkrasının iptali istemi yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu işlemle Yönetmeliğin iptali istenilen tüm maddelerinin taraflarına uygulanmış olduğu, 6200 sayılı Kanun'un Ek 6. maddesinin ve Yönetmeliğin, yürürlük tarihinden önce EPDK'dan lisans alan ve DSİ ile su kullanım hakkı anlaşması imzalanan projeler için uygulanmaması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onuncu ve Onüçüncü Daireleri Müşterek Kurulunca verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Müşterek Kurul kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Temyiz dilekçesinde, dava konusu … tarih ve … sayılı işlemle, 12/05/2015 tarih ve 29353 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Su Yapıları Denetim Hizmetleri Yönetmeliği uyarınca DSİ ile davacı şirket arasında protokol yapılması gerekliliği doğduğu ve söz konusu işlemle davacı şirketin iptali istenen Yönetmelik maddelerinin tamamına tabi kılındığı ileri sürülmekte ise de; dava konusu işlemde, anılan Yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle denetim faaliyetlerinin davalı Kuruma verildiği belirtildikten sonra, Yönetmeliğin Geçici 2. maddesinin 1. fıkrasında yer alan düzenleme kapsamında, %50'yi geçen 2015 yılı içinde bitirilmesi planlanan işlerin denetim ve kontrollük faaliyetlerinin, denetim masrafları yatırımcıdan alınarak DSİ tarafından gerçekleştirileceği ifadelerine yer verilerek, davacı şirket tarafından yürütülen ve tamamlanma oranı %50'yi geçen HES inşaatı için protokol yapılmak üzere, imzaya yetkili şirket sorumlularının Kuruma başvurmaları gerektiği davacı şirkete bildirilmiştir.
Bu nedenle, dava konusu işlemin Yönetmeliğin Geçici 2. maddesinin 1. fıkrası kapsamında tesis edildiği anlaşıldığından dava dilekçesinde iptali istenilen diğer maddeler yönünden verilen süre ret kararında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen süre aşımı nedeniyle, kısmen esastan reddine ilişkin Danıştay Onuncu ve Onüçüncü Daireleri Müşterek Kurulunun temyize konu 12/03/2020 tarih ve E:2016/2212, K:2020/1243 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 22/02/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.