19. Hukuk Dairesi Esas No: 2016/12573 Karar No: 2018/63 Karar Tarihi: 17.01.2018
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2016/12573 Esas 2018/63 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davanın konusu, davacının dava dışı şirkete verdiği çekin ödeme kaydedilmemesi sebebiyle davalı şirketin bedelsizlik iddiasıdır. Davalı şirket ise, yapılan faktoring sözleşmesiyle alacağı devredildiği gerekçesiyle davanın reddedilmesi ve %20 tazminata hükmedilmesi talep etmektedir. Mahkeme, çekin ödeme aracı olduğunu, factoring şirketinin usulüne uygun olarak alacak temlik aldığını ve çeki düzenleyen kişiye karşı defi ve itirazların factoring şirketine karşı ileri sürülemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Ancak, faktoring işleminin tarafları arasındaki ilişkiler yönünden borçlunun sahip olduğu defilerin factoring şirketine karşı da ileri sürülebileceği karar verilmiştir. Bu nedenle, hüküm temyiz eden davacı yararına bozulmuştur. Kanun maddeleri olarak, 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nun 9/2 maddesi ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 188/1. maddesi belirtilmiştir.
19. Hukuk Dairesi 2016/12573 E. , 2018/63 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalı vek. Av. ..."in gelmiş olmasıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davacının dava dışı ... San. ve Tic. Ltd. Şti. ile imzalamış olduğu sözleşme gereğince dava dışı şirkete dava konusu çeki verdiğini, dava dışı şirketin teslim etmesi gereken malları teslim etmemesi üzerine sözleşmenin feshedildiğini, dava dışı şirketin dava konusu çeki davalı ... şirketine teslim ettiğini ileri sürerek çek nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini dava ve talep etmiştir. Davalı vekili, davalının kanuna ve usulüne uygun faktoring işlemi yaptığını, davalı ile davadışı şirket arasında faktoring sözleşmesi imzalandığını, davadışı şirkete karşı olan def"i ve itirazların iyiniyetli hamil olan davalıya karşı ileri sürülemeyeceğini savunarak davanın reddini ve %20 tazminata hükmedilmesini istemiştir. Mahkemece, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre, çekin ödeme aracı olduğu, çekin düzenlenmesine ilişkin temel hukuki ilişkiye ilişkin iddia ve itirazların Factoring şirketine karşı ileri sürülemeyeceği ve factoring şirketinin usulüne uygun olarak factoring sözleşmesi ile alacağı temlik aldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava konusu çekin keşidecisi davacı, lehdarı dava dışı ......Ltd. Şti. olup, hamili davalıdır. 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu"nun 9/2 maddesi: ""Faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal ve hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez"" hükmünü içermektedir. Faktoring şirketinin faktoring işlemi ile devraldığı alacak, alacağın temliki hükümlerine tabidir. Faktoring işleminin tarafları arasındaki ilişkiler yönünden 6361 sayılı Yasanın 9/2 ve 6098 sayılı TBK"nın 188/1.maddesi hükümlerinin uygulanması gerekir. Buna göre borçlu, faktoring işlemini öğrendiği sırada önceki alacaklısına karşı sahip olduğu def"ileri, alacağı faktoring sözleşmesine dayanarak devralmış olan faktoring şirketine karşı da ileri sürebilecektir. 6361 sayılı Yasanın 9/2. ve TBK"nın 188/1. maddesi karşısında faktoring işleminin tarafları arasındaki ilişkiler yönünden şahsi def"ilerin ileri sürülebilmesinde faktoring şirketinin iyiniyetli ya da kötüniyetli olmasının sonuca etkisi bulunmamaktadır. Bu durumda mahkemece bedelsizlik iddiasının incelenmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiş kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde davacıya iadesine, 17/01/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.