4. Hukuk Dairesi 2020/3104 E. , 2020/4172 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı TEDAŞ Genel Müdürlüğü vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve diğerleri aleyhine 04/05/2012 gününde verilen dilekçe ile rücuen tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 23/12/2015 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı kooperatif vekili ile davalı ... tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildi. Dosyanın geri çevrilmesi üzerine tebligat noksanlığının tamamlandığı anlaşıldı. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre temyize gelen davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2) Temyize gelen davalıların diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava, rücuen tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı kooperatif vekili ile davalı Bayram Koç mirasçısı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı TEDAŞ vekili, dava dışı Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından davalılardan SS ... Kooperatifine ait fabrikada, davalı mirasçıların murisleri ...’un taşeron olarak yürüttüğü inşaatta kalıp işçisi olarak çalışırken elektrik akımına kapılan dava dışı işçinin ölümü nedeniyle hak sahiplerine bağlanan gelirin rücuen tahsili istemiyle ... Asliye Hukuk Mahkemesinin (İş Mahkemesi Sıfatıyla) 2007/114 esasında açılan davada TEDAŞ’ın % 20, kooperatifin % 50, ...’un % 30 oranında kusurlu bulunduğunu, TEDAŞ görevlisi ...’ın % 5 oranındaki kusurunun ise TEDAŞ’a yüklenen kusur içinde değerlendirildiğini, hüküm altına alınan alacağın takibe konulduğu ... 3. İcra Müdürlüğünün 2011/4199 sayılı dosyasına toplam 60.522,02 TL ödediklerini, ayrıca rücuya dayanak dosyada 1.056,54 TL yargılama masrafı yaptıklarını belirterek, toplam 52.341,78 TL"nin davalılardan kusurları oranında rücuen tahsili isteminde bulunmuştur.
Davalı kooperatif vekili, aleyhine dava açılmayan fabrika müdürü Mehmet Karnap’ın %5 oranındaki kusurunun kooperatife yüklenemeyeceğini, rücuya dayanak davada kooperatifin % 45 oranında kusurlu kabul edildiğini, temyiz masrafına ilişkin giderlerin talep edilemeyeceğini savunmuş, davalı ... ise olayda kusuru bulunmadığını, icra dosyasına yaptığı ödemenin dikkate alınması gerektiğini belirtmiştir.
Mahkemece, davacının rücuya dayanak dosyada yaptığı temyiz masrafının tahsili istemi reddedilmiş, dava dışı ...’ın % 5 oranındaki sorumluluğu hariç tutularak bilirkişiden rapor alınmaksızın takip dosyasındaki borcun kapatılması için gerekli olan ve davacıyla birlikte diğer borçluların yaptığı toplam 62.521,81 TL ödemeden davalı kooperatif % 45, ... mirasçıları % 30 ve davalı ... % 5 kusurları oranında sorumlu tutulmuş, icra dosyasına yapılan 1.219,79 TL ödeme davalı ...’ın payından düşülerek belirlenen tazminat tutarlarının davalılardan rücuen tahsiline karar verilmiştir.
Müteselsil sorumlulukta tazminatın kendi payından fazlasını ödeyen kişi, bu fazla ödemesi için, diğer müteselsil sorumlulara karşı rücu hakkına sahip olur. 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 51. maddesi (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 62. maddesi) müteselsil sorumlular arasındaki iç ilişkiyi düzenlemiştir. Bu maddeye göre, tazminatın kendi payına düşeninden fazlasını ödeyen kişi, bu fazla ödemesi için, diğer müteselsil sorumlulara karşı rücu hakkına sahiptir ve zarar görenin haklarına halef olur. Buradaki rücuda teselsül değil, pay esası geçerlidir. Bir başka deyişle, burada herkes kendi kusur oranı doğrultusunda sorumlu olur.
Somut olaya gelince; icra dosyasına davacı tarafından 60.522,02 TL ödeme yapılmış, davalı ... mirasçısı ... tarafından 1.219,79 TL ödenmiş, davalı ... tarafından icra dosyasına ödenen 955,00 TL kendisine iade edilmiş, dava dışı ... tarafından ödenen 780,00 TL" nin ise 280,00 TL" si iade olunmuştur.
a) Eldeki dava rücuen tazminat istemine ilişkin olup, tazminatın kendi payına düşeninden fazlasını ödeyen davacı, bu fazla ödemesi için diğer müteselsil sorumlulara karşı kusurları oranında rücu hakkına sahiptir. İcra dosyasına davacı dışında diğer borçlular tarafından yapılan bir kısım ödemenin de bulunduğu anlaşılmakla, mahkemece davacının icra dosyasına yaptığı ödemenin rücuya dayanak yargılama dosyasında belirlenip kesinleşen % 15 oranındaki kendi payına düşeninden fazlası için kusurları oranında davalılardan rücu hakkına sahip olduğu gözetilerek, davacının fazla ödediği tutar üzerinden davalıların kusurları oranında paylaştırma yapılması gerekirken, icra dosyasının kapanması için gerekli olan tutar üzerinden davalıların sorumluluklarının belirlenmesi doğru olmamıştır.
b) 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 641. maddesi uyarınca mirasçıların murisin borçlarından müteselsilen sorumlu oldukları gözetilerek, icra dosyasına ... mirasçılarından ... tarafından ödenen 1.219,79 TL"nin ... mirasçılarının kusurları oranında belirlenecek paylarından düşülmesi gerektiği halde, icra dosyasına yaptığı toplam 955,00 TL ödemeyi iade de alan davalı ...’ın payından düşülmesi de doğru olmamıştır.
Şu halde mahkemece; yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler ve açıklanan yönler gözetilerek davacının rücuen talep edebileceği tazminat miktarının tespiti için konusunda uzman mali müşavir bilirkişiden rapor alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (2) nolu bentte gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, temyize gelen davalıların diğer temyiz itirazlarının (1) nolu bentte gösterilen nedenlerle reddine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 07/12/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.