22. Hukuk Dairesi 2016/30631 E. , 2016/29706 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, müvekkil şirket ile alt işveren arasında muvazaalı işlem olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalı Bakanlığın İş Teftiş Kurulu Başkanlığı müfettişlerinin 11.03.2014 tarihinde müvekkili ... Profil Tic. ve San. A....ye ait işyerinde inceleme yaptığını ve hazırlanan 26.03.2014 tarih/2383-İNC-13 sayılı raporda müvekkili şirket ile .... A.Ş. arasında yapılan yapılan (2010-4 sayılı) sözleşme ile kurulan asıl işveren-alt işveren ilişkisinin 4857 sayılı İş Kanunu"nun 2 ve Alt İşveren Yönetmeliği hükümlerine aykırı olduğu ve muvazaalı işleme dayandığı yönünde tespitte bulunulduğunu, İş müfettişliğinde yapılan incelemenin eksik ve usulüne uygun olmadan yapıldığını bütün işlerin incelenmediğini, raporun yetki dışına çıkılarak ve teknik inceleme yapılmadan yalnızca alt işveren ..."in internet sitesi değerlendirilerek düzenlendiğini, müvekkil şirket ile alt işveren işçileri arasında ücret ve diğer sosyal haklar açısından hiç bir fark bulunmadığı ve alt işverenin müvekkil iş yerinde üstlendiği işlerin yardımcı iş niteliğinde olduğu dikkate alınmaksızın hatalı düzenlendiğini asıl işveren - alt işveren ilişkisinin hukuka uygun olup muvazaalı olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili bakanlık iş müfettişi tarafından işyerine gidilerek işyeri yetkilileri ile görüşülüp, işyerinin gezildiğini, belgelerin incelendiğini ve bunun sonucunda yardımcı iş niteliğindeki özel güvenlik hizmetleri ve temizlik hizmetlerinin de asıl işveren işçisi çalıştırılmadığı tespit edilerek buna ilişkin sözleşmelerde kanuna aykırılık görülmediğini, işletmenin ve işin gereği ile teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş olarak nitelendirilen işlerin işçilik haklarının kısıtlanıp kısıtlanmamasına bakılmaksızın bölünerek alt işverene verilemeyeceği, uyuşmazlık konusu rapor ve tespitlerin hukuka ve usule uygun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar, dinlenen tanık beyanları, bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalılar arasındaki asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayanıp dayanmadığı noktasında toplanmaktadır.
Alt işveren, bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve görevlendirdiği işçileri sadece bu işyerinde çalıştıran diğer işveren olarak tanımlanabilir. Alt işverenin iş aldığı işveren ise, asıl işveren olarak adlandırılabilir. Bu tanımdan yola çıkıldığında asıl işveren alt işveren ilişkisinin unsurları, iki ayrı işverenin olması, mal veya hizmet üretimine dair bir işin varlığı, işçilerin sadece asıl işverenden alınan iş kapsamında çalıştırılması ve tarafların muvazaalı bir ilişki içine girmemeleri gerekir. Alt işverene yardımcı iş, ya da asıl işin bir bölümü, ancak teknolojik sebeplerle uzmanlık gereken işin varlığı halinde verilebilecektir. 4857 sayılı Kanun"un 2. maddesinde asıl işveren alt işveren ilişkisini sınırlandırılması yönünde kanun koyucunun amacından da yola çıkılarak asıl işin bir bölümünün alt işverene verilmesinde “işletmenin ve işin gereği” ile “teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler” ölçütünün bir arada olması gerektiği belirtilmelidir. 4857 sayılı Kanun"un 2. maddesinin 6. ve 7. fıkralarında tamamen aynı biçimde “işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler” sözcüklerine yer verilmiş olması bu kararlılığı ortaya koymaktadır.
Somut olayda her ne kadar mahkemece bilirkişi heyet raporu doğrultusunda; asıl işveren ... Profil Tic. ve San. A.Ş ile alt işveren .... A.Ş. arasında yapılan asıl alt işverenlik sözleşmesinin ... Fabrikasının Mikser Bölümü, Kalite Yönetimi ve Laminasyon bölümlerinde yapılan işler yönünde muvazaalı Olduğunun Tespitine; Kırım, Sevkiyat /AMBAR ve Doğrama/Kemer bölümlerinde yapılan işler yönünden muvazaalı işleme dayanmadığının tespitine ilişkin kısmen kabul kararı verilmiş ise de; dosya içeriğine göre yapılan işlerin aynı sözleşme kapsamında alt işverene verildiği ve dava dışı alt işveren ...A.Ş. tarafından daha önce davalı bakanlığa karşı açılmış olan 26.03.2014 tarih/2383-İNC-13 sayılı müfettiş raporunda belirtilen muvazaanın bulunmadığının tespitine ilişkin davada mahkemece verilen red kararının Dairemiz 2015/32121 esas ve 2015/34776 karar sayılı ilamı ile 17.12.2015 tarihinde onanmış olması ve dosya kapsamına göre davalılar arasındaki asıl işveren - alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayandığı sonucuna varıldığından davanın reddi yerine kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 29.12.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.