9. Hukuk Dairesi 2020/6176 E. , 2021/3901 K.
"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : ... Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işverene ait işyerinde 22.04.1999 tarihinde göreve başladığını, 22.06.2017 tarihine kadar çalıştığını, son olarak odalar bölüm müdürü olarak görev yaptığını, davacının yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamladığından dolayı iş akdini sonlandırdığını iddia ederek kıdem tazminatı, fazla çalışına ücreti, ulusal bayram- genel tatil ücreti, yıllık ücretli izin alacaklarının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının davalı şirket işletmesi otelde 24.02.200722.06.2017 tarihleri arasında recepsion şefi ve son olarak odalar bölüm şefi pozisyonunda çalıştığını, ... 11.Noterliği"nin 15773 yevmiye no"lu ihtarnamesi ile iş akdini feshettiğini davalı şirkete bildirdiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte davacının kıdem tazminatı, fazla çalışma alacağı, yıllık izin ücreti alacağı ve ulusal bayram- genel tatil ücreti çalışması alacağının 5 yıllık zamanaşımına uğradığını, davacının davalı şirketten 8.387,95 TL avans aldığını ve bu borcu ödemeden davalı işyerinden ayrıldığını, söz konusu borca ilişkin yasal haklarını saklı tuttuklarını, mahkemenin aksi kanaatte olması halinde(ortaya çıkabilecek bir alacak hakkı doğması halinde) mahsubunu talep ettiklerini, iş akdini asılsız iddialarla ve kötü niyetli olarak hür iradesiyle fesheden davacının kıdem tazminatı hakkı bulunmadığını, davacının çalıştığı otel sezonluk olup personellerin kış aylarında fazlasıyla izin haklarını kullandıklarını, ulusal bayram- genel tatil ücreti çalışması yapılan günlerin o aya ait bordroya yansıtılarak ödendiğini, davacıya hak ettiği varsa fazla mesai ücretinin bordrolarına yansıtıldığını, serbest zaman ve izin kullandırılmak sureti ile ödendiğini, bunun dışında fazla çalışmasının söz konusu olmadığını, davacının çalıştığı otelin kışın Kasım-Nisan ayları arası kapalı olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, davalının istinaf başvurusunun kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu :
Karar süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında davacının yıllık izin ücreti alacağı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin herhangi bir sebeple sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada sözleşmenin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi bulunmamaktadır.
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü, işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile ispatlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 31. maddesinde, hakimin davayı aydınlatma ödevi düzenlenmiş olup madde uyarınca, hakim uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabileceği, soru sorabileceği ve delil gösterilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir.
Somut olayda, davacı dava dilekçesinde yıllık izinlerin kullandırılmadığını ve ücretinin ödenmediğini iddia etmektedir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davalıya ait işyerinde 17 yıldan fazla çalıştığı ve 322 gün izin hakkı bulunduğu tespit edilerek hesaplanan yıllık izin ücreti alacağının mahkemece hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır. Davacının on yılı aşan süre ile çalışmasına rağmen izin kullanmaması hayatın olağan akışına aykırı olduğundan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 31. maddesi uyarınca hakimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında davacının çalışma süresi boyunca herhangi bir zamanda yıllık ücretli izin kullanıp kullanmadığı, kullanmış ise kaç gün kullandığı hususu açıklattırılarak davacı beyanı ile birlikte tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 16.02.2021 gününde oybirliği ile karar verildi.