16. Hukuk Dairesi 2020/8660 E. , 2020/5213 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVACILAR : ... VE ARKADAŞLARI
DAVALILAR : HAZİNE, ..., ... VE ARKADAŞLARI
ASLİ MÜDAHİLLER: HÜSEYİN YÖNTEM VE ARKADAŞLARI
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle “Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm vermeye yeterli bulunmadığı belirtilerek; komşu parsellerin varsa tapu ve vergi kayıtlarının uygulanması , tespit tarihinden 15-20 yıl önceki hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle ve üç boyutlu olarak incelettirilip taşınmazların niteliğinin bu belgelerde ne şekilde görüldüğü, imar-ihya ve zilyetliğin hangi tarihte başlanılıp tamamlandığının değerlendirildiği rapor alınması gerektiği, 3402 sayılı Kanunun 14/1. maddesinde yazılı 40 ve 100 dönüm kısıtlama araştırmasının yapılarak ziraat mühendisinden kanunun amacına uygun rapor alınması, bundan sonra toplanan delillerin tümü birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda Davacı ... tarafından açılan davanın reddi ile; ... İli ... İlçesi ... köyü, ... mevkii; 101 ada 20 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespit tutanağında belirtilen miktar, ölçü ile vasıf ile dahili davacı ... adına tapu siciline tespit gibi tesciline, 101 ada 22 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespit tutanağında belirtilen miktar, ölçü ile vasıf ile ... adına tapu siciline tespit gibi tesciline, 101 ada 25 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespit tutanağında belirtilen miktar, ölçü ile vasıf ile dahili davacı ... adına tapu siciline tespit gibi tesciline, 101 ada 23 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespit tutanağında belirtilen miktar, ölçü ile vasıf ile Hazine adına tapu siciline tespit gibi tesciline, 101 ada 24 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespit tutanağında belirtilen miktar, ölçü ile vasıf ile Hazine adına tapu siciline tespit gibi tesciline, karar verilmiş, davalı Hazine vekili tarafından kişiler adına tapuya tesciline karar verilen 20, 22 ve 25 parseller bakımından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, 20, 22 ve 25 parsellerin adlarına tescil kararı verilen kişiler lehine zilyetlikle kazanma koşulları bulunduğu gerekçesiyle adlarına tesciline karar verilmişse de taşınmazın kullanım durumunu ve toprak yapısını açıklama bakımından yetersiz, denetime elverişli olmayan gerekçesiz ve soyut nitelikteki zirai bilirkişi raporu esas alınmış, usulünce hava fotoğrafı incelemesi yapılarak taşınmaz üzerinde imar-ihyanın tamamlandığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetliğin başladığı tarihler ayrı ayrı belirlenmemiş olduğundan yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca, sağlıklı sonuca varılabilmesi için; Mahkemece, uyulmasına karar verilen Yargıtay bozma ilamının gerekleri göz önüne alınarak, öncelikle taşınmazlara ilişkin el atmanın önlenmesi davasının açıldığı 1992 tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları ile en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları getirtilerek dosyasına konulduktan sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi, jeoloji bilirkişisi, 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulu ve fen bilirkişisinin katılımı ile yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmaz bölümünün geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, taşınmazın imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; teknik bilirkişiden, keşfi takibe elverişli, dava konusu taşınmaz bölümünü komşularıyla birlikte gösterir krokili rapor alınmalı; jeoloji mühendisi bilirkişiden, taşınmazın sınırında bulunduğu belirtilen derenin aktif olup olmadığı ve sınırdaki dere yatağının dava konusu taşınmaza taşma ihtimalinin bulunup bulunmadığı hususlarını içerir rapor düzenlemesi istenilmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, önceki bilirkişi raporunu da irdeler şekilde, taşınmaz bölümünün toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyaya konu edilmişse imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, somut bulgulara ve bilimsel verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiden, stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde, çekişmeli taşınmazın sınırlarını ve niteliğini, taşınmazda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarihi ve taşınmazda sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı ve bundan sonra imar planının onaylanma tarihine kadar 3402 sayılı Yasa"nın 14. ve 17. maddesinde öngörülen imar-ihya ve zilyetlikle kazanım koşullarının davacı yararına gerçekleşip gerçekleşmediğine ilişkin tüm deliller değerlendirilip sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, bu hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ile hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06.11.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.