BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi 2018/1064 Esas 2021/1273 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 23. HUKUK DAİRESİ
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
23. H U K U K D A İ R E S İ (E S A S I İ N C E L E M E D E N
K A R A R I N K A L D I R I L M A S I)

....

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
...
İNCELENEN KARARIN:
MAHKEMESİ : Konya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 15/02/2018
ESAS-KARAR NUMARASI : ...
Davacı vekili tarafından, yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK m.) 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra, dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ :
İDDİA VE SAVUNMALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili, davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunu, davalı kooperatif tarafından davacıya borca ilişkin ihtarnameler gönderilerek sonunda da ihracına karar verildiğini ancak, ihtarnamelerde yazılı borcun davacıya ait olmadığını, davacının peşin ödemeli üye olduğunu, Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin... sayılı ilamı ile sadece 2.246,00 TL borcunun bulunduğunun belirlendiğini, ihraç işleminin usulsüz olduğunu ileri sürerek, davacının ihracına ilişkin davalı kooperatif yönetim kurulunun 13/12/2016 gün ve .....sayılı kararının iptali ile davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespitine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı vekili, Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin... sayılı ilamı ile davacının peşin ödemeli üye olmadığının tespit edildiğini, davacının kooperatife olan borçlarını ödemediğini, ihraç işleminin usulüne uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
İlk derece mahkemesince "... davalı kooperatif tarafından davacıya gönderilen 1. ve 2. ihtarname ile ihraç ihtarnamesi şekil yönünden 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 27. ve davalı kooperatif Anasözleşmesi'nin 14/2. maddesine uygun olduğu gibi, ihtarnamelerde yazılı borç miktarının da gerçek borç ile uyumlu olduğu, hatta gerçek borcun da altında bulunduğu ve bu borcun ihtarnamelerde yazılı sürelerde ödenmediği görüldüğünden, ihraç işleminin hukuka uygun olduğu sonucuna varılmış ve oluşan vicdani kanaat ile davacının davasının reddine..." şeklinde karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle: Müvekkiline ihtarnamelerde gönderilen borcu kabul etmemekle beraber, bu borç miktarlarının hem gerçeği yansıtmamakta hem de açıklayıcı ve net olmadığını, müvekkili ile aynı durumda olan üyelerin peşin ödemeli ortak olarak kabul edildiğini, davacı ile aynı durumda olan birçok üyenin ihraç edilmediğinin aşikar olduğunu beyan ederek, davacının ihracına ilişkin 13.12.2016 tarih ve 7 nolu yönetim kurulu kararının iptaline karar verilmesini ve Konya 3 Asliye Ticaret Mahkemesi .... sayılı 15.02.2018 tarihli kararın kaldırılması/bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ,
HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE :
Dava, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali istemine ilişkindir.
1-1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nun (KK) 1. maddesinde de açıklandığı üzere, kooperatifler; ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve ihtiyaçlarını karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla, gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan tüzel kişiliklerdir. Anılan Kanun' un “Ortaklıktan Çıkarılma Esasları ve İtiraz” başlıklı 16. maddesi; “C) Ortaklıktan çıkarılma esasları ve itiraz:" Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler anasözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar anasözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar.
Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Anasözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir.
Davalı vekilinin delillerini ibraz ettiği 10.04.2017 tarihli dilekçe ile davacının üyeliğini devrettiği sözleşme örneğinin ve devir ile ilgili yönetim kurulu kararının ibraz edildiği görülmüştür. 23.09.2014 tarihli adi yazılı hisse devir sözleşmesi ile davacının üyeliğini tüm hak ve hisselerini dava dışı .... devrettiği anlaşılmaktadır. 13.04.2017 tarihli kooperatif yönetim kurulu kararı ile hisse devir sözleşmesi gereği davacıya ait üyeliğin ... devrinin onaylandığı görülmüştür.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114'inci maddeleri dava şartlarını saymakta ve anılan maddenin 1 numaralı fıkrasının h bendine göre davacının, dava açmakta hukuki yararının bulunması bir dava şartı olarak aranmaktadır.
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 115'inci maddesinin 1 numaralı fıkrası, "Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar, dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler." hükmünü içermektedir.
Açıklamalardan anlaşıldığı üzere ihraç kararının alınması için davacının öncelikle kooperatife ortak olması gerekli olup, ortaklığı devam etmeyen kişi yönünden ihraç kararının iptali davasında hukuki yarar dava şartının tartışılması şarttır.
Bu durumda Dairemizce; davacının hukuki yararının bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi için HMK'nın 353/(1)-a.4. maddesi uyarınca, esası incelenmeden İlk derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
2-Kararın kaldırılması nedenine göre davacı vekilinin diğer istinaf itirazlarının incelenmesine yer olmadığı değerlendirilmiştir.
HÜKÜM :
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile:
HMK m. 353/1,a.4 gereğince, Konya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce ..... sayılı dava dosyasında verilen 15/02/2018 tarihli kararın ESASI İNCELENMEDEN KALDIRILMASINA ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
2-Kararın kaldırılması nedenine göre davacı vekilinin diğer istinaf itirazlarının incelenmesine yer olmadığı değerlendirilmiştir.
3-Peşin alınan istinaf karar harcının iadesine,
4-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından hükümle birlikte değerlendirilmesine,
5-HMK m. 359/4 gereğince kararın tebliği, harç tahsil müzekkeresi yazılması ve gider avansı iadesi işlemleri ile m. 302/5 gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına.
22/09/2021 tarihinde, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda,

HMK m. 353/1,a ve 362/1,g gereğince KESİN olmak üzere, OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 23/09/2021

Başkan ... Üye ... Üye ... Katip ...