16. Hukuk Dairesi 2014/11663 E. , 2014/9435 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; dava konusu 109 ada 99 parselin ifraz edildiği 109 ada 16 parsele uygulanan 1937 tarih, 499 tahrir numaralı vergi kaydı ile dava konusu taşınmaza komşu parsellerin kadastro tutanakları ile varsa dayanak belgelerinin getirtilerek dosya arasına konulması, yerel ve teknik bilirkişiler aracılığıyla taşınmaz başında yeniden keşif yapılarak varsa komşu parsel tutanaklarına ait dayanak kayıtları ve 499 tahrir numaralı vergi kaydının mahalli bilirkişi yardımı ile uygulanması, uygulanan kayıtların dava konusu taşınmaz yönünü ne olarak gösterdikleri ve dava konusu taşınmazın zilyetlikle kazanmaya engel bir durumunun bulunup bulunmadığı hususu üzerinde durulması, teknik bilirkişiden yapılan uygulamaların Yargıtay denetimine elverişli şekilde krokisine işaret ettirilmesi, ayrıca 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14/1. maddesine göre; zilyetliğin bu kanunda yazılı belgelerden birisi ile ispatı yoluna gidilemeyen hallerde zilyedin kazanabileceği miktarın sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönümü geçemeyeceği, aynı Kanun"un 14/2 maddesinde 03.07.2005 tarihinde yapılan değişiklikle sulu veya kuru arazi ayrımında 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanma Kanunu hükümlerinin göz önünde bulundurulacağı da dikkate alınarak 1617 sayılı Kanun"un yürürlüğe girdiği 26.07.1972 tarihinden itibaren açılan dava sonunda zilyet adına bu yolla veya tapulama ya da kadastro yoluyla tescil edilmiş taşınmaz veya taşınmazlar var ise bunların miktarlarının, çalışma alanlarının, tescil tarihlerinin Tapu, Kadastro ve Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüklerinden sorulup belirlenerek miktar sınırlaması bakımından göz önünde tutulması, ondan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... ve paydaşları vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Komisyon Kararı ile tespiti mera olarak yapılan 109 ada 77 sayılı parsel ile arasında ayırıcı unsur bulunup bulunulmadığı araştırılıp, yöntemince kadim mera araştırması yapılmadan, uzman ziraat mühendislerinden oluşan 3 kişilik bilirkişi kurulundan taşınmazın niteliği konusunda ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmadan taşınmazın sınırdaki meradan açma olduğu gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmiştir. Eksik inceleme ile doğru sonuca ulaşılamaz. O halde; mahkemece, doğru sonuca varılabilmesi için, mahallinde yaşlı, tarafsız,
yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan, komşu köylerde ikamet eden, elverdiğince yaşlı şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişiler, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları ve 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu ve fen bilirkişi huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında yerel bilirkişiler ve tanıklardan taşınmazın öncesinin kime ait olduğu, mera olup olmadığı, bitişik mera parselinden ne suretle ayrıldığı, mera parseli ile arada ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı, komşu mera parselinin kadim mera olup olmadığı, taşınmazın kimden kime ve nasıl intikal ettiği, kim tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı sorulup saptanmalı; bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli; dinlenen bilirkişi ve tanık beyanları arasında çelişki doğduğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmazın eğimi, niteliği, toprak yapısı, bitki örtüsü ve özellikle çekişmeli taşınmaz ile komşu mera parseli arasında doğal ya da yapay ayırıcı unsur olup olmadığı, mera parselinden nasıl ayrıldığı, öncesinin kamu orta malı niteliğinde mera olup olmadığı hususlarını içeren, çekişmeli taşınmaz ile komşu parselleri karşılaştırılmalı olarak değerlendiren, bilimsel verilere dayalı, önceki zirai bilirkişi raporunu da irdeleyen ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; raporda belirtilen hususların somutlaştırılması için, taşınmazı tüm yönleriyle gösterecek şekilde çektirilecek fotoğraflar üzerinde çekişmeli taşınmaz kabaca işaretlettirilmeli ve keşfe katılacak fen bilirkişisinden keşif ve uygulamaları izleyip denetlemeye olanak veren, ayrıntılı ve çekişmeli taşınmaz ile komşu mera parselinin konumlarını yan kesit krokisi ile gösterip açıklayan rapor alınmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece eksik inceleme sonunda yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı ... ve paydaşları vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere iadesine,
01.07.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.