BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2021/1187 Esas 2021/1035 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1187 Esas
KARAR NO: 2021/1035
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 28/12/2017
NUMARASI: 2017/417 Esas, 2017/1575 Karar
DAVANIN KONUSU: Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
KARAR TARİHİ: 23/09/2021
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA Davacılar dava dilekçesi ile; müvekkillerinin davalı kooperatifin ortakları olduğunu, 27/03/2017 tarihli olağan genel kurul toplantısında alınan 8 nolu karar ile ana sözleşmenin 21/c maddesi uyarınca kooperatiften çıkarılmalarına karar verildiğini, kararın İstanbul ... Noterliğin 12/04/2017 tarih ve ... ve ... nolu ihtarnaneler ile müvekkillerine bildirildiğini, ihraca dair gündemde madde yer almamasına rağmen gündeme madde eklenerek müvekkillerinin ihraç edildiğini, müvekkillerinin somut olarak hangi nedenle ortaklıktan çıkarıldıklarının belirsiz olduğunu, ana sözleşmenin 21/c maddesi uyarınca kooperatif yararına açıkça aykırı davranma, av yasaklarına uymama ve sebepsiz olarak borcunu iki yıl ödememe şartlarının birlikte bulunması halinde üyenin ortaklıktan çıkarılabileceğini, kooperatifi zarara uğratan yönetici ve denetçileri şikayet etmeleri nedeniyle müvekkillerine kişisel husumet beslendiğini, müvekkillerinin av yasaklarına aykırı hareketinin bulunmadığını, kooperatifin üyelere mali yükümlülük yüklemediğinden sebebsiz olarak borcun iki yıl ödenmemesi halinin de bulunmadığını belirterek müvekkillerinin ortaklıktan çıkarılmalarına dair 8 nolu genel kurul kararının iptalini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı kooperatif süresinde davaya cevap vermemiş, yargılama sırasında sundukları dilekçe ile; 21/c maddesinde belirtilen üç halden her birinin müstakil ihraç sebebi olduğunu, davacıların borçlarının bulunmadığını ve av yasaklarına aykırı hareketlerinin görülmediğini, ancak davacıların kooperatif yararına aykırı davranışlarının görüldüğünü, müvekkili kooperatifin su aboneliği olmasına rağmen kaçak su kullandığı ihbarında bulunduklarını, kooperatif barınağının güvenliği için tesis edilen çiti belediyeye şikayet ettiklerini ve belediyenin çiti haksız olarak yıktığını, bu konu ile ilgili idari yargıda dava açtıklarını, çitlerin yıkılması nedeniyle kooperatifin mallarının çalındığını, ayrıca uyuşturucu satıcılarının barınakta yakalandığını, yine davacıların kooperatifin yöneticileri hakkında görevi kötüye kullanma ve zimmet gibi suçlamalarda bulunduklarını, bu suçlamaların büyük bölümü hakkında takipsizlik kararı verildiğini, bu durumun tek başına kooperatifin yararına aykırı davranış olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece, kooperatif yararına aykırı davranış olarak nitelenen eylemlerin ihraç sebebi sayılabilmesi için, bu eylemlerin haksız ve hukuka aykırı olması gerektiği, davacıların kamu nezdinde yasal haklarını kullandığı, ihraç kararlarının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile 27/03/2017 tarih ve 8 nolu davacıların ortaklıktan çıkarılmalarına dair kararın iptaline karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı vekili istinaf dilekçesinde; mahkemenin tanıklarını dinlemediğini, davacıların yönetici ve denetçileri haksız olarak zimmet, evrakta sahtecilik gibi suçlarla suçlamalarının da kooperatifin yararına aykırı davranış olduğunu, bu suçlamalarla ilgili takipsizlik kararı verildiğini, mahkemece bu dosyaların incelenmediğini belirterek kararın kaldırılmasını ve davanın reddini talep ve istinaf etmiştir. Davacı vekili istinaf talebinin reddini savunmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE Dava ihraç kararının iptali istemine ilişkindir. Mahkemece yukarıda yazılı gerekçelerle davanın kabulüne karar verillmiş, karara karşı davalı kooperatif tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemizin 15/04/2021 tarih ve 2018/145 Esas, 2021/536 Karar sayılı kararı ile; "davacıların davalı kooperatiften ihracına karar verildiği 21/03/2017 tarihli genel kurul toplantı tutanağının ve bu toplantıya ilişkin hazirun cetveli ile, anılan genel kurul toplantısına dair gündem maddelerinin, davacılar hakkında genel kurulca verilen çıkarma kararlarının ve kararların davacılara tebliğ belgesinin aslı ya onaylı örneğinin kooperatiften getirtilmesinden sonra dosyanın gönderilmesi için mahalline geri çevrilmesine karar verilmiştir. Dosya kapsamından, davalı kooperatifin 27/03/2017 tarihinde gerçekleşen 2016 yılı olağan genel kurulu toplantısının 8 nolu kararı ile kooperatif ana sözleşmesinin 21 maddesinin c bendine istinaden davacıların kooperatiften ihracına karar verildiği, anılan kararın gündemde yer almayıp önerge verilerek gündeme alındığı, davacıların ihraç kararının iptali için eldeki davayı açtığı anlaşılmaktadır. Çıkarma kararına karşı iptal davası, bu kararın noter marifetiyle tebliğinden itibaren üç ay içinde açılması gerekmekte olup, Kooperatifler Yasasının 16. maddesinde öngörülen bu aylık dava açma süresi hak düşürücü niteliktedir. Hernakadar mahkemece çıkarma kararlarının davacılara tebliğ belgeleri getirtilmemişse de, ihraç kararının ortaklara tebliğ edildiğinin tarafların beyanlarından anlaşıldığı, davacıların ihracına karar verilen genel kurul toplantısınnın 27/03/2017 tarihinde gerçekleştiği, davanın ise 03/05/2017 tarihinde açıldığı gözetildiğinde davanın süresinde açıldığı kabul edilmiştir. Kooperatif ana sözleşmesinin 21/1.c bendinde kooperatif yararına aykırı davranışta bulunanar ve av yasaklarına uymayanlar, sebepsiz yere borcunu iki yıl ödemeyenlerin yönetim kurulunun teklifi ve genel kurul kararı ile kooperatiften çıkartılacağı hükmü düzenlenmiştir. Somut olayda, davaya konu 8 nolu kararda davacıların kooperatif ana sözleşmesinin 21/1.c bendine istinaden ortaklıktan çıkarılmasına karar verilmiş, çıkarma kararı genel kurul karar defterine de aynı şekilde yazılmıştır. Kooperatifler Yasasının 16. maddesi uyarınca genel kurul veya yönetim kurulu tarafından verilen çıkarma kararı gerekçeli olarak tutanağa (genel kurul veya yönetim kurulu karar defterine) yazılması gerekir. Davacıların çıkarılmasına ilişkin kararda, davacıların hangi davranışları ile kooperatif yararına aykırı davrandığı açıklanmadığı gibi yargılama sırasında davacıların idari ve adli mercilerde kooperetif ve kooperatif yönetici ve denetçileri hakkındaki ihbar ve şikayetlerinin kooperatif yararına aykırı davranış olduğu savunulmuşsa da, idari ve adli mercilerde yasal yollara başvurulmasının 21/1.c bendi kapsamında olamayacağı gözetildiğinde mahkemece davanın kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Kaldı ki Kooparetifler Yasasının 46. maddesine göre çıkan veya çıkarılan ortaklar hakkında genel kurulun gündeminde bulunması halinde karar verilebileceğine, gündemde yok ise önerge verilmek ve genel kurul gündemine alınmak suretiyle bir ortağın ortaklıktan çıkarılamayacağına göre, mahkemece ihraç kararının iptaline karar verilmesi bu yönden de doğru olmuştur. Açıklanan nedenler ile ilk derece mahkeme kararında hukuka aykırılık görülmediğinden, davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1.b.1 bendi gereğince esastan reddine karar verilmesine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Dosya kapsamı ve delil durumuna göre İlk Derece Mahkemesi kararı usul ve hukuka uygun olduğundan HMK'nın 353/1.b.1 Maddesi gereğince davalı tarafın istinaf başvurusunun esastan REDDİNE, 2-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30-TL maktu karar ve ilam harcının, davalı tarafından peşin olarak yatırılan 35,90-TL harçtan mahsubu ile bakiye 23,40-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA, 3-Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma yapılmadığından istinaf vekalet ücreti taktirine yer olmadığına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 353/1-b/1 bendi ile aynı kanunun 361.1 maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta süre içerisinde Temyiz Kanun Yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.23/09/2021