10. Hukuk Dairesi 2020/586 E. , 2021/7748 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : Kuşadası 1. Asliye (İş) Hukuk Mahkemesi
Dava hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmak suretiyle yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı vekili davacının, 22/05/1994 tarihinde davalıya ait işyerinde çalışmaya başladığını, çalışmalarının her yıl 15 Mart-15 Kasım tarihleri arasında yıllık 8 ay üzerinden olduğunu, 10 yıllık süre boyunca her yıl 8 ay çalıştığını, çalışmasının günde 16 saat üzerinden olduğunu, parça başı ücreti aldığını, sattığı mallardan yaptığı cirodan komisyon şeklinde ücret alındığını, davalının müvekkilini 2002-2003 yıllarında kısa bir süre sigortalı gösterdiğini, ancak bu çalışmalarının asgari ücret üzerinden bildirildiğini beyan ederek, müvekkilinin davalıya ait işyerinde 22/05/1994-15/11/2004 tarihleri arasında yıllık 8 ay toplamda 80 ay çalışmasının aylık ortalama 2.000 TL ücret üzerinden tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen ilk karar, Dairemizin 2012/19567 esas, 2013/13463 karar sayılı ilamıyla bozulmuş, bozma ilamında; “Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Zira dinlenen tanıkların beyanları davayı aydınlatmaya yeterli ve elverişli olmayıp çelişkilidir. Ayrıca dinlenen bodro tanıklarının davalı işyerindeki kayden çalışmaları, talep edilen tüm dönemi kapsamadığı, davalı işverenin birden fazla işyeri olduğu anlaşılmaktadır. Şu halde mahkemece, tarafların sunduğu deliller ile yetinilmeyip resen araştırma ilkesi doğrultusunda; davalı işverenin diğer işyerleri ve davacının çalıştığını iddia ettiği işyeri tespit edilip, bu işyerlerinden davalı Kuruma verilmiş talep edilen, tüm dönem bordroları celb edilmeli, kayden çalışması görünen ve uyuşmazlığa konu dönemi kapsar şekilde çalışması bulunan, çalışma iddia ve olgusunu niteliğini bilebilecek diğer bordro tanıkları re’sen belirlenerek beyanlarına başvurulmalı; talep edilen döneme ilişkin bodro tanıklarına ulaşılamadığı takdirde sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, davacının hanutçu olarak mı yoksa hizmet aktine dayalı olarak mı çalıştığı yukarıda belirtilen hizmet akti unsurları irdelenerek belirlenmeli, çalışmanın varlığı ve süresi hiçbir kuşkuya yer vermeksizin belirlenmeli, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.” denilmesine karşın, bozmadan sonra yapılan yargılamada bozma gereği yerine getirilmeden, yine eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidilerek karar verilmiştir.
Bu nedenle davalı adına kayıtlı bulunan işyerleri Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı"ndan sorularak, bu işyerlerinden verilen dönem bordroları ayrı ayrı celbedilmeli, bordrolardan resen tespit edilecek tanıklar dinlenmeli, dinlenen tanıkların hangi dönemde kayıtlı oldukları belirlenmeli, hizmet cetvelleri dosya arasına alınmalı,toplanan deliller değerlendirilerek, elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir. Belirtilen nedenlerle eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine
, 07.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.