4. Hukuk Dairesi 2020/1016 E. , 2020/4060 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve ... aleyhine 05/04/2013 gününde verilen dilekçe ile trafik kazası sonucu araç hasarından kaynaklanan maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 21/04/2016 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, trafik kazası sonucu araç hasarından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; karar, davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.Davacı vekili, davacı adına kayıtlı olan ... plaka sayılı öğrenci servis aracına 11/02/2013 tarihinde davalı ...’ın sürücüsü, diğer davalı ...’ın maliki olduğu ... plaka sayılı kamyonun çarpması sonucunda maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiğini, bu kazanın kamyon sürücüsünün kavşağa hızlı ve kontrolsüz girmesinden kaynakladığını, kazadan sonra araçta büyük hasar oluştuğunu ve aracını bir süre çalıştıramadığını beyan ederek araçta oluşan hasar ile araç mahrumiyetinden doğan zararın davalılardan tahsili isteminde bulunmuştur.
Davalı ... cevap dilekçesi sunmamıştır. Davalı ...; davaya konu kazaya karışan ... plakalı araç ile kendisinin bir ilgisinin bulunmadığını, söz konusu aracı kazanın oluş tarihinden önce diğer davalı ...’a satıp devrettiğini belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, alınan kusur ve hasara ilişkin bilirkişi raporları, tanık beyanları ve tüm dosya kapsamının değerlendirilmesi sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.İşleten tanımı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 3. maddesinde “Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır” şeklinde yapılmıştır.Aynı Kanun"un 85. maddesi ise “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle
işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar” hükmünü içermektedir.Bu yasal düzenleme karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahibinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş, bu araçların sahipleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılmasının bir başka kimseye devir edilmesi halinde, artık üzerindeki fiili hakimiyetin kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması, araç malikinin ise sorumlu tutulmaması gerekmektedir.Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinde, davaya konu ... plakalı kamyonun 01/07/2011 tarihinde davalı ... tarafından diğer davalı ...’a ... 2. Noterliğinin 6159 yevmiye nolu satış sözleşmesi ile 4.000 TL karşılığında satılarak devredildiği anlaşılmaktadır.
Şu durumda, kaza tarihi itibariyle araç maliki sıfatının davalı ...’a değil, davalı ...’a ait olduğunun kabulü gerekir. Davalı ...’ın başkaca bir nedenle ... plakalı aracın işleteni konumunda olduğu da dosya kapsamında iddia ve ispat edilmediğine göre işleten sıfatı olmayan davalı ... yönünden davanın reddi gerekirken mahkemece yanılgılı gerekçeyle her iki davalının tazminattan müştereken ve müteselsilen sorumluluğuna karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle davalı ... yararına bozulması gerekmiştir.SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda gösterilen nedenlerle temyiz eden davalı ... yararına BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 19/11/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.