BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2018/1911 Esas 2021/1338 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1911
KARAR NO: 2021/1338
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/04/2018
NUMARASI: 2015/740 Esas - 2018/273 Karar
DAVA: Ticari Şirket (Genel Kurul Kararının İptali İstemli)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 23/09/2021
Davanın reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; davalı ...'de ...'nın %3,67, ...'un %92,8 ve müvekkilinin %3,53 hissesinin bulunduğunu, 24/04/2015 tarihli genel kurul çağrısının davacı ile ilgisi olmayan adrese tebliğe çıkarıldığını, tebligatın iade edildiğini, amacın müvekkilinin toplantıya katılımını engellemek olduğunu,çağrının emredici kurallara aykırı olması nedeniyle alınan kararların yok hükmünde olduğunu,buradaki amacın ise ...'nın tek hissedar olarak istediği kararları almasının sağlanması olduğunu, haklı bir neden olmaksızın rüçhan hakkının kaldırılmasına ilişkin kararın hükümsüz olduğunu, ana sözleşmede yer alan "Hissesini satmak isteyen hissedar, şirket hissedarlarına öncelik tanımak zorundadır. şeklindeki düzenlemenin "Pay devri için şirket yönetim kurulu kararı gerekir. Makul sebepler olmadıkça pay defterine kayıttan imtina edemez." şeklinde değiştirilmesinin tamamen müvekkilinin rüçhan hakkının kaldırılmasına yönelik olduğunu,alınan sermaye artırım kararında da amacın davacının hisselerinin düşürülmesi olduğunu, rüçhan hakkını kaldıran söz konusu kararın tamamen ...'nın kişisel çıkarlarına hizmet ettiğini, ayrıca ana sözleşme değişikliğinin TTK'nın 461/2. maddesine de aykırı olduğunu, usulsüz çağrı nedeniyle müvekkilinin finansal tabloları inceleme ve toplantı gündemine madde ekletme imkanından yoksun kaldığını belirterek, 24/04/2015 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısında alınan kararların TTK'nın 447. maddesi gereğince hükümsüz olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; davacı vekilince dosyaya sunulan vekaletnamede tevkil yetkisi verilmediğini, davacı vekilinin dava açma yetkisinin bulunmadığını, TTK'nın 445. maddesi uyarınca 3 ay içinde dava açılmadığını,ilanın 01/04/2015 tarihli Ticaret Sicil ve 27/03/2015 tarihli ... gazetesinde ve ayrıca internet sitesinde ilan edildiği,davacının yurt dışı adresine ve ikamet tezkeresinde belirttiği adresine iadeli taahhütlü mektup ile gönderildiğini,genel kurulda alınan kararlar müvekkili şirket için zaruri olduğu, şirketin % 92,80 oranındaki hissedarı ... ile müvekkili şirketin yaklaşık üç seneden beri finansal sıkıntı çektiğini, bu sıkıntıları aşmak için sermaye arttırımına gidildiğini,Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce gönderilen 16.04.2014 tarihli yazıyla şirket finansallarının asgari sermaye gereklerine uygun hale getirilmesi, aksi halde hava taşıma ruhsatının iptal edileceğinin bildirildiğini,daha kolay finansman bulma açısından şirket hisselerinin 3. kişilere satımında izin şartının kaldırıldığını,ana sözleşme 6/B maddesi değişikliğinin rüçhan hakkı ile ilgisinin bulunmadığını, yapılan değişikliğin ortaklara hisselerini istedikleri kişiye satma hakkı getirdiğini, TTK'nın 461. maddesinde sermaye artırımında rüçhan hakkının düzenlendiğini, rüçhan hakkının sınırlandırılmasıyla ilgisinin bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; anonim şirketlerde çağrı usulüne ilişkin düzenlemelerin emredici nitelikte olduğu, çağrı usulüne aykırılığın genel kurul kararlarının yokluğu sonucunu doğurmayacağı, ancak iptal nedeni olabileceği, etki kuralı gereği usuli eksikliğin kararın alınmasına etkilsine bakılarak iptal talebinin sonuca bağlanacağı, genel kurulda alınan kararların hükümsüzlüğünü gerektirecek ölçüde çağrı usulüne aykırılık olmadığı, kararlarının çağrı usulüne aykırılık nedeniyle geçersiz olduğunu söyleyebilmek için çağrının hiç veya yetkisiz organ tarafından yapılması gerektiği, oysa çağrının, davacıya çıkarılan davetin ulaşmaması dışında kanunda aranan süre ve şekilde yapıldığı,davacının hem Türkiye'deki,hem de yurt dışındaki adresine tebliğ gönderildiği,davetin 30.03.2015 tarihinde şirketin internet sitesinde, 01/04/2015 tarihli ticaret sicil ve 27/03/2015 tarihli ulusal gazetede ilan edildiği, ancak üç aylık hak düşürücü sürenin geçtiği, bunun yanı sıra etki kuralı gereği davacı genel kurula katılmış ve olumsuz oy kullanmış olsa dahi sonucun değişmeyeceği,ana sözleşmenin 6/B maddesinin "Pay devri için şirket yönetim kurulu kararı gerekir. Makul sebepler olmadıkça pay defterine kayıttan imtina edemez." şeklinde değiştirildiği, davacının rüçhan hakkının engellenmesi şeklinde yorumladığı maddenin ilk halindeki düzenlemenin, pay sahiplerinin ön alım hakkının yanı sıra bağlam olarak nitelendirilen ve payın devrini yönetim kurulu kararına bağlayan iki ayrı olgu içerdiği,diğer ortaklara tanınan ön alım hakkının anonim şirketler hukuku bakımından etkisi olmayan düzenleme olduğu, ön alım hakkına aykırı olarak yapılan hisse devirlerinin geçerli olduğu, bağlam hükmünün ise, TTK'nın 492. maddesinde yer alan hükme uygun olup, kanuna aykırı olmadığı, TTK'nın 421/3. Maddesi gereği kararın sermayenin en az %75'ini oluşturan payların olumlu oyuyla alınması gerektiği, alınan kararın bu yönüyle de kanuna uygun olduğu, davalı şirketin zarar etmesi sebebiyle sermaye arttırımı gerektiği,tebligat yapılamaması iptal sebebi oluşturabilirse de, gerek davanın üç aylık hak düşürücü sürede açılmadığı, etki kuralı dikkate alındığında iptal koşulunun da oluşmadığı,Bakırköy 7. ATMsinin 2015/691 esas sayılı dosyasındaki davanın ... aleyhine, 24/04/2015 tarihli genel kurul toplantısında alınan kararların yok hükmünde olduğunun tespiti davası olduğu, birleşen dosya ile birlikte her iki dosyanın derdest olduğu, her iki davanın konusunun farklı olması nedeniyle bekletici mesele talebinin yerinde görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili; hava taşıyıcısı şirketlerin çoğunluk paylarının Türk vatandaşlarında bulunması zorunluluğu nedeniyle 29.06.2012 tarihli yedieminlik sözleşmesiyle, müvekkilinin davalı şirketteki %3,67 ve davalı şirketin %92,8 pay sahibi olan ...'daki %51 payını yediemin sıfatıyla geçici olarak ...'e emanet ettiğini, müvekkilinin 07.05.2014 tarihinde İran'da tutuklandığını, ... tarafından hisse devir sözleşmesi ile kendisine emanet edilen ... ve ... hisselerini bedelsiz olarak ...'ya devrettiğini, bu devirle ...'nın ...'un %51 hissedarı haline geldiğini, bu devir sözleşmesinin hükümsüzlüğünün tespiti ve bu hisselerin müvekkiline ait olduğunun tespiti amacıyla açtıkları Bakırköy 7. ATM'nin 2015/691 esas sayılı dosyasının derdest olduğunu, genel kurul toplantısı davetinin müvekkili cezaevindeyken yapıldığını, ancak cezaevine tebligat yapılmadığından toplantı davetinin usulsüz olduğunu,alınan kararların yok hükmünde olduğunu, toplantıda şirket ana sözleşmesinin 6/B maddesinin değiştirilmesine yönelik kararın müvekkilinin rüçhan hakkını ortadan kaldırdığını, bu nedenle bu kararın TTK'nın 461/2. maddesine aykırı olduğunu, usulsüz çağrı nedeniyle toplantıya katılamayan davacının finansal tabloları inceleme, gündeme madde ekletme ve finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konuların görüşülmesini erteletme hakkını kullanamadığını belirterek, kararın kaldırılarak davanın kabulüne, bu talebin kabul edilmemesi halinde Bakırköy 7. ATMnin 2015/691 esas sayılı dosyasının bekletici mesele yapılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava; davalı şirketin 24.04.2015 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısında alınan kararların hükümsüz olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davalı şirketin 24.04.2015 tarihli olağan genel kurul toplantısı çağrısının usulüne uygun olup olmadığı, buna bağlı olarak alınan kararların iptalinin gerekip gerekmediği, ayrıca toplantıda alınan, şirket esas sözleşmesinin 6/B maddesinin değiştirilmesine ilişkin 10 no.lu kararın iptali koşullarının oluşup oluşmadığı hususundadır. Somut olayda; davalı şirketin halihazırda %3,67 payının ...'ya, %3,53 payının davacıya, %92,80 payının ise ... şirketine ait olduğu; ...'un ise %49 payının davacıya, %51 payının ise ...'ya ait olduğu; hava taşımacılığı şirketlerinin çoğunluk paylarının Türk vatandaşlarında bulunması zorunluluğu nedeniyle, davacı tarafından 29.06.2012 tarihli yedieminlik sözleşmesiyle davacının davalı şirketteki %3,67 ve davalı şirketin %92,80 pay sahibi olan ...'daki %51 payını yediemin sıfatıyla yediemin olarak dava dışı ...'e devrettiği, ... tarafından ise kendisine davacı tarafından yediemin sıfatıyla devredilen paylardan %51 ... hissesinin 09.01.2015 tarihli hisse devir sözleşmesiyle bedelsiz olarak ...'ya devredildiğinin ileri sürüldüğü anlaşılmaktadır. Bakırköy 7. ATM'nin 2015/691 esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilen Bakırköy 3. ATM'nin 2016/1034 esas sayılı dosyasında; davacı ... tarafından yukarıda belirtilen hisse devir sözleşmelerinin hükümsüzlüğünün tespiti ile sözleşmelere konu %3,67 ... hissesi ile %51 ... hissesinin davacıya ait olduğunun tespiti istemiyle dava açıldığı, mahkemece 29.11.2018 tarihli karar ile davanın reddine karar verildiği, kararın ise henüz kesinleşmediği görülmüştür. Davaya konu genel kurul kararları,davalı şirkette çoğunluk pay sahibi olan ... oylarıyla alınmıştır. Ancak yukarıda belirtilen ve bu aşamada mülkiyeti ihtilaflı bulunan ... paylarının, alınan kararlar bakımından karar nisabı itibariyle sonuca etkili olacağı açıktır. Bu nedenle ilk derece mahkemesince Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/691 esas sayılı dosyasında verilen kararın bekletici mesele yapılarak, kesinleşecek karar sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. Açıklanan nedenlerle; uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış ve değerlendirilmemiş olması nedeniyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılarak, davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 19/04/2018 Tarih 2015/740 Esas 2018/273 Karar sayılı kararın HMK.'nın 353(1)a-6 gereği KALDIRILMASINA; "Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE" İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan 35,90-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 23/09/2021