Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2019/2915 Esas 2021/353 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/2915
Karar No : 2021/353

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
DİĞER DAVALI : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 20/03/2019 tarih ve E:2014/5923, K:2019/2019 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, 2684 sayılı Kanun'un 5. maddesi ve İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumlarında Parasız Yatılılık, Burs ve Sosyal Yardımlar Yönetmeliği'nin 17. maddesi kapsamında öğretmen çocuğu kontenjanından yararlandırılarak, okul pansiyonunda parasız yatılı öğrenci olarak kalması ve önceden ödenen pansiyon ücretinin iade edilmesi istemiyle yapılan başvurusunun reddine ilişkin Manisa Sosyal Bilimler Lisesi Müdürlüğünün ... tarih ve ...sayılı işlemi ile bu işlemin dayanağı olan Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğünün 31/10/2012 tarih ve 140161 sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 20/03/2019 tarih ve E:2014/5923, K:2019/2019 sayılı kararıyla;
2684 sayılı İlköğretim ve Ortaöğretimde Parasız Yatılı veya Burslu Öğrenci Okutma ve Bunlara Yapılacak Sosyal Yardımlara İlişkin Kanun'un 4. ve 5. maddeleri ile dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan 10/07/2008 tarih ve 26932 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumlarında Parasız Yatılılık, Burs ve Sosyal Yardımlar Yönetmeliği'nin 5. maddesinin 2. fıkrasının (d) bendi, 6. maddesinin 2. fıkrası, 10. maddesinin 1. fıkrası, 17. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendi ile aynı maddenin 2. fıkrası, 19. maddesi ile 20. maddesinin (ç) bendi hükümlerine yer verilerek;
Dava konusu Genel Yazı yönünden;
Dava konusu bireysel işlemin dayanağı ilgili Yönetmelik'ten önce yürürlükte bulunan 05/10/1983 tarih ve 83/7166 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan "Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumlarında Burs, Parasız Yatılılık ve Sosyal Yardımlar Yönetmeliği"nin 10. maddesinin 1. fıkrasında, "... görev yaptıkları yerde çocuklarının devam edeceği düzeyde ve türde resmi okul bulunmayan öğretmenlerin çocuklarından Milli Eğitim Bakanlığınca tespit edilecek kontenjan kadar sınavsız olarak parasız yatılı öğrenciliğe alınırlar." düzenlemesi yer almakta olup, aynı şekilde, dava konusu Yönetmeliği yürürlükten kaldıran 25/11/2016 tarih ve 29899 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan “Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Resmi Okullarda Yatılılık, Bursluluk, Sosyal Yardımlar ve Okul Pansiyonları Yönetmeliği'nin "Parasız yatılılığa doğrudan yerleştirme" başlıklı 12. maddesinin 1/d bendinde, "Bakanlığa bağlı resmi ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında öğretmen olup görevli bulundukları yerleşim biriminde çocuklarının devam edeceği düzeyde ve türde okul bulunmayanların öğrenci olan çocukları,..." düzenlemesinin bulunduğu;
10/07/2008 tarih ve 26932 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumlarında Parasız Yatılılık, Burs ve Sosyal Yardımlar Yönetmeliği'nin yukarıda yer verilen hükümlerine açıklık getirmek amacıyla tesis edilen Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 31/10/2012 tarih ve 140161 sayılı Genel Yazısı'nda "düzey" ibaresinin her ne kadar "herhangi bir ortaöğretim kurumu" olarak nitelendirilmiş ise de; dönem itibarıyla mevcut eğitim sistemi dikkate alındığında, sınavla öğrenci alan okullar ile sınavsız öğrenci alan okulların aynı düzeyde olduğundan söz edilemeyeceği için, idare tarafından eğitim sistemi hakkında bir değerlendirilme yapılmadan tüm ortaöğretim kurumlarının aynı düzeyde değerlendirilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı, "düzey" ibaresinin okullar tarafından sınavla öğrenci alan ve almayan okullar şeklinde değerlendirilmesi gerektiği;
Kaldı ki, dava konusu Yönetmeliği ilga eden Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Resmi Okullarda Yatılılık, Bursluluk, Sosyal Yardımlar ve Okul Pansiyonları Yönetmeliği'nin 12. maddesinde de bu vurguyu haklı kılar biçimde "düzeyde ve türde" ifadesine yer verilmek suretiyle tereddüt yaşanmamasının amaçlandığı;
Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 31/10/2012 tarih ve 140161 sayılı Genel Yazısı'nda yapılan bir başka açıklama olan, aile maddi durum beyannamesi hakkında ise, 2684 sayılı Kanun'un 4. maddesinde, sınavsız olarak parasız yatılılığa kabul edilenlerin ailelerinin maddi durumunun dikkate alınmayacağı düzenlemesine yer verilmesi ve Yönetmeliğin sınavsız olarak kabul edileceklerden istenen belgeleri düzenleyen 20. maddesinde de istenecek belgeler arasında aile maddi durum beyannamesinin yer almadığının açık olduğu;
Bu durumda, sınavla öğrenci alan ortaöğretim kurumları ile sınavsız öğrenci alan ortaöğretim kurumlarının aynı düzeyde olduklarının ve bu kontenjan kapsamında başvuranların ailelerinden aile maddi durum beyannamesi istenerek Yönetmeliğin 5/d bendi uyarınca bir değerlendirmeye tabi tutulmalarının mevzuat uyarınca mümkün olmadığı anlaşıldığından, dava konusu düzenlemede hukuka uyarlık görülmediği,
Dava konusu bireysel işlem yönünden;
Somut olayda, seviye belirleme sınavı sonucuna göre Manisa Sosyal Bilimler Lisesi'ne kaydolma hakkı kazanan davacının, öğretmen çocuğu kontenjanından yararlandırılarak, okul pansiyonunda parasız yatılı öğrenci olarak kalması ve önceden ödenen pansiyon ücretinin iade edilmesi istemiyle yapılan başvurusunun Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 31/10/2012 tarih ve 140161 sayılı Genel Yazısı uyarınca reddedildiği;
Bu bağlamda, görev yaptıkları yerde çocuğunun devam edeceği düzeyde okul bulunmayan öğretmenlerin çocuklarından Milli Eğitim Bakanlığınca tespit edilecek kontenjan kadarının sınavsız olarak parasız yatılı öğrenciliğe alınacağı ve bu kontenjan kapsamında başvuranların ailelerinden aile maddi durum beyannamesi istenmesinin mümkün olmadığı anlaşıldığından, davacının anılan başvurusunun Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 31/10/2012 tarih ve 140161 sayılı Genel Yazısı gerekçe gösterilmek suretiyle reddedilmesine ilişkin Manisa Sosyal Bilimler Lisesi Müdürlüğünün ... tarih ve ...sayılı işleminde de hukuka uyarlık bulunmamakta olup, kontenjan dahilinde anılan pansiyona yerleşen davacı yönünden önceden ödenen pansiyon ücretinin de davalı idarece iadesinin gerektiği gerekçesiyle, dava konusu bireysel işlem ile ve düzenleyici işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idarelerden Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, Yönetmelik'te yer alan "düzey" ifadesinden ne anlaşılması gerektiği konusunda yaşanan tereddütleri gidermek amacıyla dava konusu düzenlemenin yapıldığı, davacının devam edebileceği ortaöğretim kurumlarının Manisa ilinde bulunduğu, parasız yatılılık için kişi başı yıllık gelir üst sınırınının 2012 yılı için 5,400,00 TL olarak belirlendiği, davacının "Öğrenci Ailesinin Maddi Durumunu Gösterir Beyanname"de kişi başına düşen yıllık geliri 9.972,02 TL olarak gösterildiğinden, dava konusu işlem ile dayanağı düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerden Milli Eğitim Bakanlığının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemlerin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 20/03/2019 tarih ve E:2014/5923, K:2019/2019 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 24/02/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

X-10/07/2008 tarih ve 26932 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumlarında Parasız Yatılılık, Burs ve Sosyal Yardımlar Yönetmeliği'nin ilgili hükümlerine açıklık getirmek amacıyla tesis edilen dava konusu Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 31/10/2012 tarih ve 140161 sayılı Genel Yazısı'nda, Yönetmelik maddesinde yer alan "düzey" ibaresinden "herhangi bir ortaöğretim kurumu"nun anlaşılması gerektiği belirtilmiştir.
Yönetmelik hükmüne göre öğretmen çocuklarının parasız yatılıdan faydalanabilmeleri açısından, sınavla kazanılan ya da kazanılmayan ayrımı olmaksızın, öğretmen olan ebeveynin görev yaptığı ilde herhangi bir ortaöğretim kurumunun bulunmaması gerektiği açıktır.
Bu durumda, dava konusu Genel Yazı ile söz konusu Yazı uyarınca tesis edilen bireysel işlemde usul ve hukuka aykırılık bulunmadığından, temyiz isteminin kabulü ile temyize konu kararın bozulması gerektiği oyuyla, çoğunluk görüşüne katılmıyorum.