Danıştay 2. Daire 2021/4095 Esas 2021/273 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4095
Karar No : 2021/273

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı

VEKİLİ : Av. …

MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) : … Kafe Turizm ve Tic. A.Ş.

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- … Apartmanı Yöneticiliği
2- … Apartmanı Yöneticiliği

VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Komşu taşınmazda bulunan davacı apartman yönetimleri tarafından, davalı idareye Büyükçekmece 3.Noterliği kanalı ile … tarih ve … sayılı ihtarname gönderilerek, İstanbul İli, Şişli İlçesi, … Caddesi, … Sokağı, … Apartmanı No:… adresinde faaliyet yürüten "… Cafe" isimli iş yerine ait iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptalinin istenildiği, bu başvurunun davalı idarece, Beyoğlu 35. Naterliği kanalı ile gönderilen … tarih ve … sayılı ihtarname ile reddi üzerine, iptali istemiyle açılan davanın reddi yolunda ... İdare Mahkemesi'nce verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın bozulmasına ilişkin kapatılan Danıştay Onyedinci Dairesi'nin 23/05/2016 günlü, E:2015/7877, K:2016/3895 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Dahili davalı şirketin işyerinde değişiklikler yaptığını, ses, koku ve gürültüyü ortadan kaldırdığını, tüm kat maliklerinin muvafakatini aldığını beyan ederek, Şişli Belediye Meclisinin … gün … sayılı (işyerlerinin ön ve arka bahçelerinin kullanımına izin verilmesine ilişkin) kararını gerekçe göstererek, … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı tespit dosyasından bilirkişi raporu sunarak bahçeyi de kapsayacak şekilde işyeri ruhsatı talep ettiği, talebinin reddi üzerine ... İdare Mahkemesinde E:… sayısıyla açılan davada idarenin ret işleminin iptal edildiğini, yargı kararını uygulamak üzere Belediye Çevre Kontrol Müdürlüğü'nce yapılan tespitlerde, Çevre Kanunu ile ilgili olumsuzluğa rastlanmadığının bildirildiği, İmar şehircilik Müdürlüğü Proje ve Ruhsat birimi tarafından bahçenin hissedar muvafakatinin sağlanması koşuluyla kullanılmasında sakınca olmadığı tespitinin yapıldığı, dava konusu işyerine komisyon gönderilerek işyerinin incelenmesi üzerine işyeri açma çalışma ruhsatının verildiği, yargı kararında işyerine ruhsat verilmesi için tüm koşulların sağlandığının açıkça ifade edildiği, Mahkeme kararının bozulmasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek, kapatılan Danıştay Onyedinci Dairesi'nce verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Danıştay dava daireleri ile idari veya vergi dava daireleri kurulları tarafından verilen kararların düzeltme yolu ile yeniden incelenebilmelerini gerektiren nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesinin 1. fıkrasında gösterilmiş, aynı maddenin 2. fıkrasında ise, anılan daire ve kurulların kararın düzeltilmesi isteminde ileri sürülen nedenlerle bağlı oldukları belirtilmiş bulunmaktadır.
Dilekçede ileri sürülen düzeltme nedenlerinin anılan maddede sayılan nedenlere uymadığı anlaşılmıştır.

KARAR SONUCU :
1. Karar düzeltme isteminin REDDİNE,
2. Karar düzeltme giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 24/02/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY :
Dava, İstanbul İli, Şişli İlçesi, … Caddesi, … Sokağı, … Apartmanı No:… adresinde faaliyet yürüten "… Cafe" isimli iş yerine ait iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptali isteğiyle, komşu taşınmazda bulunan davacı apartman yönetimleri tarafından yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali isteğiyle açılmıştır.
3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanunun 4. maddesinde; ruhsat vermeye yetkili idarelerin,
"a) İnsan sağlığına zarar vermemek,
b) Çevre kirliliğine yol açmamak,
c) Yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak" genel kriterleri yönünden yapılacak inceleme ve denetim sonucuna göre işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenleyecekleri belirtilmiş, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinde, işyerlerinde aranacak genel şartlar belirlendikten sonra, maddenin devamında; "Yetkili idareler, işyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapacakları denetimlerde bu hususların yerine getirilip getirilmediğini kontrol eder." hükmüne yer verilmiştir.
Aktarılan düzenlemeler uyarınca, işyeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye yetkili idarelerin, işyerlerinin genel kriterler yönünden incelenerek ruhsatlandırılması ve ruhsatlandırma şartlarına uygun olarak işletilip işletilmediğinin denetimi görevi, kamu düzenine ilişkin olup, ilgililerin bu yöndeki şikayetleri üzerine gerekli inceleme ve denetimlerin yapılması da, aynı görev kapsamındadır.
Uyuşmazlıkta, 19.9.2008 tarihli ve "Bahçe kısmı kullanılamaz" ibareli işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunan işyerine ilişkin olarak, ruhsat sahibi müdahil şirket tarafından, ruhsatlı işyerlerinin ön ve arka bahçelerinin ruhsatlandırılarak kullanılabileceğine ilişkin Şişli Belediye Meclisinin 3.8.2008 tarihli kararı ile kat maliklerinin muvafakat ettiğine ilişkin dilekçeler eklenerek ruhsatın yenilenmesinin istendiği, isteğin zımnen reddi üzerine açılan davada; … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararı ile "davalı idarece, başvuru üzerine çevre, sağlık, güvenlik ve imar açısından gerekli incelemeler yapılmadan başvurunun zımnen reddedildiği" gerekçesiyle işlemin iptaline karar verildiği, davalı idarece, Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü ile İmar ve Şehircilik Müdürlüklerinin, yapılan denetim ve incelemelere göre ruhsat verilmesinde bir sakınca bulunmadığının belirtilmesi üzerine, yargı kararının uygulanması amacıyla söz konusu işyeri için bahçe kısmının da dahil edildiği dava konusu 29.11.2011 tarihli işyeri açma ve çalışma ruhsatının düzenlendiği görülmektedir.
Dava konusu işleme dayanak oluşturan 3.4.2012 tarihli ihtarnameyle, bahçe kullanımının hukuka aykırı olduğu, aşırı müzik sesi ve koku nedeniyle çevrede rahatsızlık oluşturduğu ileri sürülerek anılan işyeri ruhsatının iptalinin istenmesi üzerine davalı idarece tesis edilen dava konusu işlemle; iptali istenen ruhsatın, ... İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararı uyarınca düzenlendiği, verilen ruhsatta hukuka aykırılık bulunmadığının belirtildiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu işlem incelendiğinde; davacıların bahçe kullanımına ilişkin iddialarının, 3.8.2008 tarihli Meclis kararı ile ... Sulh Hukuk Mahkemesinin … Değ.İş sayılı dosyasında yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporunu esas alan … İdare Mahkemesi kararına uygun olarak ruhsat düzenlendiğinden bahisle reddedildiği, dolayısıyla; davacıların bahçe kullanımına ilişkin iddialarının hukuki dayanağı bulunmadığından, davalı idarece tesis edilen işlemin "bahçe kullanımı"na ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı açıktır.
Ancak, davacıların, aşırı müzik sesi ve koku nedeniyle çevrede rahatsızlık oluşturduğu iddiaları bakımından, bir başka ifadeyle; davacıların, işyerinin ruhsat verilme şartlarına uygun olarak işletilmediğine ilişkin şikayetlerinin, davalı idarece cevaplandırılmadığı gibi, bu konuda herhangi bir inceleme ve denetim yapılmadığı da görülmektedir.
Yukarıda aktarıldığı üzere; işyeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye yetkili idarelerin, işyerlerinin genel kriterler yönünden incelenerek ruhsatlandırılmasında olduğu gibi, resen ya da bu yöndeki şikayetler üzerine, işyerinin ruhsatlandırma şartlarına uygun olarak işletilip işletilmediğini denetlemesi ve sonucuna göre işlem tesisi gerekmekte iken, sözü edilen "insan sağlığı ve çevre kirliliği"ne ilişkin şikayetlerin incelenmeksizin reddedilmesinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Öte yandan, Anayasanın 125. maddesi uyarınca idari işlemlerin hukuka uygunluk denetimiyle görevli yargı merciilerince, idarelerin asli görevi olan "denetim" görevinin yerine getirilmemesi halinde, işlemlerin bu yönüyle hukuka aykırılığının tesbitiyle yetinilmesi, işlemin bu gerekçeyle iptali ile denetim görevinin yapılarak sonucuna göre işlem tesis edilmesinin sağlanması, idari yargılama usulünde hakim olan ve istikrar kazanmış içtihatlardan biri olup, bu tür hukuka aykırılıkların tesbiti halinde idarenin yapacağı denetimin Mahkemelerce keşif ve bilirkişi incelemesi suretiyle yapılması Anayasanın 125. maddesine de aykırıdır.
Bu yönüyle, davacıların sözü edilen şikayetleri üzerine davalı idarece herhangi bir inceleme ve denetim yapılmadığından, dava konusu işlem bu yönüyle hukuka aykırı olup, idarenin herhangi bir denetim yapmadığı durumlarda, ruhsat şartlarına uygunluk denetiminin keşif ve bilirkişi incelemesi suretiyle yargı merciince yapılması, idarenin görevinin yargı merciince yapılması anlamına geleceği, bu durumun da yargı işleviyle bağdaşmayacağı dikkate alındığında, uyuşmazlığın keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak çözümlenmesi gerektiği yolundaki bozma gerekçesine katılmak mümkün değildir.
Belirtilen nedenlerle, karar düzeltme talebinin kabulüyle, temyize konu Mahkeme kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle bozulması gerektiği görüşüyle, karar düzeltme talebinin reddine ilişkin çoğunluk kararına katılmıyorum.