10. Hukuk Dairesi 2014/19571 E. , 2015/8431 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Davacı, ... atandaşı iken yurtdışında geçen çalışmalarını 3201 sayılı Yasa kapsamında borçlanma hakkının bulunduğunun, ... Rant sigortasına giriş tarihinin Türkiye"deki sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi gerektiğinin, tahsis talep tarihini takip eden ay başından itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının ve ödenmeyen yaşlılık aylıkların tahsilinin gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, tarafların vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Kurum vekilinin tüm, davacı vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Yurtdışı hizmet borçlanması için kesin dönüşü şart kılan 3201 sayılı Kanunun 3. maddesi Anayasa Mahkemesinin 12.12.2002 günlü Esas 2000/36 Karar 2002/198 sayılı kararı ile iptal edilmiş olduğundan, artık yurt dışında bulunan ... Vatandaşlarının borçlanabilmeleri için yurda kesin dönüş yapma koşulunun ortadan kalktığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Ancak, 3201 sayılı Kanunun “aylık tahsisi ve aylığın başlama tarihi” başlıklı 6.maddesinde;
"A-Bu kanuna göre değerlendirilen sürelere istinaden aylık tahsisi yapılabilmesi için;
a)Yurda kesin dönülmüş olması,
b)Tahakkuk ettirilen döviz borcunun tamamının ödenmiş olması;
c)Döviz borcunun tamamının ödenmesinden sonra yazılı istekte bulunulması şarttır.
./...
Yukarıdaki şartları yerine getirenlerden tahsise hak kazananların aylıkları, yazılı istek tarihini takip eden ay başından itibaren başlatılmak üzere ilgili sosyal güvenlik kurumu kanunu hükümlerine göre bağlanır...” hükmü düzenlenmiştir.
3201 sayılı Kanun aylık bağlanması için “kesin dönüş” koşulunu aramakla birlikte bu konuda açıklayıcı bir bilgi de içermemektedir. Hukuk Genel Kurulu’nun 1997/10-588-857, 1998/10-645 1999-237 sayılı kararlarında da belirtildiği üzere, yurda kesin dönüş yapmaktan söz edebilmek için yurt dışında çalışan ... Vatandaşlarının çalışma hayatına yönelik tüm ilişkilerini gerek çalıştığı işyerleri ve gerekse ilgili olduğu tüm sosyal güvenlik kuruluşları yönünden sona erdirmeleri gerekir.
Eldeki davada; davacı, 3201 sayılı Yasa kapsamında borçlanma hakkı bulunduğunun, ... Rant sigortasına giriş tarihi olan 21.06.1982 tarihinin Türkiye"de sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi gerektiğinin ve tahsis talep tarihini takip eden ay başından itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının ve ödenmeyen aylıkların tahsilinin gerektiğinin, tespitini istemiş, mahkemece, davacının sigortalılık başlangıç istemi hakkında davanın kabulüne, davacının 3201 sayılı Yasa kapsamındaki borçlanma hakkının bulunduğunun tespitine dair istemi hakkında HMK 115/2. maddesi uyarınca dava şartı yokluğundan usulden reddine, davacının yaşlılık aylığına hak kazandığı ve ödenmeyen yaşlılık aylıkların tahsili gerektiğinin tespiti istemi yönünden ise davacının mernis kaydında ve vekaletnamesinde ikamet adresi olarak yurtdışı adresi belirtildiğinden, davacının yurda kesin dönüş şartını gerçekleştirmediğinden bahisle reddine dair davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemenin, davacının sigortalılık başlangıç tarihine yönelik istemi hakkındaki kabulü ve davacının 3201 sayılı Yasa kapsamındaki borçlanma hakkı bulunduğunun tespitine yönelik istemi hakkındaki reddinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak 3201 sayılı Kanuna göre borçlandığı süreler ve 3201 sayılı Kanuna göre borçlanma işleminden önce Türkiye"deki 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamındaki çalıştığı süreler de gözetilerek yaşlılık aylığı bağlanmasını istemi hakkında, mahkeminin yurda kesin dönüş şartının gerçekleşmediğinden bahisle reddine dair hükmü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Mahkemece, aylık bağlanabilmesi için 6. maddenin aradığı kesin dönüş şartının, davacının yurt dışında çalışan ... Vatandaşlarının çalışma hayatına yönelik tüm ilişkilerini gerek çalıştığı işyerleri ve gerekse ilgili olduğu tüm sosyal güvenlik kuruluşları yönünden sona erdirip erdirmediği usulünce (özellikle ... sigorta merciinden veya SSK Yurdışı İşçi Hizmetleri Daire Başkanlığından, yurtdışı çalışmaları gösterir yeni tarihli hizmet cetvelinin celbi ile) araştırılmalı ve varılacak sonuca göre diğer tahsis şartları irdelenerek hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, istek halinde temyiz harcının davacıya iadesine, 30.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.