MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İcra Hukuk) Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından çeke dayalı olarak genel haciz yolu ile başlatılan ilamsız takibin kesinleşmesinden sonraki dönemde borçlunun icra mahkemesine yaptığı başvuruda, takibin zamanaşmına uğradığını belirterek iptalini talep ettiği, mahkemece, borçlu hakkında ilamsız takip yapıldığını ,bu takiplerde zamanaşımı süresinin 10 yıl olduğunu ve dosyada bu sürenin henüz dolmadığını ifade ederek zamanaşımı şikayetinin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Başvuru bu hali ile İİK"nun 71. maddesine dayalı takibin kesinleşmesinden sonraki döneme ilişkin zamanaşımı itirazıdır. Uygulanacak zamanaşımı süresinin belirlenmesinde icra takibinin şekli değil, takibe konan alacağın nedeni (kaynağı) önem arzeder. Takibe dayanak belge çek olup, unsurları tamdır ve yasal sürede ibraz edilmiştir. Bu nedenle çeke ilişkin hükümler uygulanmalıdır.
6762 Sayılı TTK."nun 726. maddesinde çek için düzenlenen zamanaşımı süresi 6 ay iken, 03.02.2012 tarih ve 28193 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 6273 Sayılı Kanun"un 7. maddesiyle bu süre üç yıla çıkarılmıştır. Yine, 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 Sayılı TTK."nun 6273 Sayılı Kanun"un 8.maddesi ile değişik 814. maddesine göre de çeklerde zamanaşımı süresi üç yıldır.
İlke olarak, herhangi bir kanun veya düzenleyici kural, hukuksal sonuçlarını yürürlüğe girdiği tarihten sonrası için doğurmaya başlar. Bunun doğal sonucu da, yasaların yürürlüğe girmelerinden önceki olayları etkilememeleri, yani geçmişe etkili olmamalarıdır. Yasaları uygulama durumunda bulunanlar, başta mahkemeler olmak üzere, onları geriye yürür sonuçlar doğuracak şekilde yorumlamamakla yükümlüdürler. Hukuk güvenliği bunu gerektirir. Kanun koyucu bu kaidenin aksine düzenleme yapabilir.Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun; 09.03.1988 tarih ve 1987/2-860 E., 1988/232 K.; 13.10.2004 gün ve 2004/10-528 E., 2004/533 K.; 06.04.2005 tarih ve 2005/10-183 E., 2005/241 K. sayılı kararları da aynı yöndedir.
6763 Sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun Mer’iyet Ve Tatbik Şekli Hakkında Kanun’un 2.maddesinde; Türk Ticaret Kanunu"nun mer"iyetinden önce işlemeye başlamış bulunan zamanaşımı sürelerinin eski kanun hükmüne tâbi olacakları öngörülmüştür. Yine, 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6103 Sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un 6/1. maddesinde de; “Türk Ticaret Kanunu"nun yürürlüğe girmesinden önce işlemeye başlamış bulunan zamanaşımı süreleri ile hak düşürücü süreler eski hukuka tâbidir” düzenlemesi yer almaktadır. Bu hükümler birlikte değerlendirildiğinde Türk Ticaret Kanunu"nda zamanaşımı sürelerinin başladığı tarihe göre belirlenmesi gerektiği sonucu ortaya çıkmaktadır.
Bütün bu yasal düzenlemeler ve ilkeler ışığında çekler yönünden zamanaşımı süresinin başladığı tarihte hangi yasa yürürlükte ise o yasada öngörülen zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiği kabul edilmelidir. Buna göre, çek hakkındaki zamanaşımı süresi, ibraz süresinin bitmesi ile başlayacağına göre, çekin ibraz süresinin sona erdiği tarihte geçerli olan zamanaşımı süresinin nazara alınması zorunludur. Bu nedenle zamanaşımı süresi, 6762 Sayılı TTK."nun 726.maddesini değiştiren 6273 Sayılı Kanun"un 7. maddesinin yürürlüğe girdiği 03.02.2012 tarihinden önce ibraz süresi dolan çeklerde 6 ay, ibraz süresi bu tarihten sonra dolan çeklerde ise 3 yıldır.
Takip dayanağı çekin keşide tarihi itibariyle uygulanması gereken 6762 sayılı TTK"nın 720/2.maddesi gereğince çekin süresinde muhatap bankaya ibraz edildiği, ibraz günü de gösterilmek suretiyle çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyanla tespit edilmelidir. Aksi taktirde alacaklı müracaat hakkını kaybeder. Bankaya süresinde ibraz edildiğinin, belge üzerine yazılan şerh ile ispat edilmesi gerekmektedir. Bir başka anlatımla, bilahare bankadan alınan yazıya göre, çekin ibraz edilip edilmediğinin tespiti mümkün değildir.
Somut olayda, takip dayanağı çekin süresinde bankaya ibraz edildiği görülmektedir. Bu durumda, kambiyo vasfını taşıyan belge ile başlatılıp kesinleşen takipte, takibin kesinleşmesinden sonraki dönemde işleyecek zamanaşımı süresi, TTK"nun 726. maddesine göre hesaplanır.
O halde mahkemece, yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda zamanaşımı itirazının değerlendirilerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, zamanaşımı süresinin on yıl olduğu gerekçesi ile istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.