Danıştay 13. Daire 2017/1671 Esas 2021/703 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/1671
Karar No:2021/703

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Televizyon Yayıncılık A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin …. tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait "…" logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 08/08/2015 tarihinde, saat 08:37:16-08:42:24 arasındaki ticari iletişim yayınında "…" adlı bitkisel ürün tanıtımında 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinde yer alan yayın ilkesinin tekraren ihlal edildiğinden bahisle davacı şirkete 13.601,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun … tarih ve … nolu toplantısında alınan … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; uyuşmazlık konusu yayının Üst Kurul uzmanlarınca incelenmesi sonucu hazırlanan raporda; "Anılan programda, şeker hastalığından kurtulmada yardımcı olduğu iddia edilen "..." adlı ürünün tanıtımının yapıldığı, söz konusu ürünün, şeker hastalığını 3 ila 36 ay arasında tuş ettiği, diyabetli hastaların kan şekerinin dengelenmesinde, ağız kuruluğu ve ayaklarda yanma gibi şikayetlerden kurtulmaya yardımcı tamamen bitkisel gıda takviyesi olduğu, söz konusu tanıtım yayınında ... hakkında "binlerce şeker hastası onun sayesinde şekeri silip attı, yaptığı her ürün ödüle layık görüldü, bitkilerin şifresini çözen adam" gibi iddialı ifadelerin yer aldığı, tanıtım yayınının bir bölümünde ürünü kullandığı belirtilen kişilerin, ürünü kullanmaları sonucu şekerlerinin düştüğü beyanlarının bulunduğu" hususlarına yer verildiği, Sağlık Bakanlığı'nca Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna yazılan yazıda, bitkisel gıda takviyelerinin mevzuata uygun olmayan bir şekilde reklam ve tanıtım faaliyetlerinin yapılması ve bilimsel yönden eksik veya doğru olmayan bilgilerle tüketicileri yanlış yönlendirildiğinin bildirilmesi üzerine davacı şirketin söz konusu yayının 6112 sayılı Kanun'un 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinin ihlali niteliğinde olması nedeniyle aynı Kanun'un 32. maddesi uyarınca idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemin tesis edildiği,
Programda "..." adlı bitkisel ürünün ilaç kapsamında olmamasına rağmen şeker hastalığına, hastalıklara iyi geldiği, hatta bu hastalığı sonlandıracak bir çare olduğu ileri sürülerek, sağlık beyanı ile tanıtımının yapıldığı, bu tür sağlık problemleri ile uğraşan vatandaşlar için ürünün satın alınmasını ve kullanılmasını teşvik edici ifadelere yer verildiği, böylelikle tedavide etkinliği ve güvenilirliği kanıtlanmamış bilimsel yönden eksik veya doğru olmayan bilgilerle tüketicileri yanlış yönlendirebileceği ve bu ürünlerin bilinçsiz tüketimine neden olarak toplum sağlığı açısından risk oluşturabileceği anlaşıldığından, davacı yayın kuruluşunca uyuşmazlık konusu yayın ile 6112 sayılı Kanun'un 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, herhangi bir kişinin reklam nedeniyle aldanmadığı ya da aldanma ihtimalinin bulunmadığı durumunda bu türden reklamların aldatıcı olarak nitelendirilemeyeceği, reklamda aldatıcılık unsuru olmasının tek başına önemli olmadığı, önemli olanın o aldatıcılık unsurunun tüketicinin satın alma kararını etkileyebilir olması olduğu, bir reklamın aldatıcı olup olmadığının anlaşılabilmesi için tüm etkenlerin birlikte değerlendirilmesi gerektiği, Kurul kararında "…" logolu televizyon kanalında yayınlandığı iddia edilen uyarı cezasına konu yayınlara ilişkin somut bir tespit bulunmadığı, tanıtımı yapıldığı iddia edilen ürünlerin yapısı ve nitelikleri yönünden tanıtımda belirtilen özelliklere sahip olup olmadığının somut tespiti yapılarak ve bu tespit sonucuna göre reklamın yanıltıcı olup olmadığının belirlenmesi suretiyle 6112 sayılı Yasaya aykırılık içerip içermediğinin ortaya konulması gerektiği, ürüne ilişkin sağlık beyanında bulunulmadığı, ürünün orta düzey tüketicinin anlayabileceği ölçüde çok açık bir şekilde bitkisel gıda takviyesi olduğunun tüm tanıtımlarda vurgulandığı, uyarı cezası konulu Üst Kurul kararlarının tebliğ edildiği iddia ediliyor ise de şirkete tebliğ edilen böyle bir uyarı yaptırımı bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Mahkeme kararının 2577 sayılı Yasa'nın değişik 45. maddesinin 6. fıkrası uyarınca temyiz edilebilecek karar niteliğinde olmadığından öncelikle temyiz talebinin usulden reddi gerektiği, temyize konu Mahkeme
kararının esas yönünden de hukuka uygun olduğu, bitkisel ürün tanıtımlarına ilişkin Üst Kurulca verilen cezaların Sağlık Bakanlığının ilgili birimlerinin yazılı taleplerine dayandığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'ndan gıda takviyesi olarak izni bulunan söz konusu bitkisel ürünlerin endikasyon belirtilerek tanıtımının yapılmasının hem 6112 sayılı Kanun'a hem de Sağlık Bakanlığı mevzuatına aykırı olduğu, söz konusu medya hizmet sağlayıcı kuruluşunun 08/08/2015 tarihinde saat 08:37:16-08:42:24 süreleri arasındaki yayında şeker hastalığından kurtulmada yardımcı olduğu iddia edilen “..." isimli ürünün tanıtımının yapıldığı, söz konusu tanıtım yayınında mevzuata aykırı pek çok öğenin mevcut olduğu, tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların devlete, hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği, ayrıca Sağlık Bakanlığı'nın ilgili yazılarından da hareketle, söz konusu tanıtım yayınının toplumun genel sağlığına zarar verebilecek davranışları teşvik ettiği, izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin sağlığına, çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu, sonuç olarak; ortaya koyulan argümanlar ve Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun ilgili yazısında ifade etmiş olduğu hususlar bağlamında … logolu medya hizmet sağlayıcının söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinde yer alan "Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek" hükmünü ihlal etmiş olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 25/02/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.