Danıştay 10. Daire 2016/11142 Esas 2021/777 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/11142
Karar No : 2021/777

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, genel kadın olarak tescil edilmesi istemiyle yaptığı başvurunun fuhşu sanat edindiğine dair Komisyonca bir kanaat oluşmadığından bahisle reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Kastamonu İli Zührevi Hastalıklar ve Fuhuşla Mücadele Komisyon Başkanlığı kararının iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının genel kadın olarak tescil edilme istemiyle yapmış olduğu 09/09/2014 tarihli başvurusunda Gaziantep ve Ankara ilinde fuhuş yaptığı ve bu illerin Emniyet Müdürlüğü'nce hakkında defalarca düzenlenmiş ceza makbuzunun olduğu belirtilmesine karşın, davalı idarece davacının fuhşu sanat edinmesi hakkında yalnızca Kastamonu Emniyet Müdürlüğü'nden inceleme ve araştırma yapılmasının istenildiği görülmüş olup, davacının fuhuş yaptığını beyan ettiği ilde bir araştırma yapılmadığı, araştırmanın Kastamonu ili ile sınırlı olduğu anlaşıldığından davacının başvuru dilekçesinde de belirttiği yerlerde emniyet vasıtasıyla inceleme yapılarak başvurunun sonuca bağlanması gerekirken eksik inceleme ve değerlendirmeye dayalı olarak davacının genel kadın olarak tescil edilme istemiyle yapmış olduğu başvurusunun reddine dair dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından; davacının başvurusunun sadece fuhşu sanat edindiğine dair kanaat oluşmamasından değil davacının ikinci görüşmeye gelmemesi ve ikinci kan testini getirmemesinden dolayı reddedildiği, Komisyon, toplum sağlığını koruma ve gözetme görev ve sorumluluğuna sahip olduğundan ve Tüzük gereği yapılması gereken araştırma ve incelemeler yapılarak dava konusu işlemi usul ve yasaya uygun olarak tesis ettiğinden araştırma ve incelemenin yetersizliği şeklindeki gerekçenin kabul edilemeyeceği, Komisyonun takdir yetkisinin olduğu, temyize konu kararda yapılması gerekli işlem gösterilmek suretiyle yerindelik denetimi yapıldığı, Devletin, toplumun ve kişilerin sağlıklı bir çevrede, insan onuruna yaraşır şartlarda yaşamını sürdürmesini sağlamakla yükümlü olduğu, dava konusu işlemde de bu durumun göz önünde tutulduğu ve davacının fuhşu kendisine meslek edindiğine dair bir kanaat oluşmadığı gerekçesiyle talebin reddedildiği, Komisyonun yetkisi dâhilinde işlem tesis ettiği, 492 sayılı Kanun gereği harçlardan muaf olmalarına rağmen temyize konu kararda başvurma harcı, karar harcı ve vekâlet harcının yargılama giderleri içerisinde kendilerine yükletilmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :.Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı, 08/09/2014 tarihli dilekçe ile genel kadın olarak tescil edilmesi istemiyle davalı idareye başvurmuş ve başvuru dilekçesi ekinde Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü hükümlerine tamamen uyacağına, gerek Tüzük hükümlerine gerekse Komisyon tarafından alınacak karar ve tedbirlere aykırı hareket etmeyeceğine ilişkin Kastamonu 3. Noterliği'nin … tarih ve … yevmiye nolu taahhütnamesini davalı idareye sunmuştur.
Davacının başvurusu üzerine alınan … tarih ve … sayılı Komisyon kararıyla, genel kadın olmak için müracaatta bulunan kişilerin ilk testlerinin negatif olduğu durumlarda, müracaattan önce riskli temasları olabileceğinden ve bahsi geçen hastalıkların inkübasyon periyotlarının göz önüne alınması gerektiğinden verdikleri ilk testten sonra altıncı ayda yapılan test sonuçlarına göre kesin sonuca ulaşılacağından kişi hakkında kararın bu sonuca göre verileceğine ilişkin … tarih ve … sayılı Komisyon kararı gereği ve Tüzüğün 20. maddesinde belirtilen tedbirlerin araştırılması ve hayata geçirilmesi için davacının başvuru dosyasının değerlendirmeye alındığı belirtilerek davacı hakkında Komisyonca yapılacak olan gerekli inceleme ve araştırmalar sonucunda genel kadın olarak çalışmak için ilk tescil talebi konusunda bir değerlendirme yapılmasına karar verilmiş, … tarih ve … sayılı yazı ile de davacı hakkında yapılacak olan gerekli inceleme ve araştırmalar sonucunda genel kadın olarak ilk tescili konusunda karar verileceği davacıya bildirilmiştir.
… tarih ve … sayılı Komisyon kararının akabinde, Komisyonun … tarih ve … sayılı yazısı ile Kastamonu İl Emniyet Müdürlüğü'nden Tüzüğün 20. maddesi uyarınca davacı hakkında gerekli inceleme ve araştırmanın yapılarak bilgi verilmesi istenilmiş, Kastamonu İl Emniyet Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı yazısı ekinde gönderilen 09/10/2014 tarihli araştırma tutanağında davacının Kastamonu ilinde herhangi bir fuhuş olayına karışmadığının ve aranmadığının tespit edildiği bildirilmiştir.
Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü'ne gönderilen … tarih ve … sayılı yazıyla Tüzüğün 20. maddesi uyarınca davacı hakkında gerekli tahkikat yapılarak bilgi verilmesinin istenmesi üzerine, Kastamonu Valiliği Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğü tarafından davacıya 13/10/2014 tarihi için görüşme randevusu verilmiş, bu tarihte davacı ile görüşme yapılmış, ikinci görüşme için 15/12/2014 tarihine görüşme randevusu verilerek randevu tarihi 26/11/2014 tarihli yazıyla davacı vekiline bildirilmiş olmasına rağmen davacının bu görüşmeye katılmaması üzerine 18/12/2014 tarihli tutanak düzenlenerek 13/10/2014 tarihli görüşme tutanağı ile birlikte … tarih ve … sayılı yazı ekinde Komisyona sunulmuştur.
… tarih ve … sayılı Komisyon yazısıyla da davacıdan ikinci kan testlerinin sunulması istenilmiş ve bu yazı davacı vekiline tebliğ edilmiştir.
… tarih ve … sayılı kararla, davacının fuhşu sanat edindiğine dair Komisyonda kanaat oluşmadığından dolayı ilk tescil talebinin reddine karar verilmiş, bu kararın iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü'nün "Tesbit" başlıklı 20. maddesinde, "Mükerreren ve bir çok erkeklerle münasebette bulunması dolayısiyle bir kadının fuhşu sanat edindiğinden şüphe edilir ve hakkında gizli ve etraflıca yapılan inceleme ile elde edilen müspet delillerle kendisinin 15 inci maddede yazılı genel kadınlar vasıflarını haiz olduğu meydana çıkarılırsa, evvela bu kadını fuhşa sürükleyen sebepler komisyonca araştırılır ve kendisinin tekrar namuslu bir hayata dönmesini sağlıyacak tedbirler düşünülür. Bu tedbirlerin faide vermediği hallerde bu kadın hakkında 21 inci maddedeki şartlar varsa Genel Kadınlar hakkındaki hükümler, bu şartlar yoksa 23 üncü maddede yazılı sağlık tedbirlerine dair hükümler uygulanır.
Bir kadın hakkında bu hükümlerin uygulanması Komisyon kararına bağlıdır."; "Tescil şartları" başlıklı 21. maddesinde ise, "Komisyonca bir kadının genel kadın olarak tesciline karar verilebilmesi için, aşağıdaki şartların bulunması lazımdır:
a) Fuhşu kendisine sanat edinmek veya 20 nci madde gereğince hakkında komisyonca karar verilmiş olmak,
b) 21 yaşını bitirmiş olmak,
c) Yabancı tabiiyetinde bulunmamak,
d) Tabiiyetsiz olmamak." düzenlemeleri yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda metni aktarılan Tüzük kurallarına göre; Komisyonca bir kadının genel kadın olarak tesciline karar verilmeden önce tekrar namuslu hayata dönmesini sağlayacak tedbirlerin düşünülüp uygulanacağı, tedbirlerin faydasız olması halinde 21. maddedeki şartları da taşıması halinde tescil edilebileceği açıktır.
Davacının 08/09/2014 tarihli başvurusu üzerine, davalı idare tarafından Tüzüğün 20. maddesi uyarınca davacıyı fuhşa sürükleyen sebeplerin araştırılması ve davacının tekrar namuslu bir hayata dönmesini sağlayacak tedbirlerin düşünülmesine yönelik olarak ilgili kurumlarla yazışmalar yapılmış olup, davacının başvurusunun değerlendirilebilmesi için bu çalışmaların yürütülmesi zorunludur.
Davacıyı fuhşa sürükleyen sebeplerin ortaya konulması ve davacının tekrar namuslu bir hayata dönmesini sağlayacak tedbirlerin belirlenmesi ancak davacının sosyal hizmet uzmanı ile yapacağı görüşmeler ve bu görüşmeler üzerine düzenlenecek raporun Komisyonca değerlendirilmesi ile mümkün olabilecektir.
Davacının 15/12/2014 tarihli görüşmeye katılmaması nedeniyle hakkında durum değerlendirme raporu düzenlenememiş ve bu nedenle Tüzüğün 20. maddesi uyarınca yapılması gereken araştırma tamamlanamamıştır.
Öte yandan; … tarih ve … sayılı Komisyon yazısıyla, … tarih ve … Komisyon kararı gereği ikinci kan testlerinin sunulması istenilmiş olmasına rağmen davacı tarafından ikinci kan testleri Komisyona sunulmamıştır.
Davacının başvurusunun sonuçlandırılabilmesi için Tüzüğün 20. maddesi uyarınca araştırma yapılmasının zorunlu olması ve davacının 01/09/2014 tarihli taahhütname ile Komisyon tarafından alınacak karar ve tedbirlere aykırı hareket etmeyeceğini kabul, beyan ve taahhüt etmiş olması karşısında, araştırmanın davacının sosyal hizmet uzmanı ile olan görüşmelere katılmamasından ve ikinci kan testlerini sunmamasından dolayı tamamlanamamış olması nedeniyle dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddine karar verilmesi gerekirken dava konusu işlemin iptali yönünde verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan, davalı idare tarafından başvurma harcı, karar harcı ve vekâlet harcının yargılama giderleri içerisinde kendilerine yükletilmesinin de hukuka aykırı olduğu iddia edilerek İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmiş ise de; mahkemece bozma kararına uyulması halinde bu hususta yeniden bir karar verileceğinden, davalı İdarenin bu hususa ilişkin temyiz istemi hakkında bu aşamada karar verilmesine gerek görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/02/2021 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.

(X)-KARŞI OY :

İdare ve Vergi Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararı hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından temyiz isteminin reddi ile kararın onanması gerektiği görüşüyle Daire kararına katılmıyorum