Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2013/13289 Esas 2013/13055 Karar Sayılı İlamı

Davacı ... ile davalı ... Genel Müdürlüğü aralarındaki taviz bedeli davasına dai... 8.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 16.10.2012 günlü ve 2011/291 E.-2012/407 K.sayılı hükmün onanması hakkında dairece verilen 16.04.2013 günlü ve 2013/5241 E.-2013/6420 K.sayılı ilama karşı davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili dilekçesinde; Adalar ilçesi Heybeli Ada Mahallesinde kâin 48 ada 6 parsel sayılı taşınmazın müvekkili adına kayıtlı olduğunu, ancak davalı ... Genel Müdürlüğünün tek taraflı olarak dava konusu taşınmazın zemininin “Şehzade Sultan Mehmet Vakfından” geldiği gerekçesiyle tapu kaydına evveliyatında bulunmayan şerhi koydurduğunu ve tapu kayıtlarında görülmeyen bu şerh nedeniyle müvekkilinin 13.693 TL taviz bedeli ödemek zorunda kaldığını beyan ederek; 13.693 TL"nin ödeme tarihinden itibaren yasal faiziyle tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, ilk tapu, tesis ve başlangıç tedavül kayıtlarında taşınmazın zemininin “Şehzade Sultan Mehmet Vakfından” mukataalı bulunduğunu, cinsinin arsa iken üzerine ev yapıldığını ve yıllık mukataa bedelinin belirlenmiş olduğunu savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, miri arazi niteliğinde olan taşınmazın vakfa gayri sahih olarak tahsis edildiğini bildiren bilirkişi raporu uygun bulunarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı tarafça temyiz edilmiş ve Dairemizin 16.04.2013 günlü ve 2013/5241 Esas 2013/6420 Karar sayılı ilamı ile onanmıştır. Davalı taraf, bu defa karar düzeltme talebinde bulunmuştur.
5737 sayılı Vakıflar Kanunu 27.2.2008 tarihli Resmi Gazete de yayımlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Sözü edilen 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 18.maddesi hükmüne göre; icareteyn ve mukataalı vakıf şerhi bulunan gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde veya tasarrufundaki taşınmazlar taviz bedeline tabiidir.
Kanunun 3.maddesinde yapılan tanıma göre de; Mukataalı vakıf, zemini vakfa üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise, değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder.
Bu halde somut uyuşmazlığın çözümü için “Şehzade Sultan Mehmet Vakfının” mukataalı veya icareteynli vakıf olup olmadığının veya miri arazilerden mukataalı hayrata tahsis edilmeyenler ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlardan bulunup bulunmadığının yöntemince araştırılması gerekir.
Vakfiye kapsamındaki her taşınmazın coğrafi konumu ve hukuki durumu farklı olacağından bu taşınmazların kadim köy, kasaba ya da şehir içindeki mülk topraklar içinde olup olmadığı keşfen ve uzman bilirkişiler marifetiyle saptanmalıdır.
Bütün bunlardan anlaşılacağı üzere vakıf türünün belirlenmesi ve belirlenen vakıf türüne göre çekişmeli taşınmazda vakfın bir hakkının kalıp kalmadığının, taviz bedeli ödenip ödenmeyeceğinin hiçbir kuşkuya yer bırakmadan saptanması bu tür davalarda önem kazanmaktadır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporu ise, dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde hazırlanmıştır.
Bu durumda mahkemece, mahallinde keşif yapılarak; tapu kaydı ve dayanakları (kadastro tutanağı vd.) ile vakfiye örneği uzman bilirkişi kurulu aracılığı ile mahalline uygulanmalı ve akabinde HMK. nun 266. maddesi uyarınca yukarıdaki ilkeleri kapsar biçimde uzman bilirkişi kurulundan rapor aldırılarak sonucuna uygun bir hüküm kurulması gerekirken, mahkeme kararının dairemizce zuhulen onandığı anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtilen nedenlerle, davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile; Dairemizin zuhulen onamaya ilişkin 16.04.2013 günlü ve 2013/5241 Esas 2013/6420 Karar sayılı onama ilamının kaldırılmasına, İstanbul 8.Asliye Hukuk Mahkemesinin 16.10.2012 günlü ve 2011/291 Esas 2012/407 Karar sayılı ilamının yukarıda anlatılan hususlar yönünden inceleme yapılmak üzere BOZULMASINA, 23.09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.