Danıştay 7. Daire 2016/68 Esas 2021/1222 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/68
Karar No : 2021/1222


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Lojistik Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: … tarih ve … sayılı transit refakat belgesi muhteviyatı benzin cinsi eşyayı taşıyan aracın yüküyle birlikte çalındığından bahisle asıl sorumlu sıfatıyla davacı adına yapılan gümrük, katma değer ve özel tüketim vergileri tahakkukuna vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Olayda, transit refakat belgesine konu eşyanın yurtdışı edilmediği, davacı şirketin mezkur eşyanın taşıma işini üstlenen "asıl sorumlu" firma olduğu, eşyanın ayniyetinin tespiti amacıyla alınan tedbirlere uymak suretiyle, çıkış gümrük idaresine sağlam ve noksansız olarak sunulması ve transit rejimine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde mali sorumluluğunun söz konusu olacağı, transit eşyanın beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle telef veya kaybının kanıtlanması halinde gümrük vergilerinin aranmayacağı, ancak davacı tarafından bu durumu tevsik edecek hukuken kabul edilebilir bir belgenin dosyaya ibraz edilmediğinin anlaşılması karşısında dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Hırsızlık olayı ile ilgili olarak … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma sonucunda ilgili şahıslar hakkında takipsizlik kararı verildiği, olayda kendilerinin de mağdur olduğu, tesis edilen işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Davacının temyiz dilekçesine ek olarak sunduğu 24/06/2018 tarihli dilekçesi ve eklerinden savcılık soruşturması sonucunda "Ek Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar" verildiği, hakkında soruşturma açılan kişilerin olayla doğrudan bir ilgisinin bulunmadığı anlaşıldığından, Mahkemece, savcılık dosyasındaki tespitler de değerlendirilmek suretiyle yapılacak inceleme üzerine yeniden karar verilmesi gerektiğinden davanın reddine yönelik kararın bozulması, bozma üzerine yeniden verilecek kararda dava konusu işlemin özel tüketim vergilerine ilişkin kısmının yetkili idare tarafından tesis edilip edilmediği yönünden ayrıca değerlendirilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… tarih ve … sayılı transit refakat belgesi muhteviyatı benzin cinsi eşyayı taşıyan aracın yüküyle birlikte çalındığından bahisle asıl sorumlu sıfatıyla yapılan gümrük, katma değer ve özel tüketim vergileri tahakkukuna vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 84. maddesinin 1. fıkrasında, ithalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş eşya ile ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış eşyanın, gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan diğerine taşınmasının, transit rejimi hükümlerine tabi olduğu; aynı maddenin 3. fıkrasının (a) bendinde, 1. fıkrada belirtilen taşıma işleminin transit rejimi beyanı kapsamında da yapılabileceği; 86. maddesinin 1. fıkrasında, asıl sorumlunun, eşyayı öngörülen süre içerisinde ve gümrük idareleri tarafından eşyanın ayniyetinin tespiti amacıyla alınan önlemlere uymak suretiyle, varış gümrük idaresine sağlam ve noksansız olarak sunmak ve transit rejimine ilişkin hükümlere uymakla yükümlü olduğu; 2. fıkrasında, asıl sorumlunun birinci fıkrada belirtilen yükümlülükleri saklı kalmak üzere, transit rejimine göre taşındığını bilerek eşyayı kabul eden taşıyıcı veya alıcının da eşyayı öngörülen süre içerisinde ve gümrük idareleri tarafından eşyanın ayniyetinin tespiti amacıyla alınan tedbirlere uymak suretiyle, varış gümrük idaresine sağlam ve noksansız olarak sunmakla yükümlü olduğu; 87. maddesinde, transit rejiminin işleyişine ilişkin usul ve esaslar ile istisnaların yönetmelikle belirleneceği; 92. maddesinin 1. fıkrasında transit eşya taşıyan seyir halindeki bir taşıtın beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle yoluna devam edemediği durumlarda bu hususun gecikmeksizin en yakın gümrük idaresine bildirileceği belirtildikten sonra 5911 sayılı Kanun'un 20. maddesiyle değişik 2. fıkrasında ise, Türkiye Gümrük Bölgesi içinde transit halindeki eşyanın beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle telef veya kaybının kanıtlanması halinde gümrük vergilerinin aranmayacağı; ancak Gümrük Yönetmeliği'nin olay tarihinde yürürlükte olan 273. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, suçüstü halindeki hırsızlık olaylarının, hazırlık tahkikatı üzerine Cumhuriyet Savcılığınca verilen belge ile ispatlanması gerektiği düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, İskenderun Gümrük Müdürlüğü'nden Irak'a gönderilmek üzere Habur Gümrük Müdürlüğü'ne sevk edilen gönderici … firması adına tescilli … tarih ve … sayılı transit refakat belgesi kapsamında taşınan benzin cinsi eşyanın 19/09/2014 tarihinde araçla birlikte çalındığı hususu Jandarma ekiplerince tutulan … tarihli Araştırma ve HTS İnceleme Tutanağı ile ifade tutanaklarıyla sabit olup, konuyla ilgili … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından … soruşturma numarası ile ilgililer hakkında soruşturma başlatılmıştır.
Davacının temyiz dilekçesine ek olarak sunduğu 24/06/2018 tarihli dilekçesi ve eklerinden söz konusu soruşturma sonucunda hakkında soruşturma açılan kişilerin olayla doğrudan bir ilgisinin bulunmadığı gerekçesiyle ek kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda Mahkemece, transit halindeki eşyanın beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle telef veya kaybının kanıtlanması halinde gümrük vergilerinin aranmayacağı yolundaki düzenlemenin uygulanması için bu durumu tevsik eden hukuken kabul edilebilir bir belgenin ibraz edilmesi gerektiği, ancak davacı tarafından böyle bir belgenin ibraz edilemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; söz konusu savcılık kararı uyarınca olayın yeniden değerlendirilmesi ve hırsızlık fiilinin gerçekleşip gerçekleşmediği yolunda yapılacak değerlendirme üzerine ulaşılacak sonuca göre karar verilmesi gerektiğinden temyize konu kararın bozulması icap etmiştir.
Öte yandan, bozma üzerine yeniden verilecek kararda dava konusu işlemin özel tüketim vergilerine ilişkin kısmının yetkili idare tarafından tesis edilip edilmediği yönünden ayrıca değerlendirme yapılması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. .... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.