MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davacılar tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
1-İşin niteliği bakımından temyiz tetkikatının duruşmalı olarak yapılmasına HUMK.nun 438. ve İİK"nun 366. maddeleri hükümleri müsait bulunmadığından bu yoldaki isteğin reddi oybirliğiyle kararlaştırıldıktan sonra işin esası incelendi:
2- 6100 Sayılı HMK"nun 114/g maddesinde gider avansı dava şartları arasında sayılmış, aynı Kanun"un 115/1. maddesinde hakimin bu koşulun mevcut olup olmadığını kendiliğinden araştıracağı, ikinci fıkrasında ise bu şartın noksanlığı tespit edilirse, davanın usulden reddine karar verileceği öngörülmüştür. HMK"nun "Harç ve Avans Ödemesi" başlıklı 120. maddesinin birinci fıkrası, harç ve avansların Bakanlıkça saptanacağı, dava açılırken mahkeme veznesine yatırılacağı, avansın yeterli olmadığının anlaşılması durumunda, davacıya iki haftalık kesin süre verileceği düzenlenmiştir.
Delil ikamesi için avans başlıklı HMK"nun 324/1. maddesinde; "Taraflardan herbiri ikamesini talep ettiği delil için mahkemece belirlenen avansı, verilen kesin sürede yatırmak zorundadır. Taraflar birlikte aynı delilin ikamesini talep etmişlerse, gereken gideri yarı yarıya avans olarak öderler" hükmü düzenlendikten sonra, ikinci fıkrasında; tarafların bu yükümlülüğü yerine getirmemesinin hukuki sonucu olarak delil ikamesinden vazgeçmiş sayılacakları öngörülmüştür.
Görüldüğü üzere HMK"nun 324. maddesinde düzenlenen delil ikamesi avansı, HMK"nun 114. maddesinin "g" bendinde belirtilen gider avansından hüküm ve sonuçları itibariyle farklı olup, dava şartı niteliğinde değildir.
Somut olayda, mahkemece, 16/11/2012 tarihli ihalenin feshi isteminin reddine ilişkin olarak verilen karar, Dairemizce 16.10.2014 tarihinde " ...hükme esas alınan bilirkişi raporunda her 1 zeytin ağacına ortalama 750 tl biçildiği halde hesaplamada 250 tl olarak ele
alındığı ...o halde mahkemece, fesih nedeni olarak ileri sürülen kıymet takdirine ilişkin itirazlar ile birlikte rapordaki çelişkinin de giderilmesi için konusunda uzman bilirkişiler marifetiyle keşif yapılmak suretiyle oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerektiğinden bahisle" bozulmuştur. Mahkemece, bozma kararına uyularak 05.05.2015 tarihli duruşmada, davacılar vekilinin yokluğunda, keşif masrafı olarak toplam 775,00 TL gider avansı ve 195,40 TL keşif harcını iki haftalık kesin sürede yatırması için davacılar vekiline süre verilmesine, bu süre içinde yatırılmadığında davanın usulden reddedileceğinin ihtarına karar verildiği ve duruşma tutanağının davacılar vekiline 01.07.2015 tarihinde tebliğ edildiği, açıklanan sürede avansın yatırılmadığı anlaşılmıştır.
Söz konusu ara kararı ile istenen avansın, keşif ve bilirkişi ücretine ilişkin olması nedeniyle, anılan avans, delil ikamesi avansı niteliğinde olup, HMK"nun 324. maddesine göre, bu avansın süresinde yatırılmamasının hukuki sonucu, o delile dayanan tarafın delilden vazgeçmiş sayılmasıdır.
Hal böyle olunca, mahkemece davanın bu gerekçeyle reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile dava şartı yokluğundan reddine hükmolunması yerinde değil ise de, sonuçta istem reddedildiğinden sonucu doğru mahkeme kararının onanması gerekmiştir.

SONUÇ: Davacıların temyiz itirazlarının reddi ile sonucu doğru mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK."nun 366. ve HUMK.nun 438. maddeleri uyarınca (ONANMASINA), alınması gereken 29,20 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 10.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.