MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacılar murisinin, davalılardan işverene ait işyerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Dava, davacıların kızı olan ..."ın 2004 yılı 7. ayı ile 2005 yılı 7. ayı arasındaki sürede ve 2008 yılı Temmuz ayı içerisinde davalı ... Emlak San. Ve Tic. Ltd. Şti. işyerinde çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, davacıların murisi ..."ın 14.07.2004-01.07.2005 döneminde davalı şirkete ait ... sicil nolu işyerinde 346 gün 506 sayılı Yasaya tabi çalışması olduğunun tespitine, Temmuz 2008 dönemi için iddia kanıtlanamadığından reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, muris ..."ın 27/05/2004-01/07/2004 tarihleri arasında ... .... Ltd. Şti."ye ait ... sicil numaralı işyerinden bildirimlerinin yapıldığı, 14/07/2004-01/07/2005 tarihleri arasında ... ... Ltd. Şti."ye ait ... sicil numaralı işyerinden hizmetlerinin bildirildiği, 10/04/2009 tarihli soruşturma raporu ile ... ... Ltd. Şti. işyerinden yapılan bildirimlerin sahte olduğu tespit edilerek iptal edildiği, ... ... Ltd. Şti. tarafından ... .... Ltd. Şti. adına kesilen 2004-2005 yılına ait bir takım faturaların dosyaya sunulduğu, ... .... Ltd. Şti."nin işlettiği ... Güzellik Merkezi adında bir işyerinin bulunduğu ve dosyada beyanları alınan tanıkların muris ..."ın bu işyerinde çalıştığını söyledikleri, ayrıca ... .... Ltd. Şti. adına ... sicil numarası ile kayıtlı medikal alım satım işyerinin bulunduğu, davalı şirketlerin ticaret sicil müdürlüğü kayıtlarından terkin edildikleri anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliğinin kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olusu her türlü delille ispat kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Somut olayda, aleyhine hüküm kurulan ve davacıların murisi ..."ın çalıştığı tespit edilen şirket olan ... ... Ltd. Şti."nin ticaret sicil kayıtlarından terkin edildiği anlaşıldığından ilk olarak bu şirketin ihya edilmesinin sağlanması ve taraf teşkilinin usulüne uygun şekilde yapılması gerekmektedir. Ayrıca, ... ... Ltd. Şti. ile ... ... Ltd. Şti. arasında herhangi bir bağ bulunup bulunmadığı belirlenmeden ve muris ..."ın çalışmalarının tespiti bakımından yeterince araştırma yapılmadan sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davalı ... ... Ltd. Şti."nin ticaret sicil kayıtlarından terkin edildiği anlaşıldığından adı geçen şirketin ihyasının sağlanması bakımından davacılara süre verip taraf teşkilini sağlamak, ..."ın 27/5/2004-01/07/2004 tarihleri arasında bildirimi yapılan ve ... .... Ltd Şti."ye ait olduğu anlaşılan ... sicil numaralı işyeri ile ilgili kayıt ve belgeler ile dönem bordrolarını Kurumdan getirtmek, bu işyerinin dönem bordrolarında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, ... .... Ltd Şti."ye ait ... sicil numaralı işyerinin dönem bordrolarında adı bulunan ..."ın tanık olarak beyanlarını almak, ... ... Ltd. Şti. ile ... ... Ltd. Şti. arasında herhangi bir bağlantı bulunup bulunmadığı araştırmak, dosyaya sunulan ve ... ... Ltd. Şti. tarafından ... .... Ltd. Şti. adına kesildiği anlaşılan faturalar hakkında tanıkların bilgilerine başvurmak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı SGK vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 25/01/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.