Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/3046 Esas 2021/362 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/3046
Karar No : 2021/362

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onikinci Dairesinin 14/10/2019 tarih ve E:2018/3565, K:2019/7485 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 31/01/2015 tarih ve 29253 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Uygulama Yönetmeliği'nin "Fazla çalışma" başlıklı 39. maddesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 14/10/2019 tarih ve E:2018/3565, K:2019/7485 sayılı kararıyla;
Normlar hiyerarşisinin, her türlü normun hiyerarşik olarak bir sıra dahilinde sıralanması ve birbirine bağlı olması anlamına geldiği; bunun doğal sonucu olarak, hiyerarşik sıralamada daha altta yer alan bir normun, kendisinden üstte bulunan norma aykırı hükümler içeremeyeceği; bir başka deyişle alt norm niteliğindeki düzenleyici işlemlerin, bir hakkın kullanımını üst normda öngörülmeyen bir şekilde daraltamayacağı veya kısıtlayamayacağı,
Bazı durumlarda, üst norm niteliğindeki düzenleyici işlemlerde bir olayın veya konunun genel çerçevesi çizilerek bu konunun ayrıntısının alt normlarla düzenlenmesinin öngörülebileceği; bu gibi hâllerde, üst normda belirtilen hususların düzenlenmesi hakkında düzenleme yapmaya yetkili idarenin takdir yetkisini üst normda çizilen sınırlar aşılarak kullanıp kullanmadığının hukuki denetiminin yapılacağı,
Hukuki denetim yapılırken de, üst normun metnine bağlı kalınmaksızın amacının da yorumlanması ve buna göre bir hakkın kısıtlanıp kısıtlanmadığının tespiti suretiyle sonuca ulaşılması gerektiği,
Bu durumda, 5996 sayılı Kanun'un 35. maddesinin beşinci fıkrasında, normal mesai saatleri üzerine yapılacak çalışmalar ile resmi tatil günleri arasında bir ayrıma gidilmeksizin yapılacak fazla çalışmalar karşılığında 400 gösterge rakamı üzerinden ücret ödenmesine yönelik düzenleme yer almasına karşın, normlar hiyerarşisi bakımından daha alt konumda bulunan dava konusu Yönetmelik hükmüyle, bu Yönetmeliğin dayanağını oluşturan Kanun hükmünde yer verilen düzenlemeyi aşar nitelikte ve Kanun hükmünde yer alan bir düzenlemenin daraltılarak, mesai saatleri dışında yapılacak çalışmalar karşılığı için ödenecek fazla çalışma ücreti için daha düşük bir gösterge rakamı olan "300 gösterge" rakamının öngörülmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılarak dava konusu düzenlemenin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu Yönetmelik hükmünün usul ve hukuka uygun olarak, kamu yararı gözetilerek ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 99. maddesine, 639 sayılı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 2.,18. ve 22. maddelerine, 969 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Merkez ve Taşra Kuruluşlarına Döner Sermaye Verilmesi Hakkındaki Kanun'un 3. maddesi ile 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun 35. maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlandığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu düzenlemenin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu 14/10/2019 tarih ve E:2018/3565, K:2019/7485 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 25/02/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY

X- 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun "Resmî kontrollerin, veteriner ve bitki sağlığı hizmetlerinin finansmanı ve harcamalar" başlıklı 35. maddesinin 5. fıkrasında "Bu Kanun kapsamında Bakanlık tarafından gümrüklerde kontrolü zorunlu olan canlı hayvan ve ürünler ile yurt içi hayvan sevklerinde yapılan kontrollerin mesai saatleri dışında veya resmi tatillerde yapılması halinde, bu kontrolleri gerçekleştiren personele, ayda 6000 gösterge rakamını geçmemek üzere görev yaptıkları her gün için 400 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpılması sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere, döner sermaye bütçesinden fazla çalışma ücreti ödenir." aynı maddenin 6. fıkrasında da " Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik ile belirlenir. " hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu Yönetmeliğin dayanağı olan 5996 sayılı Kanun'un 35. maddesinin 5. fıkrası incelendiğinde, mesai saatleri dışında veya resmi tatillerde kontrolleri gerçekleştiren personele, mesai saatleri dışı veya resmi tatil ayrımı yapılmadan, döner sermaye bütçesinden ayda 6000 gösterge rakamını geçmemek üzere görev yaptıkları her gün için 400 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpılması sonucu bulunacak tutarda fazla çalışma ücreti ödenmesinin öngörüldüğü; bu yasal düzenlemeyle, fazlaya çalışma ücretine ilişkin bir çerçeve belirlendiği; anılan düzenlemedeki, "400 gösterge rakamının" asgari sınır olduğu; konuya ilişkin ayrıntıların, usul ve esasların belirlenmesinin ise Maliye Bakanlığının görüşü alınarak hazırlanacak yönetmeliğe bırakıldığı anlaşılmıştır.
İdarelerin, kanunla belirlenen konularda, yasa ile verilen yetkinin sınırları içerisinde kalmak koşuluyla yönetmelikle düzenleme yapabileceği konusunda tartışma bulunmamaktadır.
Bu itibarla, davalı idare tarafından, kendine yasal olarak tanınan sınırlar içerisinde, takdir yetkisine dayanarak "mesai günlerinde normal çalışma süresinin bitiminden sonra gerçekleştiren fazla çalışma" ile "resmi tatillerde gerçekleştiren fazla çalışma" ayrımına gidilmesinde ve yasal dayanakta belirlenen asgari sınır olan "400 gösterge" rakamı baz alınarak, mesai saatleri dışında yapılacak çalışmalar karşılığı için ödenecek fazla çalışma ücreti için "300 gösterge" rakamının; resmi tatillerde gerçekleştirilecek fazla çalışma için "400 gösterge" rakamının belirlenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile temyize konu Daire kararının bozulması gerektiği oyuyla, çoğunluk kararına katılmıyoruz.