MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen tazminat davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacı vekili dilekçesinde; davalı ..."in davacının ağabeyi, diğer davalı ..."in ise yengesi olduğunu, davalı ..."in aslen malik olduğu ancak dava dışı Kazım Işık adına kayıtlı arsa üzerine davalı ..."in oluruyla davacının ev yaptırdığını, arsanın ... eşi diğer davalı ..."e tapuda devir edildiğini, yeni malik ..."in ise davacı aleyhine tahliye davası açtığını ancak arsa üzerine yapılan binanın davacı tarafından yaptırıldığnı davalıların bina bedeli kadar sebepsiz zenginleştiklerini, şimdilik bina bedeli olan 10000 TL"nin davalılardan tahsili ile şirkete ait makinelerinin davalı ... tarafından satılması nedeniyle uğranılan zararın tazmini için 10.000 TL maddi tazminat ve davacıya ait çek yaprağının davalı ... tarafından kullanılması 5000 TL maddi, 5000 TL manevi tazminatın davalı ..."den tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalılar davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Mahkemece; davacının davalı ... adına kayıtlı arsa üzerine bina yaptığı, arsanın bilahare dava dışı üçüncü kişiye satıldığı, davacının yaptırdığı binanın değerini ..."den talep edebileceği, diğer davalı ..."e husumet yöneltilemeyeceği gerekçesiyle davalı ... aleyhine açılan davanın kabulü ile 10.000 TL"nin davalı ..."den tahsiline, diğer davalı ... aleyhine açılan bütün davaların ise reddine karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, davacı tarafından yaptırılan yapılar yönünden davalıların, sebepsiz zenginleşip zenginleşmedikleri ve zenginleşme zamanının tespitinde toplanmaktadır.
02.02.1991 gün, 1990/1 E-1991/1 K. sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında vurgulandığı gibi, iade borcunun kapsamını belirleme de öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir. Uyuşmazlık konusu olayda olduğu gibi dava tarihinden çok önce yapılan ve davacı tarafından kullanılarak yararlanılan giderler nedeniyle, sebepsiz zenginleşme borçlusunun (davalıların) bu giderlerin yapıldığı tarihte ekonomik açıdan zenginleştiği, yapanın ise o anda fakirleştiği kabul edilemez. Sebepsiz zenginleşme nedeniyle iade isteminde bulunabilmek için bir tarafın malvarlığının diğer tarafın mal varlığı aleyhine çoğalması gerekir. Bu azalma ve çoğalmanın dava konusu taşınmazın davacı tarafından davalılara teslim edildiği tarihte gerçekleştiğinin kabulü zorunludur.

Buna göre, giderlerin yapıldığı tarih itibariyle değil, taşınmazın fiilen davalılara teslim edildiği gün itibariyle sebepsiz zenginleşme miktarı iade anındaki değeri gözetilerek belirlenmelidir. Davacı, taşınmazı iade etmeden yaptığı masrafları talep edemez.
O halde mahkemece, yukarıda açıklanan ilke ve esaslar dikkate alınarak davacının dava tarihinde davaya konu ettiği yapıları halen kullandığı gözetilerek bu yer için yapmış olduğu masrafları davalılardan isteyemeyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulü doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 19.09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.