(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2016/28 E. , 2019/4127 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili özetle, müvekkilinin 1991 yılında davalı yanında işe başladığını, üyesi olduğu Belediye-İş Sendikasının EGO şubesinin son genel kurulunda şube başkan yardımcısı olarak seçildiğini, EGO şube başkanı ...’ın istifası üzerine müvekkilinin EGO şube başkanlığı görevine atandığını, eski şube başkanı ...’ın organizasyonu ile sendikaya üye işçilerin çoğunun istifa ederek Hizmet İş Sendikasına üye olduklarını ve dolayısıyla müvekkilinin başkanı olduğu EGO şubesinin üye sayısının 500’ün altına düştüğünü ve şube başkanlığı kadrosunun amatörlüğe düşürüldüğünü, müvekkilinin bu nedenle yeniden işe başlatılması için yazılı başvuruda bulunduğunu ancak müvekkilinin işe başlatılmadığı için iş akdinin feshedildiğini, müvekkilinin yakacak yardımına hak kazandığını, izin alacaklarının ödenmediğini, işveren tarafından sendikal faaliyetlerin yürütülmemesi için her türlü baskının yapıldığını, bu baskılar sonucunda profesyonel yöneticiliğinin düştüğünü ve müvekkilinin 20 yıldır çalıştığı kurumda işe başlatılmadığını, sendikal güvencelerin kurum tarafından yok sayıldığını, diğer profesyonel yöneticilerin kurum tarafından işe başlatıldığını, davalı tarafından sendikal ayrımcılık yapıldığını ileri sürerek sendikal tazminat, yıllık izin ücreti ve yakacak yardımı alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Somut olay tarihinde yürürlükte bulunan mülga 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31’inci maddesinde yer alan düzenlemelere göre;
“İşçilerin işe alınmaları, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği muhafaza veya üyelikten istifa etmeleri veya sendikaya girmeleri veya girmemeleri şartına bağlı tutulamaz.
Toplu iş sözleşmelerine ve hizmet akitlerine bu hükme aykırı kayıtlar konulamaz.
İşveren,bir sendikaya üye olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, işin sevk ve dağıtımında, işçinin mesleki ilerlemesinde, işçinin ücret, ikramiye ve primlerinde, sosyal yardım ve disiplin hükümlerinde ve diğer hususlara ilişkin hükümlerin uygulanması veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayırım yapamaz.
Ücret, ikramiye, prim ve paraya ilişkin sosyal yardım konularında toplu iş sözleşmesi hükümleri saklıdır.
İşçiler, sendikaya üye olmaları veya olmamaları, iş saatleri dışında veya işverenin rızası ile iş saatleri içinde,işçi sendika veya konfederasyonlarının faaliyetlerine katılmalarından dolayı işten çıkarılamaz veya herhangi bir nedenle farklı muameleye tabi tutulamazlar.
İşverenin, hizmet akdinin feshi dışında, üçüncü ve beşinci fıkra hükümlerine aykırı hareket etmesi halinde, işçinin bir yıllık ücret tutarından az olmamak üzere tazminata hükmedilir. Sendika üyeliği veya sendikal faaliyetlerden dolayı hizmet akdinin feshi halinde ise, İş Kanununun 18, 19, 20, ve 21 inci madde hükümleri uygulanır. Ancak, İş Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ödenecek tazminat işçinin bir yıllık ücret tutarından az olamaz....”
Diğer taraftan işyerinde yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesinin “Sendika Yöneticilerinin Tekrar İşe Alınmaları ve Teminatları” başlıklı 18’inci maddesine göre de “Sendikanın veya şubenin yönetim kurullarında yahut da başkanlığında görev aldığı için kendi isteği ile çalıştığı işyerinden ayrılan işçiler, bu görevleri; seçime girmemek, yeniden seçilmemek, kendi istekleri ile çekilmek veya profesyonelliğinin düşmesinden dolayı son bulması halinde, ayrıldıkları işyerinden tekrar işe alınmalarını istedikleri taktirde, işveren; talep tarihinden itibaren en geç 1 ay içinde kıdem tazminatını alıp almadığına bakılmaksızın bu işçileri o andaki şartlarla eski işlerine veya eski işlerine uygun bir diğer işe öncelik vererek başlatır. Bu taktirde işçinin eski kıdem haklan ve ücreti saklıdır. Bu hak sendika veya şubedeki yöneticilik görevinin sona ermesinden başlayarak 3 ay içinde kullanılabilir.”
Somut uyuşmazlıkta Belediye İş Sendikası üyesi olan davacı 18/07/2010 tarihli EGO şubesinin genel kurulunda başkan yardımcısı seçilmiş, amatör statüde görevini sürdürürken mevcut şube başkanı ...’ın istifası sonrasında EGO şube başkanlığı görevine atanmış ve ayrıca sendika yönetim kurulunca görevini profesyonel statüde icra etmesi kararlaştırıldığından, davacı iş sözleşmesini feshetmiştir.
Bununla birlikte sendika üyeliğinden istifalar sonrasında sendika yönetim kurulunca yeniden amatör statüde göreve devam etmesi kararlaştırılan davacı yeniden işe başlamak istemişse de, davalı işverence işe başlatılmamıştır.
Dosya içeriğine göre, bir önceki şube başkanı ... Belediye İş Sendikası üyeliğinden istifa ettikten sonra Hizmet İş Sendikasına üye olmuş, profesyonel şube başkanlığı görevi de bu suretle son bulmasına karşın işverence yeniden işe başlatılmıştır. Ayrıca tanık beyanlarına göre de önceki şube başkanları işe yeniden başlatılmasına karşın davacı sendikal ayrımcılık sebebiyle işe yeniden başlatılmamıştır.
Açıklanan maddi ve hukuki olgular ışığında, davacının sendikal ayrımcılık sebebiyle işe başlatılmadığı sabittir. Bu itibarla mahkemece sendikal tazminat talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde verilen karar isabetsizdir.
3-Somut uyuşmazlıkta davacı, dava tarihinden önce temerrüt ihtarı keşide ettiğinden, hüküm altına alınan alacaklara temerrüt tarihi olan 16/07/2013 tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 21/02/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.