3. Hukuk Dairesi 2013/10703 E. , 2013/12804 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE ... MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen alacak davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması davalı vekili tarafından istenilmekle; taraflara yapılan tebligat üzerine duruşma için tayin olunan günde temyiz eden davalı vek.Av....... geldi. Aleyhine temyiz olunan davacı vek.Av.... geldi. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için ....09.2013 gününe bırakılması uygun görüldüğünden, belli günde dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili dilekçesinde; davacının, davalı şirketle yapılan 08.07.2012 tarihli elektrik abone sözleşmesi gereğince elektrik kullandığını, davacının elektrik faturalarında yer alan "kayıp enerji bedeli" adı altında gösterilerek haksız olarak davacıdan tahsil edilen 171.522,41 TL"nin son ödeme tarihinden itibaren faiziyle birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili cevabında; yetki itirazında bulunmuş, düzenlemenin ilgili mevzuata uygun olduğunu,.... tarafından belirlenen kural kararına dayanarak tahsil edildiğini belirterek, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; kayıp enerji bedeli için davacıya herhangi bir ek hizmet verilmeksizin ya da kayıp enerji bedeli için masraf yapılmaksızın bu ücretin davacıdan tahsil edildiği davalı şirketin davacının kusur ve eyleminden kaynaklanan kayıp enerji bedelinin davacıdan tahsili yoluna gidildiği bunun mevzuata, hak ve nesafet ilkelerine uygun olmadığı gerekçe gösterilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü davalı vekili temyiz etmektedir.
Mahkemece; dosya üzerinden yapılan inceleme ile ön incelemenin duruşmalı olarak yapılmasına ve bu hususun 139.md. uyarınca taraflara tebliğine ve duruşmanın "........2012" gününe bırakılmasına karar verilmiştir.
Belirlenen günde ön inceleme duruşmasına başlanmış, davalı vekili gelmemiş, hazır bulunan davacı vekili sulh olmayacaklarını beyan etmiş, mahkemece bundan sonra; ön önceleme duruşmasında yapılacak birşey kalmadığından tahkikat aşamasına geçilmesine karar verilerek, duruşmanın ........2012 gününe bırakılmasına karar verilmiştir.
Ancak, 6100 sayılı HMK"nun 140.madde uyarınca ön inceleme duruşmasında; tarafların anlaştıkları ve anlaşmadıkları hususlar tespit edilmemiş, tarafların iddialarının konusu belirtilmemiş, taraflara dilekçelerinde gösterdikleri, ancak henüz sunmadıkları belgeleri mahkemeye sunmaları veya başka yerden getirtilecek belgelerin getirtilmesi amacıyla gereken açıklamayı yapmaları için ... haftalık kesin süre verilmesi hükme de yerine getirilmemiştir. Belirtilen nedenlerden dolayı usul ve yasaya aykırı hükmün bozulması gerekmiştir.
Ayrıca; ön inceleme duruşmasında tahkikat aşamasına geçilmesine karar verilmiş ve ... gün sonraya duruşma günü verilmiş ise de; HMK. 144.madde uyarınca "Tahkikat aşamasında mahkeme, her iki tarafı usulüne uygun davet edip davada dinleyebilir.
Mahkemenin, dinlenilmek üzere mahkemeye gelmeleri için iki tarafa vereceği süre ... haftadan az olamaz. Bu süre gerektiğinde mahkemece re"sen veya iki taraftan birinin talebi ile bu süre uzatılabileceği gibi kısaltılabilir."
HMK. 147.maddesi uyarınca; "Taraflar, ön inceleme aşamasının tamamlanmasından sonra tahkikat için duruşmaya davet edilir. Taraflar gönderilecek davetiye de, belirlenen gün ve saatte geçerli bir özrü olmadan mahkemede hazır bulunmadıkları takdirde, duruşmaya yokluklarında devam edileceği ve yapılan işlemlere itiraz edemeyecekleri bildirilir."
Somut olayda mahkemece tahkikat aşamasına geçilmiş olmasına rağmen taraflara duruşma günü tebliğ edilmemesi ve tahkikat duruşması için belirlenen sürenin (... haftadan az olamayacağı hükmü dikkate alınamadan) ... gün olması da usul ve yasaya aykırıdır.
Bundan ayrı olarak; taraflar arasındaki uyuşmazlık, elektrik faturalarına yansıtılan kayıp-kaçak bedelinin tüketiciden alınıp alınamayacağı hususundadır. Kayıp-kaçak miktarı, dağıtım sistemine giren enerji ile dağıtım sisteminde tüketicilere tahakkuk ettirilen enerji miktarı arasındaki farkı göstermektedir. Başka bir ifadeyle, kayıp-kaçak bedeli elektrik sisteminde ortaya çıkan teknik ve teknik olmayan kaybın maliyetinin kayıp-kaçak oranları ölçüsünde karşılanabilmesi amacıyla belirlenen bir bedeldir. 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu"nun ..."üncü maddesinin ..."nci fıkrasında Kurum"un "...bu Kanunda yer alan fiyatlandırma esaslarını tespit etmekten" sorumlu olduğu belirtilmektedir.
Söz konusu yasal düzenleme uyarınca, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu elektrik faturalarında bulunacak ve ücretlendirilecek tarife unsurlarını belirleme yetkisine sahiptir. Kayıp-kaçak bedeli, Kurumun Kanunun kendisine verdiği yetki çerçevesinde ve Kanunun temel amaçlarına uygun şekilde belirlediği bir bedeldir. Söz konusu bedeli belirlemek üzere alınan Kurul Kararı Kurumun bir düzenleyici işlemi olarak tüm tüzel ve gerçek kişileri bağlayıcı niteliğe haizdir.
Tarifelerin uygulanması, lisans sahibi şirketler bakımından yasal bir zorunluluktur. Lisans sahibi şirketler, tarifeyi değiştiremeyeceği gibi, tarifede yer almayan bir bedeli de tahsil edemez veya düzenlenen tarifeler kapsamında belirlenmiş bir bedeli de tahsil etmeme gibi bir davranışta bulunamazlar.
Bu nedenle, perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketlerinin tarifeleri uygulayıp uygulamama ve kayıp-kaçak bedelini tahsil edip etmeme gibi bir insiyatifi bulunmamaktadır. Tarifelere uyma yükümlülüğünün bir gereği olarak kayıp-kaçak bedeli, perakende satış tarifesinin bir unsuru olarak faturalarda yer almaktadır.
4628 sayılı Kanunun 6352 sayılı Yasanın 64.maddesi ile değiştirilen ....maddesinde; Kurulun yaptırım kararlarına karşı yetkili idare mahkemesinde dava açılabileceği kurul kararlarına karşı açılan her türlü davanın öncelikli işlerden sayılacağı hükme bağlanmıştır. Bu hüküm çerçevesinde kurul kararlarının iptali için yargı yoluna başvurmak her zaman mümkündür.
O halde, tarifeye ilişkin kurul kararı iptal edilmediği sürece geçerliliğini koruyacağı gözönünde bulundurularak davanın reddi cihetine gidilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yukarıdaki gerekçelerle davanın kabulü doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, ... duruşmasında vekille temsil edilen davalı taraf için duruşma tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümlerine göre takdir edilen 990 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalı tarafa verilmesine ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, ....09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.