Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, mahkemece feshine karar verilen kat karşılığı inşaat sözleşmesi nedeniyle yapılan bina nedeniyle davalıların sebepsiz zenginleştiği alacağın tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalıların murisi... ile aralarında ..., ..., 1. Bölge.... Köyü, Teraziler Mevkiinde kain, 1/2 pafta, 60 ada, 13 parsel sayılı taşınmaz için ... 3. Noterliği"nin 06.09.1995 tarih ve 51213 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat ve satış vaadi sözleşmesi imzalandığını, 1997 yılında inşaatın bitirilerek dairelerin teslim edildiğini, 2009 yılında aralarında ihtilaf çıktığını, .... 15. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2009/343 Esas sayılı dosyası ile sözleşmenin feshine ve davacı adına olan arsa payının iptâline karar verildiğini, sözleşmenin geriye etkili olarak feshedilmesi sebebi ile aralarındaki hukuki ilişkinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tasfiye edilmesi gerektiğini, bina bedelini isteme hakları bulunduğunu, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile 10.000,00 TL alacağın tahsiline karar verilmesini istemiş, davalı öncelikle zaman aşımı nedeni ile davanın reddi gerektiğini, davacının davaya konu ..., ..., 1. Bölge ... .... Köyü, Teraziler Mevkiinde kain, 1/2 pafta, 60 ada, 13 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki binanın, murise ait bina yıkılarak inşaa edildiğinden yıkılan bina yerine bırakılmasını istediklerini, ... 15. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2009/343 Esas sayılı dosyasında verilen kararın kesinleştiğini, bu karar ile davacı tarafından inşaa edilen binanın hukuken teslim edilebilecek nitelikte olmadığı, hukuka ve taraflar arasında akdedilen
sözleşmeye aykırı olarak imal edildiğinin tespit edildiğini, davacı tarafın geçersiz ve değersiz inşaatın bedelini tahsil etmeye çalıştığını belirterek davanın reddini savunmuşlar, mahkemece zamanaşımı süresinin dolmadığı, tazminat talep edilen inşaatın ruhsatsız olarak yapıldığı, kaçak yapı niteliğinde olduğu, imar uygulama planında yolda kaldığı, ruhsata bağlanmasının mümkün olmadığı tespit edilerek verilen kararın kesinleştiği, binanın imara aykırılığı giderilerek ruhsata bağlanması mümkün olmadığından ekonomik değeri bulunmadığı için tazminat istenemeyeceği gerekçesiyle davanın reddinekarar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık sözleşme tarihine göre uygulanması gereken 818 sayılı mülga Borçlar Kanunu 355 ve devamı maddelerde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Eser sözleşmesi kat karşılığı inşaat sözleşmesi olarak yapılmıştır.
3194 sayılı İmar Yasası"nın 21. maddesi hükmü uyarınca, bazı istisnalar dışında, bütün yapılar için belediye veya valiliklerden yapı ruhsatı alınması zorunludur. Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak inşa edilen yapılarda ruhsata aykırılık giderilemiyorsa, 3194 sayılı Yasa"nın 32. maddesi hükmü gereğince, ilgili belediye veya valilikçe inşaat derhal durdurulur ve yasal hale getirilmesi olanaksız ise veya ruhsat veya eklerine ya da imar mevzuatına aykırılık öncelikle yüklenici tarafından giderilemiyorsa bu hali ile yapılan yapının yıktırılmasına karar verilir ve anılan Yasa"nın 42. maddesi hükmü gereğince de yapı sahibine ve yükleniciye ceza yaptırımı uygulanır.
İmara aykırı ve kaçak yapılar için uygulamadaki temel esaslar bu şekilde ise de bu tür yapılarla ilgili olarak 18.05.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7143 sayılı Kanun"un 16. maddesiyle 3194 sayılı İmar Kanunu"na eklenen geçici 16. madde ile yapılmış yeni bir düzenleme bulunmaktadır. Maddede; afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla, 31.12.2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kurum ve kuruluşlara 31/10/2018 tarihine kadar başvurulması, bu maddedeki şartların yerine getirilmesi ve 31/12/2018 tarihine kadar kayıt bedelinin ödenmesi halinde Yapı Kayıt Belgesi verilebileceği, başvuruya konu yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu ve diğer hususlar Bakanlık tarafından hazırlanan Yapı Kayıt Sistemine yapı sahibinin beyanına göre kaydedileceği (Geçici 16/1); Yapı Kayıt Belgesinin yapının kullanım amacına yönelik olduğu, Yapı Kayıt Belgesi alan yapılara, talep halinde ilgili mevzuatta tanımlanan ait olduğu abone grubu dikkate alınarak geçici olarak su, elektrik ve doğalgaz bağlanabileceği (Geçici 16/3); Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili bu Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptâl edileceği (Geçici 16/4); Yapı Kayıt Belgesinin, yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerli olduğu, Yapı Kayıt Belgesi düzenlenen yapıların yenilenmesi durumunda yürürlükte olan imar mevzuatı hükümlerinin uygulanacağı, yapının depreme dayanıklılığı hususunun malikin sorumluluğunda olduğu (Geçici 16/10); bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Bakanlık ve Maliye Bakanlığı tarafından müştereken belirleneceği (Geçici 16/12) düzenlenmiş ve maddenin diğer fıkralarında da uygulama
esasları ve istisnaları belirtilmiş ayrıca bu tür yapılarda cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis edilebilmesi imkanı getirilmiştir.
3194 sayılı Kanun"a eklenen geçici 16. madde, 31.12.2017 tarihinden önce yapılmış imara aykırı ve kaçak yapılar için uygulanacağından içeriği itibarıyla geriye etkili olarak uygulanması öngörülmüş bir düzenlemedir, Usuli kazanılmış hakkın istisnası olan geriye etkili bir kanuni düzenleme olması nedeniyle anılan hükmün mahkemelerce eldeki davalar için de uygulanması gerektiği gibi, yeni düzenlemenin temyiz aşamasında Yargıtay"ca da gözetilmesi gerekir.
Yukarıda yapılan açıklama ve sözü edilen kurallarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde, 18.05.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7143 sayılı Kanun"un 16. maddesiyle 3194 sayılı Kanun"a eklenen geçici 16. madde gereğince yapıların yasal hale getirilip getirilemeyeceğinin araştırılması gerekir. Bu durumda imara aykırı ve kaçak yapılar için Yapı Kayıt Belgesi alınarak yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerli olmak üzere geçici de olsa yasal hale getirilmesi imkanı getirildiğinden maddedeki süre içinde başvurulup gerekli işlemler tamamlanarak Yapı Kayıt Belgesi alınmak suretiyle yapının yasal hale getirilip getirilmediği saptanmak suretiyle uyuşmazlığın mahkemece yeniden değerlendirilmesi gerektiğinden hükmün sair hususlar incelenmeksizin bu nedenle davacı yararına bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre bu aşamada diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 29.05.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.