MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki rücuen tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Davacı vekili; müvekkili nezdinde trafik sigortası olan davalıların işleteni ve sürücüsü olduğu aracın tek taraflı trafik kazası yapması neticesinde araçta yolcu olup vefat eden kişinin mirasçılarında 31.586,00 TL tazminat ödediğini, davalı sürücünün alkollü olduğunu beliterek ödenen tazminatın ödeme tarihinden itibaren reeskont faizi ile davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili;davaya dayanak alkol raporuna göre müvekkilinin 0.1 promil alkollü olduğunu, bu oranın yasal sınır olan 0.50- promilde göz önünde alındığında nerede ise yok denecek kadar olduğunu, ayrıca müvekkilinin alkollü olsa dahi Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ve Yargıtay Hukuk Dairelerinin emsal kararları ile sabit olduğunu ve kazanın sırf müvekkilinin alkollü olması sonucu meydana gelmiş olmasının gerektiğini ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Davalılardan ... Sağlık ve Eğitim Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. Ağız, Diş Sağlık Merkezi; cevap vermemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan delillere göre; kazanın münhasıran alkolün etkisi ile olmayıp, ceza dosyasından kazanın aracın sağ ön lastiği patlaması
neticesinde kaza meydana geldiğinin anlaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin temyiz incelemesi istemi neticesinde Dairemizin 12/05/2016 tarihli, 2014/8603 E.-2016/5858 K. sayılı kararıyla ceza dosyasının temyiz edildiği ve henüz kesinleşmediğinden bahisle ceza yargılamasının kararının kesinleşmesi beklenerek sonucuna göre karar verilmesi gerektiği belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama;kazanın münhasıran alkolün etkisiyle meydana geldiği gerekçesiyle davanın kabulü ile 31.586,00-TL"nin ödeme tarihi olan 08/06/2011 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, trafik kazası nedeniyle trafik sigortası kapsamında ödenen tazminatın rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekilince, kazada vefat eden yolcunun mirasçılarına ödenen tazminatın sürücünün alkollü olması nedeniyle rücuen tahsili istenilmiş olmakla mahkemece, tespiti gereken husus; Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları, Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliği kapsamında alkol nedeniyle rücu şartlarının oluşup oluşmadığı konusudur. Bunun için de somut olayın tespiti önem arz etmektedir. Zira; Yargıtay"ın yerleşik uygulamalarında; sürücünün aldığı alkolün oranının doğrudan doğruya sonuca etkisi bulunmadığından, mahkemece nöroloji uzmanı, hukukçu ve trafik konusunda uzman bilirkişilerden oluşan bilirkişi kurulu aracılığıyla olayın salt alkolün etkisiyle gerçekleşip gerçekleşmediğinin, alkol dışında başka unsurlarında olayın meydana gelmesinde rol oynayıp oynamadığının saptanması, sonuçta olayın tek başına alkolün etkisiyle meydana geldiğinin belirlenmesi durumunda, oluşan hasarın poliçe teminatı dışında kalacağından davanın kabulüne aksi halinde reddine karar verilmesi gerekeceği ilkesi benimsenmektedir. (YHGK 23.10.2002 gün ve 2002/11-768-840; YHGK 7.4.2004 gün ve 2004/11-257-212; YHGK 2.3.2005 gün ve 2005/11-81-18; YHGK 14.12.2005 gün 2005/11-624-713 sayılı ilamları)
Davaya konu kazayla ilgili Yozgat Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2011/129 Esas, 2011/301 Karar sayılı ceza doyası ile yapılan yargılama kazanın sağ ön lastiğin patlaması neticesinde direksiyon hakimiyetinin kaybedilmesinden kaynaklandığının kabul edildiği ancak sanığın kullandığı aracın lastiklerinin işlevini yitirecek
kadar eskimiş olmasına rağmen ve dosyada tespit edilen duruş mesafesine göre aracın hızının fazla oluşu dikkate alındığında davalı sürücünün kusurlu olduğu kabul edilerek para cezasına hükmedildiği görülmüştür. Dairemizin bozma ilamı gereği mahkemece yapılan araştırmada ceza dosyası ile verilen hükmün Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin 2013/8106 E.- 2014/14663 K. sayılı kararıyla usul yönünden düzeltilerek onanmasına karar verildiği, kararın 13.06.2014 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
Dairemizin 12/05/2016 tarihli, 2014/8603 E.-2016/5858 K. sayılı bozma ilamında; somut olay belirtilerek ceza dosyasının kesinleşmesinin beklenilmesi gerektiği belirtilmiştir. Kesinleşen ceza dosyasıyla da somut olayın; kazanın sağ ön lastiğin patlaması neticesinde direksiyon hakimiyetinin kaybedilmesiyle gerçekleştiği hususu kesinleşmiş bulunmaktadır. Bu durumda kesinleşen somut olaya göre, kazanın ,alkol dışında başka bir unsur olan sağ ön lastiğin patlaması neticesinde gerçekleşmiş olmasına göre, artık kazanın münhasıran alkolün etkisi ile meydana gelip gelmediği hususlarının aranmaması gerekir.
Yukarıda belitilen hukuki olgular ve yasal düzenlemelere karşısında mahkemece, kesinleşen somut olaya göre , Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ve Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliği kapsamında rücu koşulları oluşmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetli olmamıştır.
2- Kabule göre, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ilk derece yargılamasını aşamalara ayırmıştır.
Bunlar; 1) Davanın açılması ve dilekçeler aşaması, (madde 118,126-136) 2) Ön inceleme, (madde 137-142) 3) Tahkikat, (madde 143-293) 4) Sözlü Yargılama (madde 184-186) ve 5) Hüküm"dür (madde 294.).İlgili maddeler gereğince dilekçeler aşaması, ön inceleme aşaması ve tahkikat aşaması tamamlandıktan sonra mahkeme, sözlü yargılama ve hüküm için tayin olacak gün ve saatte mahkemede hazır bulunmalarını sağlamak amacıyla tarafları davet eder. Taraflara çıkartılacak olan davetiyede, belirlenen gün ve saatte mahkemede hazır bulunmadıkları takdirde yokluklarında hüküm verileceği hususu bildirilir. Sözlü yargılamada mahkeme, taraflara son sözlerini sorar ve hükmünü verir (madde 186).
Somut olayda, mahkemece karar celsesinde, ara kararla davalı vekilinin mazeretinin kabulüne karar verilmiş olmasına rağmen HMK 184 ve 186. maddeleri de gözetilmeden, sözlü
yargılamaya geçileceği hususunda bir bildirim yapılmadan davalıların yokluğunda yapılan duruşmada esas hakkında karar verilmiştir. Davalı vekilinin mazeretinin kabulüne karar verilmiş olmasına rağmen davalı vekilinin yokluğunda hüküm kurulması hatalı olmuştur.
O halde, 6100 sayılı HMK ile öngörülen yargılama aşamalarına uyulmadan, usulüne uygun sözlü yargılama yapılmadan davalıların savunma hakkını kısıtlayacak ve adil yargılanma hakkını etkileyecek şekilde yargılamaya devamla yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."a geri verilmesine 23/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.