10. Hukuk Dairesi 2021/2777 E. , 2021/7582 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ise de, bozma gereğinin tam olarak yerine getirilmediği görülmüştür. Mahkemenin, Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine, o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar.
Somut olayda; anılan bozma ilamında kendiliğinden araştırma yapılarak, davacının çalışmasının gerçekliği, işin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla yapılması gereken araştırmalar belirtilmiştir. Ancak, mahkemece eksik araştırma ile karar verildiği anlaşıldığından, önceki bozma ilamında belirtilen;
1-Davacının talep dönemi içerisinde, bordro tanığı olarak beyanı alınan ve davalının ev hizmeti mahiyetindeki konut işyerinde yatılı olarak çalıştığı anlaşılan ... ile evli olmasından ötürü mü, yoksa iddia olunduğu üzere çocuk bakımı, temizlik v.b. hizmetlerin ifası amacıyla mı konutta bulunduğu, bu noktada davacı ile işveren davalı arasında bağımlılık ilişkisi olup olmadığı, davacının iddia ettiği bir kısım ev hizmeti niteliğindeki eylemlerinin kendisi ve aynı konutta kaldığı eşinin rutin, gündelik ihtiyaçlarından dolayı mı, işveren davalıya hizmet amacıyla mı icra edildiği hususunda yapılan araştırmada 1991 yılı öncesine ait bilgi sahibi olan tanık dinletilmediği görülmekle bu konuda araştırma yapılmalı,
Davacının bir dönem bakımlarını üstlendiğini ileri sürdüğü davalının çocukları diğer davalıların doğum tarihleri itibari ile davacının çalıştığını iddia ettiği talep dönemi başlangıcı olan 1980 yılında 3 ve 4 yaşında oldukları gözetilerek beyanları alınmalı,
Bordrolarda adı geçen ...’ın ve davalı Kurum tarafından bildirilen komşu işyeri ... yanında bordrolu çalışan Ayşe Çalışkan’ın bilgi ve görgüsüne başvurulmalıdır.
2- 6100 sayılı HMK"nın 297. ve 298. maddelerine göre Yasanın aradığı anlamda oluşturulacak kararların hüküm fıkralarının açık, anlaşılır, çelişkisiz, uygulanabilir olmasının gerekliliği kadar; kararın gerekçesinin de, sonucu ile tam bir uyum içinde, o davaya konu maddi olguların mahkemece nasıl nitelendirildiğini, kurulan hükmün hangi nedenlere ve hukuksal düzenlemelere dayandırıldığını ortaya koyacak; kısaca, maddi olgular ile hüküm arasındaki mantıksal bağlantıyı gösterecek nitelikte olması gerekir.
Bozma ilamında, tüm davalılar hakkında değerlendirme yapılarak hüküm tesis edilmesi gerektiği belirtilmiş ise de mahkemece gerekçede davalılar ... ve ... hakkında değerlendirme yapılmaksızın sadece hüküm fıkrasında “davalı işverenlere ait” ibaresine yer verildiği,
Sigorta primine esas kazanç tutarı talebi konusunda kararın gerekçesinde; “Davacının prime esas kazancının tespiti istemi yönünden ise ispat olunamayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.” denildiği, ancak ilk bozma ilamına konu kararın hüküm fıkrasının aynen alındığı, böylece kararın gerekçesi ile çelişki oluşacak şekilde hüküm kurulduğu anlaşılmıştır.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılar ..., ... ve ..."ye iadesine, 03.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.