Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Kanun’un 86 . maddesidir. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Öte yandan; 5510 sayılı Kanun’un 5-b maddesinde de; (Değişik: 13/2/2011-6111/24 md.) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası… uygulanacağı belirtilmiştir. Uyuşmazlık konusu dönemde yürürlükte bulunan 3308 sayılı Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu’na göre, çıraklar teorik ve pratik eğitime tabi tutulurlar. Bu kapsamda; sigortalı ile işveren arasındaki hukuki ilişkinin niteliği ve sigortalının çırak olup olmadığı belirlenirken çalışma ilişkisi irdelenmeli, çıraklık sözleşmesinde akdi ilişkinin üstün niteliğinin çalışma yerine sigortalıya bir meslek ve sanatın öğretilmesi olduğu hususu gözetilmeli, sigortalının iş yerinde üretimle ilgili çalışmalara eylemli olarak katılması ve meslek ve sanat eğitiminin ikinci plânda tutulması, bir başka anlatımla sigortalının emeğiyle iş yeri ve işverene katkıda bulunması durumlarında çıraklık ilişkisinin söz konusu olamayacağı benimsenmelidir. O halde davacının çırak olarak gözüken çalışmalarının malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası kollarına tabi olmadığı açıktır.
Bu açıklamalar ışığı altında inceleme konusu dava değerlendirildiğinde; davacının 05.10.2006 tarihli usulünce düzenlenmiş çıraklık sözleşmesi bulunduğu aynı zamanda, hizmet cetvelinde 05.10.2006-24.05.2007 ve 12.09.2008-31.07.2010 tarihleri arasında kısa vadeli sigorta kollarına tabi olacak şekilde ... P. Çıraklık Eği. Merkezi’den bildirimleri olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, davacının, davalı şirkete ait işyerinde hizmet akdi ile asgari ücretle 25/05/2007-11/09/2008 tarihleri arasında sürekli ve aralıksız olarak 18 yaşından küçük olduğu için prim gün sayısından sayılmak üzere çalıştığının tespitine, yine davacının davalı şirkete ait işyerinde hizmet akdi ile asgari ücretle 01/08/2010-31/10/2010 tarihleri arasında sürekli ve aralıksız olarak çalıştığının tespitine dair hüküm tesis edilmiştir. Davacının, dosyadaki kayıtlara göre, 05.10.2006-31.07.2010 tarihleri arasında çırak olan davacının uzun vadeli sigorta kolları kapsamında sayılamayacağı gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
Mahkemece, davacının, çırak olduğu gözetilerek çırak olduğu dönem yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken , bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmadan eksik değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, 27.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.