18. Ceza Dairesi 2018/4990 E. , 2019/1749 K.
"İçtihat Metni"KARAR
Basit yaralama ve hakaret suçlarından şüpheliler Döndü Güney ve Yasemin Acartürk haklarında yapılan soruşturma evresi sonucunda Ordu Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 25/04/2018 tarihli ve 2016/10137 soruşturma, 2018/1786 esas, 2018/1357 sayılı iddianamenin iadesine dair Ordu 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 03/05/2018 tarihli ve 2018/290 iddianame değerlendirme sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii Ordu 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 23/05/2018 tarihli ve 2018/725 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
İstem yazısında: “Benzer bir olaya ilişkin olarak Yargıtay 3. Ceza Dairesinin 05/04/2017 tarihli ve 2017/2742 esas, 2017/4021 sayılı ilamında da belirtildiği üzere, 6763 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 34 ve 35. maddeleriyle, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunun 253 ve 254. maddelerinde yapılan değişiklik çerçevesinde, 6763 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce usulüne uygun olarak yapılan uzlaşma tekliflerinin geçerli olduğu ve bu nedenle uzlaşma teklifi yapılmış ve kabul edilmemiş olan dosyalarda yeniden uzlaşma teklifi yapılmasına gerek bulunmadığı, somut soruşturma dosyasında müşteki ve şüphelilere uzlaşma teklifinde bulunulmasına karşın kabul etmeleri karşısında, itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilmektedir.
I- Hukuksal Değerlendirme:
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 253 ve devamı maddelerinde düzenlenen uzlaştırma müessesesinde 24/11/2016 tarihinde kabul edilen 6763 sayılı Yasa ile köklü değişiklikler yapılmıştır. 6763 sayılı Kanun 02/12/2016 tarihinde Resmi Gazete"de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girmiştir.
6763 sayılı Kanun ile değişiklik öncesi şikayete bağlı suçlar ile şikayete bağlı olup olmadığına bakılmaksızın kasten yaralama (üçüncü fıkra hariç olmak üzere TCK"nın 86. maddesi), taksirle yaralama (TCK"nın 89. maddesi), konut dokunulmazlığının ihlali (TCK"nın 116. maddesi), çocuğun kaçırılması ve alıkonulması (TCK"nın 234. maddesi), ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması (TCK"nın 234. maddesi, dördüncü madde hariç) ve özel kanunlarda uzlaşmaya tabi olduğu belirtilen suçlar uzlaşmaya tabi suçlar idi. Bu genel kuralın istisnası olarak da soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olsa da etkin pişmanlık hükümlerine yer verilen suçlar, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar uzlaşma kapsamında değildi. Ana kuralın bir diğer önemli istisnası da uzlaştırma kapsamına giren bir suçun uzlaşma kapsamına girmeyen bir başka suçla birlikte işlenmesi durumu idi ki bu durumda da uzlaşma hükümlerinin uygulanmayacağı yaptırım altına alınmıştı.
6763 sayılı Kanun ile TCK"nın 253. maddesinin başlığı “Uzlaştırma” olarak değiştirilmiş ve uzlaştırma kapsamında olan suçlarla ilgili ana kurala; tehdit (TCK"nın 106/1. maddesinin birinci fıkrası), hırsızlık (TCK"nın 141. maddesi), dolandırıcılık (TCK"nın 157. maddesi) suçları ile mağdurun veya suçtan zarar görenin gerçek veya özel hukuk tüzel kişisi olması koşuluyla, suça sürüklenen çocuklar bakımından ayrıca, üst sınırı üç yılı geçmeyen hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlar uzlaştırma kapsamına alınmıştır. Öte yandan uzlaşma müessesesinde ana kurala önemli bir istisna teşkil eden soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olsa da etkin pişmanlık hükümlerine yer verilen suçlarda uzlaşma yoluna gidilmeyeceği kuralı kaldırılarak diğer şartları da taşıması koşuluyla etkin pişmanlık hükümlerine yer verilen suçlar da uzlaştırma kapsamına alınmıştır.
CMK"nın 174. maddesinde iddianamenin iadesi müessesesi düzenlenmiştir. Bu kurumla, kamu davasının açılmasından evvel kanuni şartları taşımayan, yeterli bilgileri içermeyen ve hatalı düzenlenen iddianamelerin bir nevi süzgeçten geçirilip filtrelenerek yargının faaliyetinin hızlandırılması, makul sürede yargılamanın gerçekleştirilmesi, gereksiz davaların önüne geçilmesi, lekelenmeme hakkının korunması amaçlanmaktadır.
CMK"nın 174/1-c maddesinde uzlaşmaya tabi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde uzlaşma hükümleri uygulanmadan düzenlenen iddianamenin de iade edileceği kuralı öngörülmektedir.
Yukarıda yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, müşteki şüpheliler hakkında yürütülen soruşturma kapsamında soruşturma dosyasının tüm taraflarına 15-16/10/2016 tarihlerinde teklif edilen uzlaşma önerilerini kabul etmedikleri, şüpheli Döndü Güney’in uzlaşmaya tabi olan hakaret suçunu uzlaşmaya tabi olmayan silahla kasten yaralama teşebbüs suçu ile birlikte işlemesi nedeni ile zaten bu suçların uzlaşma kapsamında olmadığı, şüpheli Yasemin Acartürk’ün hakaret ve basit yaralama suçları açısından ise, soruşturma aşamasında taraflara usulüne uygun olarak uzlaşma teklifi yapıldığı, işlemin, tarafların uzlaşmayı istememesi nedeni ile sonuçsuz kaldığı, dolayısı ile CMK’nın 6763 sayılı yasa ile değişiklik öncesi 253 vd maddelerinde düzenlenen şekilde usulüne uygun biçimde uzlaşma teklifi olması karşısında; 6763 sayılı Yasa ile uzlaştırma usulünün değiştiği gerekçeleriyle, şüpheliler hakkında düzenlenen iddianamenin iadesine yapılan itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesi hukuka aykırı görülmekle kanun yararına bozma talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
II- Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1. Ordu 1. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 23/05/2018 tarihli ve 2018/725 değişik iş sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2. Aynı Yasa maddesinin 4-a fıkrası gereğince sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Yüksek Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 21/01/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.