Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2014/10498 Esas 2014/13802 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Samsun 3. İş Mahkemesi
TARİHİ : 10/12/2013
NUMARASI : 2013/505-2013/1200

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde davanın geri alınması nedeniyle esas hakkında karar vermeye yer olmadığına karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, Sosyal Güvenlik hakkından feragat mümkün olmadığı, davacının feragati davanın geri alınması olarak nitelendirilerek hizmet tespiti davasının geri alınması sebebi ile davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelere göre; davacı tarafından 27.11.2013 tarihli feragat dilekçesi verildiği ve kimlik tespitinin yapıldığı ve mahkemece Sosyal Güvenlik hakkından feragat mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık sigortalılık süresinin tesbitine ilişkin olup uyuşmazlık bu kabil davalardan feragat edilip edilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Davaya son veren taraf işlemlerinden biri olan feragat davanın taraflardan birinin ( davacının ) netice-i talebinden vazgeçmesidir. Feragat ile yanlız mevcut davadan değil o dava ile istenilen haktan da vazgeçilir. Davadan feragat sonucunda feragata konu teşkil eden hak tamamen düşer ve artık bir daha dava konusu yapılamaz.
1982 Anayasa"sının 12. maddesinde herkesin kişiliğine bağlı dokunulamaz devir edilemez, vazgeçilemez temel hak ve hürriyetlere sahip olduğu 60. maddede ise herkesin sosyal güvenlik hakkına sahip olduğu hükmüne yer verilmiştir. Bu iki hüküm birlikte değerlendirilecek olursa sosyal güvenlik hakkının kişiye sıkı sıkıya bağlı dokunulamaz ve feragat edilmez bir hak olduğu sonucuna ulaşılır.
506 sayılı Yasanın 6. maddesinde de bu ilke aynen benimsenerek çalışanların işe alınmalarıyla kendiliğinden sigortalı olduğu bu suretle sigorta olmak hak ve yükümlülüğünden kaçınılamayacağı ve vazgeçilemeyeceği, sözleşmelere sosyal sigorta yardım ve yükümlerinin azaltmak veya başkasına devretmek yoluyla hükümler konulamayacağı belirtilmiştir. Bu haliyle sigortalı olmak kişi bakımından hem bir hak hem de yükümlülüktür.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 311. maddesinin emredici nitelikte bir hüküm olmasına aksine bir uygulama yapılarak davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesine yasal olarak olanak bulunmamasına ve sosyal güvenlik hakkından feragat mümkün olmadığından hakdüşürücü süre içinde davacının aynı konuda her zaman dava açmasının mümkün olmasına göre; hizmet tespiti davasının feragat nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesinin yeniden yargılamayı gerektirmediği anlaşıldığından hüküm bozulmamalı, HMK 370/2. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 10/12/2013 tarihli hüküm fıkrasının 1. Bendinin tümüyle silinerek yerine ,
"1-Davanın feragat nedeniyle reddine," sözcüklerinin yazılmasına ve hükmün bu düzeltilmiş şekli ile ONANMASINA, 16/06/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.