Esas No: 2018/3786
Karar No: 2021/1692
Karar Tarihi: 06.10.2021
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2018/3786 Esas 2021/1692 Karar Sayılı İlamı
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2018/3786 Esas
KARAR NO: 2021/1692
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 14/02/2018
NUMARASI: 2014/108 2018/22
BİRLEŞEN 2015/22 ESAS SAYILI DOSYA
DAVA KONUSU: Tasarım Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ: 30/01/2015
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Tecavüzün Tespiti İstemli)|Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 06/10/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde;Davacıya ait TPE nezdinde tescilli tasarımların izinsiz şekilde davalı tarafından kullanıldığını, davacının endüstriyel tasarım hakkına tecavüz edildiğini, haksız kazanç temin ettiğini, ürünleri, davacının satış fiyatlarının altında satarak haksız rekabet oluşturduğunu, davacının ticari itibarını zedelediğini, davalının, tescilli tasarımlarının aynılarını veya benzerlerini davacının izni olmaksızın üreterek satışa arz ettiği ve bu ürünlere kataloglarında yer verdiğini beyanla, davalı tarafın haksız fiillerinin tasarım hakkına tecavüz sayılan hallerden olduğunun tespiti, dava konusu ürünlerinin üretim sürecinde kullanılan kalıplarının, makinelerinin, ambalajların ve davacının tasarımı olan ürünlerin satışına ilişkin faturaların tespitini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı ... Vekilleri cevap dilekçesinde; mahkemenin yetkisine itiraz ederek Bakırköy mahkemelerinin yetkili olduğunu, davacı yanın Gaziosmanpaşa l. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/270 D. İş dosyasında bir tespit yaptırmalarına karşın, bugüne kadar beklediklerini, kötü niyetli olduklarını ve zamanaşımı nedeniyle davanın reddi gerektiğini, davaya dayanak yapılan ..., ... ve ... kod numaralı tasarımların hükümden düşmüş ve harcıalem olduklarını, bu kapsamda bu tasarımlarla ilgili olarak tecavüz iddiasında bulunulamayacağını, davacının yeni olarak belirtmiş olduğu tasarımlarının yenilik vasfının bulunmadığını, davaya konu tasarımların aslında daha önce bir kısmının davacı tarafından zaten kamuya sunulmuş, tescil edilen ancak yenilenmeyerek geçersiz hale gelmiş bu nedenle yenilik vasfının ortadan kalkmış olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA:Davacı ... vekili dava dilekçesinde; davalının İstanbul 2.FSHHM 2014/108 E. sayılı dosyasında tecavüze konu ettiği ... kod numaralı çoklu tasarımın 2 no’lu ürününün, ... nolu 2 nolu tasarımı, ... kod nolu çoklu tasarımın 6 nolu tasarımı, ... kod nolu çoklu tasırımın 3,6,9 ve 13 nolu tasarımı, ... kod nolu tasarımının 1 nolu tasarımının yenilik ve ayırtedicilik vasıflarının bulunmaması nedeniyle hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerektiğini, davalı adına tescili düşmüş olan ..., ..., ... kod nolu tasarımların yenilenmemesi ve benzerlerinin yine kamuya sunulmuş ve halen sunuluyor olması nedeniyle harcıalem olarak kabul edildiklerinin tespitini talep ederek dosyanın mahkemenin 2014/108 esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı ... Ltd. Şti. vekilinin cevap dilekçesinde; Davacının davalı tasarımlarının başka firmalar tarafından da kullanıldığı gerekçesinin doğru ve tutarlı bir yanının bulunmadığını, huzurdaki davanın açılmış olmasına karşın davacının haksız tecavüzlerine bir son vermediğini 2015 yılı kataloğunda bile bu tasarımlara yer verdiğini, davalının dürüstlük kuralına dayanmasının manidar olduğunu beyanla aleyhlerine açılmış olan hükümsüzlük talepli davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 14.02.2018 tarihli 2014/108 E. - 2018/22 K. sayılı kararıyla; "...Toplanan deliller ve hüküm kurmaya elverişli ve yeterli olarak değerlendirilen İstinaf ve Yargıtay denetimine elverişli olduğu görülen 13/06/2017 tarihli kök rapor ve tescil belgelerinin son durumunun da değerlendirilerek düzenenlenmiş ek rapor kapsamında asıl dosyada ...' a ait 11 ürününün ...'ın tescilli tasarımları ile benzer olduğu; Birleşen Dava'da yapılan yenilik araştırmasında ise ... ürünü: ... Nolu tasarımının, ..., nolu tasarımının, ... Nolu tasarımının , 9 nolu ... ürünü: ... Nolu tasarımının yenilik vasfı taşımadığı, ayrıca ... Nolu tasarımın devam etmediği, ayrıca 10 nolu ... Cam ürünü: ... Nolu nolu tasarımın , ... Nolu tasarımın tescillerinin devam etmediği, dosyada yer alan ...' ın 3, 4, 6, 7, 8 nolu ürünlerin tescillerinin devam ettiği ve bilgilenmiş kullanıcı nezdinde ayırt edici niteliğe sahip oldukları tespit edildiği" gerekçesiyle; Asıl davada; Davacı ...Ltd. Şti.'nin davalı ...AŞ. aleyhine açılan davanın kısmen kabulü ile , Davacının TP nezdinde tescilli ... nolu, ...-3,9,13 nolu tasarımlarına davalı şirketin benzer ürün üretiminin ve ürünlere ilişkin üretim kalıp ve faturalarının bulunduğunun tespitine, fazlaya dair talebin reddine, -Birleşen mahkemenin 2015/22 esas sayılı dosyasında; Davacı ...AŞ. tarafından davalı ...Ltd.ŞTİ. Aleyhine açılan davanın kısmen kabulü ile, -Davalı ...Ltd. ŞTİ.'nin ... nolu tasarımı, ... nolu tasarımı, ..., ... nolu çoklu tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, -Davalı ... LTD. ŞTİ.'nin yenilenmeyerek hükümden düşen ... tescil nolu , ..., ... nolu tasarımların yenilik özelliği taşımadığının tespitine, - Davalı ... Ltd. Şti'ne ait diğer tasarımlarına ilişkin hükümsüzlük talebinin reddine" karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURULARI: Davacı - Birleşen davada Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; tasarım haklarına tecavüz edildiğinin 07.04.2016 tarihli bilirkişi raporu ile tespit edildiğini, mahkemenin dosyada alınan 3 bilirkişi raporunda birbirinden farklı tespitlere yer verilmesine rağmen sırf son bilirkişi raporuna göre karar verildiğini, raporda birçok eksiklik bulunduğunu. -Raporda müvekkilinin 2010/00486 kodlu tasarımının 2.1 nolu tescilli ürünün yenilik vasfı taşımadığı ifade edilmiş ise de, müvekkilinin ürünün iç tasarımının diğer ürünlerden çok farklı olduğunu WIPO da bulunan tasarımın üst kısmının dar, alt kısmının geniş olduğunu, müvekkiline ait tasarımın ise tam tersi bir şekilde üst kısmı geniş, alt kısmının dar olduğunu, WIPO daki ürünün düz bir ürün niteliği gösterdiğini, müvekkiline ait tasarımın üst kısmında şık bir açıklık bulunduğunu, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde ürünlerin farklı olduğunu, doğadaki geometrik ürünlerin sınırlı sayıda olduğunu, ürün tasarlanırken başka bir firmanın ürünü ile görsel benzerlik göstermesinin kaçınılmaz olduğunu. -Raporda müvekkilinin ... kodlu tasarımının 2.1 nolu tescilli ürünün yenilik vasfı taşımadığı belirtilmiş ise de daha önceki bilirkişi raporlarında dahi yer almayan zorlama benzetmeler yapıldığını, raporun içeriğinde ürünün davalının hükümsüzlüğe gerekçe olarak sunduğu ürünler ile benzer olmadığının tespit edildiğini, sonuç bölümünde ise benzer olduğunun ifade edildiğini, bilirkişilerin 1970 yılına ait Fransız Lambasını rapora konu ederek değerlendirme yapmasının hukuka ve usul kurallarına aykırı olduğunu, aralarında temel farklılıklar bulunduğunu,1970 yılına ait üründe üstüste yerleştirilmiş dış dikey konkav yapıların arasının belirgin bir şekilde parçalı görüldüğünü, müvekkiline ait üründe ise adeta dikeyleştirilmiş bir bulut izlenimi barındırdığını, Fransız Lambasında belirgin bir farklılıkla ayrı değil bütün göründüğünü. -Raporda müvekkiline ait ... kodlu tasarımın 6 nolu ürününün yenilik vasfı taşımadığı ifade edilmiş ise de, bilirkişilerin adeta başka firmalara ait 3 farklı ürünü harmanlayarak benzerlik tespitinde bulunduğunu, oysa müvekkilinin tasarımı ile bahsi geçen tasarımlar arasında desenlerin yönü, sıklığı, opak olması, desen kalınlıkları gibi belirgin farklılıklar bulunduğunu, bilirkişilerin müvekkiline ait ürünün ayırd edici özelliğini küresel formu ve yivil yüzey gravürü olarak tespit ettiğini, diğer ürünlerin hiçbirinde bu özelliklerin tümünün birden bulunmadığını, raporun 24.bölümünde belirtildiği üzere ürünlerin tepelerindeki dairesel açıklığın çapı, ürünlerinin saydam, diğerinin opak olması, ... firmasına ait ürünlerdeki kürenin altında bir yükselti olup, tabanının düz ve kapalı bir şekilde bitmesi gibi hususlar birlikte değerlendirilerek bu ürünlerin farklı olduğunun tespit edildiğini, tasarımın benzer olup olmadığı belirlenirken birçok tasarımın ortaya konularak, hepsinin küçük benzerliklerinin bulunarak müvekkilinin tasarımının benzerlik gösterdiği söyleminin hatalı bir tespit olduğunu, bu ürün ile ilgili ... Müzesi koleksiyonuna ait 1900 yılında üretilen ürünün benzer kabul edilmesinin de hatalı olduğunu, farklılıkların daha fazla olduğunu, bilirkişiler tarafından benzerlik olarak yalnızca ürünlerin Küresel Formu ve Sarmal Yivli Gravürlerin yarattığı izlenim olarak konulabildiğini, müzede yer alan ürün üzerindeki bariz çiçek desenleri ve çiçek motiflerinin bilirkişiler tarafından yalnızca "yüzeye serpiştirilmiş renkli floral gravürler" olarak basite indirgendiğini ve müvekkilinin ürününe benzetme çabasına girişildiğini. -Raporda müvekkiline ait ... kodlu tasarımın 6 nolu ürününün yenilik vasfı taşımadığı ifade edilmiş ise de, müvekkiline ait ürünün temel özelliğinin armut şeklindeki formu ve sablaj desenli oluşu olup, bilirkişilerin dosyaya sunduğu ürünlerde yalnızca armut şeklinde ana formu bulunan ürünler yer aldığını, böyle bir mantık ile armut formunda bulunan hiç bir ürünün tasarım özelliğine sahip olamayacağını beyanla kararın bozularak davalının ikame ettiği, karşı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı - Birleşen davada Davacı vekilinin katılma yoluyla ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; hükümsüzlük davasında kısmen kabul kararının hatalı olduğunu, mahkemece aldırılan bilirkişi raporlarının çelişkili olup, çelişki giderilmeden karar verildiğini, son raporda dijital verilerin yeterince incelenmediğini, bilirkişi raporlarında davacıya ait ürünlerin temel formlarının aynı olduğu, ancak rölyef deseninin farklı olduğunun tespit edildiğini, kullanılan rölyef deseninin boş kısmında belirsiz olarak kullanıldığını ve bu desenin de basit bir çizgiden ibaret olup, yeniliğinin bulunmadığını beyanla asıl davanın reddi ile birleşen davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken asıl ve birleşen davada kısmın kabul kararı verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu beyanla asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Mahkemece celp edilen tescil belgelerinden, 28/09/2010 tarih ve ... no'lu Aydınlatma Armatürü tanımlı tasarımın 29/01/2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, 22/04/2010 tarih ve ... no'lu Aydınlatma Armatürü tanımlı tasarımın 14/11/2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, 09/04/2009 tarih ve ... no'lu Aydınlatma Armatürü Camı tanımlı tasarımın 09/04/2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, 04/04/2013 tarih ve ... no'lu Lamba Camı tanımlı tasarımın tescili , 04/04/2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, 04/04/2013 tarih ve ... no'lu Lamba Camı tanımlı tasarımın 04/04/2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, 04/04/2013 tarih ve ... no'lu Lamba Camı tanımlı tasarımın tescili 04/04/2013 tarihinden, 04/04/2013 tarih ve ... no'lu Lamba Camı tanımlı tasarımın tescili 04/04/2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, ... firması tarafından tescil edilmiş olduğu, diğer 28/03/2007 tarihinde alınmış ve ... no'lu Aydınlatma Armatürü tanımlı tasarımın, 06/12/2006 tarihli ve ... No'lu Aydınlatma Armatürü tanımlı tasarımın, 19/01/2008 tarih ve ... No'lu Abajur Camı tanımlı tasarımın tescilinin ... firması tarafından alındığı tarihten sonra 5 yıllık süre sonunda yenilenme yapılmadığından bu tasarım tescillerinin hükümden düştüğü anlaşılmıştır.Mahkemece Doğuş Üniversitesi Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi Bilirkişi Yard. Doç. Dr. ..., Mali Müşavir Bilirkişi ... ve Hukukçu bilirkişi Dr. ...'tan alınan bilirkişi heyeti 21/07/2014 tarihli ön tespit raporunda; mahallinde yapılan delil tespitinde ve taraf kataloglarının incelenmesi sonucunda davacı ...'a ait ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... tescil numaralı tasarımların; davalının katalogunda yer alan 112, 118, 124, 125,126, 165, 176, 178, 179, 218, 226, 262, 265, 362 kod numaralı ürünler ile bilgilenmiş kullanıcı gözüyle bakıldığında, genel izlenim itibariyle aralarında belirgin bir benzerliğin bulunduğu, gidilen davalının üretim yerinde davacının ürünlerine benzer ürünlerden bazılarının kalıplarının bulunduğu, davalı işyerinde tespit edilebilen sipariş formlarından dava konusu ürünleri satmakta olduğunun tespit edildiği, davalı firma ... düzenlemiş olduğu faturaların tamamında faturanın içeriği bölümüne satmış olduğu ürünün kataloglarındaki tam adını veya kodunu yazmak yerine genel mahiyetteki “Avize Camı” ibaresini yazdığından davalı faturalarından hangi ürünü sattığının tespit edilemediği, yetkili kişilerin masalarında bulunan sipariş formlarında kataloglarda yer alan kodların kullanıldıkları, sipariş edilen ve onaylanan malların bir kısmının dava konusu ürünler olduğu, ancak diğer sipariş formlarının ancak davalı işverenin malın teslimiyle birlikte sipariş formlarını yok ettiklerini, arşivlemediklerini beyan etmesi nedeniyle tespit yapılamadığın beyan etmişlerdir. Mahkemece alınan ön tespit raporuna itirazlar sonucu, birleşen dosyadaki hükümsüzlük taleplerini de değerlendirmek amacıyla dosyanın yeniden bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişilerin 12/04/2016 tarihli raporlarında; ... firmasına ait kataloglara dosya ile teslim edilen dokümanlar ve CD içerisinde rastlanamadığından bahsi geçen bir karşılaştırma yapılamadığını, ... firmasının belli görsellerine internet sitesinden ulaşılamadığını, verilen örneklerin 69. sayfa sonrasını da kapsadığını bu nedenle değerlendirmenin internet sayfasında görseli bulunan ürünler üzerinden yapıldığını, ...ın 28/09/2010 tarihli tasarım tescil belgesine sahip ... numaralı çoklu tasarımın 2 nolu ürün ... 2010 yılı katalogunun 58.sayfasındaki ... kodlu ürüne benzer olduğunu, ancak katalog tarihi ile tescil başvuru tarihi aynı yıl olması bu katalog dolayısıyla tasarımın yeni olmadığının ileri sürülemeyeceğini, ...’ın 28.09.2010 tarihli tasarım tescil belgesine sahip ... numaralı çoklu tasarımın 2 no’lu ürünü, ... Ltd. 3.1 ve 3.5 kodlu ürünleri ile benzer olduğunu, fakat söz konusu ürün tarihi olmadığı için bu tasarımın esas alınarak tasarımın yeni olmadığının ileri sürülemeyeceğini, ...ın 04.04.2013 tarihli tasarım tescil belgesine sahip ... numaralı çoklu tasarımın 6 no’lu ürününün, ... isimli firmanın 2008 katalogunun 64.sayfasında ... kodlu ürün tasarımına benzer olduğu, ... no’lu bu tasarım yönünden hükümsüzlük koşullarının oluştuğunu, diğer tasarımlar bakımından hükümsüzlük koşullarının oluşmadığını belirtmişlerdir. Mahkemece bilirkişiler Bilişim uzmanı ... Tasarımcı ... Marka Patent vekili ...'dan alınan 26/07/2016 tarihli 2. bilirkişi heyeti raporunda; dava konusu 11 adet tasarımın digital kaynaklar üzerinden gidilerek inceleme kapsamının genişletildiği, davacı tarafa ait ürünlerin yenilik ve ayırt edicilik vasıfları olmadığı yönündeki değerlendirilmeleri doğrultusunda hükümsüzlüklerinin söz konusu olabileceğini, davacı-birleşen davada davalı adına tescilli ... kodlu nolu çoklu tasarımın 2 nolu tasarımı, ... kodlu nolu çoklu tasarımın 2 nolu tasarımı, ... kodlu nolu çoklu tasarımın 6 nolu tasarımı, ... kodlu nolu çoklu tasarımının 3,6,9, ve 13’ nolu ve ... kodlu nolu çoklu tasarımın 1 nolu tasarımının aynı veya aynı kabul edilebilecek şeklinin (ufak değişiklikler yapılarak) gerek yurt içinde gerekse yurt dışında pek çok firma tarafından davacı- birleşen davada davalı tarafından tescil edildiği tarihte ve tasarım başvuru tarihinden 12 aydan da öncesinde kullanıldığının tespit edildiğini, tescilli tasarımların yenilik ve ayırt ediciliğinin olmaması nedeniyle hükümsüzlüklerinin söz konusu olabileceğini beyan etmişlerdir. Mahkemece 3. Bilirkişi heyetinden, çelişkilerin giderilmesi ve taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilmesi yönünden alınan 30/01/2017 tarihli bilirkişi raporunda; Davacı ...' a ait 29. 01. 2010 başvuru tarihli ... numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait 125 kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, benzer olarak algılandıkları, ...' a ait ... numaralı tasarım tescili ve ... isimli ürün ile davalı tarafa ait ... kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, ... numaralı tasarım tescili ve ... isimli ürün ile davalı tarafa ait ... kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, ... numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait ... kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, ... numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait ... kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, ... numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait ... kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, ... numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait ... kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, ... numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait ... kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, başvuru tarihli ... numaralı yenilenmemiş tasarım tescili numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait ... kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, ... numaralı yenilenmemiş tasanm tescili ile davalı tarafa ait ... kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, ... numaralı yenilenmemiş tasarım tescili ile davalı tarafa ait ... kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları belirtilmiştir. ... numaralı yenilenmemiş tasarım tescili ile davalı tarafa ait ... kod numaralı ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıklarını,, ...'ın, ...'ın 11 ürününü taklit ederek kullandığını, hükümsüzlük davası yönünden yapılan incelemede; ...'a ait ... Nolu tescilli ürünün yenilik vasfı taşımadığı,... Nolu tescilli ürünün yenilik vasfı taşımadığı, ... Nolu tescilli ürünün yenilik vasfı taşımadığı, ... nolu tescilli ürünün yenilik vasfı taşımadığı beyan edilmiştir. Bilirkişi heyeti ek raporlarında; ...' ın ürünlerinin dosyada mevcut tasarım tescil belgeleri incelenerek tescili güncel olmayan ürünlerin ..., ... ve ... olduğunu beyan etmişlerdir.
GEREKÇE: Davacı vekilinin dava dilekçesinde, davalı kataloğunda bulunan ürünlerin, müvekkilinin tescilli tasarımları ve müvekkilinin kataloğundaki tasarımlar ile benzer olduğunu beyanla, tasarıma tecavüzün tespiti ile, davalı ürünlerinin, ürünlerin üretim sürecinde kullanılan makinelerin, ambalaj ve tasarıma konu ürünlerin satışına ilişkin faturaların tespitini talep ettiği, mahkemece asıl davada; davanın kısmen kabulüne, davacının TP nezdinde tescilli ... nolu, ...-3,9,13 nolu tasarımlarına davalı şirketin benzer ürün üretiminin ve ürünlere ilişkin üretim kalıp ve faturalarının bulunduğunun tespitine, fazlaya dair talebin reddine, karar verdiği anlaşılmıştır. Davalı-birleşen davada davacı vekilinin davacı adına tescilli ... kod numaralı çoklu tasarımın ... no’lu ürününün, ... nolu ... nolu tasarımı, ... kod nolu çoklu tasarımın ... nolu tasarımı, ... kod nolu çoklu tasırımın ..., ..., ... ve ... nolu tasarımı, ... kod nolu tasarımının ... nolu tasarımının yenilik ve ayırtedicilik vasıflarının bulunmaması nedeniyle hükümsüzlüğüne karar verilmesini, davalı (asıl davada davacı) adına tescili düşmüş olan ..., ..., ... kod nolu tasarımların yenilenmemesi ve benzerlerinin yine kamuya sunulmuş ve halen sunuluyor olması nedeniyle harcıalem olarak kabul edildiklerinin tespitini talep ettiği, mahkemenin birleşen davada, davanın kısmen kabulüne, Davalı ...Ltd. ŞTİ.'nin ... nolu tasarımı, ... nolu tasarımı, ..., ... nolu çoklu tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, yenilenmeyerek hükümden düşen ... tescil nolu ,..., ... nolu tasarımların yenilik özelliği taşımadığının tespitine, fazlaya ilişkin hükümsüzlük talebinin reddine karar verdiği görülmüştür. Davalı vekilinin birleşen davada, yenilenmeyerek hükümden düşen davacı tasarımlarının yenilik özelliği taşımadığının tespiti talebinde hukuki yararı bulunmadığından, mahkemece HMK 114/1-h maddesi ve HMK 115. Madde gereğince bu kısma yönelik talebin dava şartı yokluğundan usulden reddine karar vermesi gerekirken, talebi esastan inceleyerek karara bağlaması yerinde değildir. Dava şartları kamu düzeniyle ilgili olup resen gözetileceğinden bu husus HMK 355. Madde gereğince, Dairemizce resen dikkate alınmıştır. Davacı vekilinin istinaf başvurusunun sadece birleşen davaya yönelik olduğu, müvekkilinin tescilli tasarımlarının yeni olduğunu beyanla birleşen davanın reddini talep ettiği, mahkemece alınan bilirkişi raporlarının çelişkili olduğunu ileri sürdüğü anlaşılmıştır. Mahkemece tedbir talebinin değerlendirilmesi için ön rapor alınmış, ön raporda birlişin hükümsüzlük talebi incelenmemiş, birleşen davada hükümsüzlüğüne karar verilen tasarımlar yönünden en son iki ayrı heyetten alınan bilirkişi raporları arasında çelişki bulunmadığı, son raporda bilirkişi heyetinin resen yenilik araştırması yaptığı, tasarımlar yönünden mutlak yenilik koşulu arandığından ve tasarımların dünyanın başka bir yerinde tasarım başvurusundan önce kamuya sunulması yenilik unsurunu giderdiğinden, resen araştırma ilkesinin geçerli olduğu, bir önceki heyet raporunda da, dosya kapsamına sunulan yenilik giderici deliller karşısında davacı adına tescilli 2010/00486-2.1 nolu tasarımı, 2010/2280-2.1, 2013/02756-6 nolu çoklu tasarımların yeni olmadığının beyan edildiği anlaşılmakla, esasen raporlar arasında çelişki bulunmadığı anlaşılmıştır. Davacı vekilinin istinaf dilekçesinde bilirkişi raporundaki tespitlere itirazlarını bildirdiği anlaşılıyorsa da, bilirkişi heyetinin davacının 2010/00486 kodlu tasarımının 2.1 nolu tescilli ürünün, benzerinin ... firmasına ait ürünün WIPO nezdinde 2001 yılında tescillendiğini ve harcıalem olduğunu beyan ettikleri, tasarımların karşılaştırmasında her iki ürünün, içbükey silindirik yapıda olduğu, ürünün kullanımından kaynaklanan kabloların geçeceği kısımdaki kablo deliği ve ürünün cam, saydam/opak, renginin farlılık kazandırmayacağını açıkladıkları, yine davacıya ait ... sayılı 2.1 numaralı tasarımının harcıalem olduğunu beyan ettikleri, yenilik giderici delil olarak 1970 yılına ait Fransız Lamba tasarımını gösterdikleri, davacıya ait ... numaralı tasarımın ... Müzesinde bulunan 1900'lü yıllara ait gece lambası tasarımı ile benzer olduğunun açıklandığı, davacı tarafça ileri sürülen küçük farklılıkların davacı tasarımlarına ayırt edicilik katmadığı, hükme esas alınan bilirkişi raporunun hükme esas alınmaya yeterli ve denetime elverişli olduğu anlaşılmış, bu tasarımlar yönünden verilen hükümsüzlük kararının usul ve yasaya uygun olduğu kanaatine varılmıştır. Davacı vekilinin istinaf dilekçesinde müvekkilinin tasarımlarının yeni olduğunu ve hükümsüzlük davasının reddi gerektiğini ileri sürdüğü, mahkemenin kararına gerekçe aldığı raporda 17,18 ve 36. sayfalarda davacıya ait ... nolu tasarımın harcıalem olmadığının beyan edildiği, raporun sonuç kısmında da yenilik vasfı taşımayan tasarım tescil belgeleri arasında sayılmadığı, mahkeme kararının gerekçesinde de bu tasarım hakkında yenilik vasfı taşımadığına dair tespit yapılmadığı, asıl davada bu tasarım yönünden davacı lehine hüküm kurulduğu, ancak birleşen davada hükümsüzlüğüne karar verildiği göz önüne alınarak, bu tasarım yönünden davacı vekilinin istinaf başvurusunun haklı olduğu kanaatiyle, resen gözetilen yukarıda açıklanan dava şartına yönelik hususlar da gözetilerek, davacı vekilinin birleşen davaya yönelik istinaf sebebinin kısmen kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, asıl davada verilen hükmün aynen tekrarına, birleşen davanın kısmen kabulüne, Davalı ...Ltd. ŞTİ.'nin yenilenmeyerek hükümden düşen ... tescil nolu , ..., ... nolu tasarımların yenilik özelliği taşımadığının tespiti talebinin hukuki yarar yokluğundan usulden reddine, davalı ...Ltd. ŞTİ.'nin ... nolu tasarımı, ... ve ... nolu çoklu tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, fazlaya ilişkin hükümsüzlük talebinin reddine karar verilmiştir. Davalı vekilinin katılma yoluyla istinaf başvurusunun incelenmesinde, bilirkişi raporlarının çelişkili olduğunu ve asıl davanın reddi birleşen davanın kabulü gerektiğini ileri sürmüşse de, bilirkişi raporları arasında ne tür çelişkiler bulunduğunun açıklanmadığı, kaldı ki raporların da çelişkili olmadığı, davalı vekilinin dilekçesinde diğer istinaf gerekçelerini açıklamadığı, HMK 355. Madde gereğince istinaf incelemesinin, istinaf sebepleriyle sınırlı ve kamu düzeniyle ilgili hususlarda resen yapılacağı göz önüne alınarak, gerekçeli şekilde sunulmayan davalı istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş, tarafların usulü kazanılmış hakları korunarak, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun resen gözetilen sebeplerde dikkate alınarak KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE, 3-İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 14.02.2018 tarihli 2014/108 E. - 2018/22 K. sayılı kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 4-A)Asıl davada; a)-Davacı ...Ltd. Şti.'nin davalı ...AŞ. aleyhine açtığı davanın kısmen kabulü ile , -Davacının TP nezdinde tescilli ... nolu, ... 3,9,13 nolu tasarımlarına davalı şirketin benzer ürün üretiminin ve ürünlere ilişkin üretim kalıp ve faturalarının bulunduğunun tespitine, fazlaya dair talebin reddine, b-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 59,30 TL karar harcından peşin yatırılan 25,20 TL'nin mahsubu ile kalan 34,10 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline, Hazine'ye irat kaydına, c-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine, d-Red edilen talep yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı vekili yararına hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine, e-Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti ve posta giderinden oluşan 3.342,50 TL'nin red ve kabulü göre takdiren hesaplanan 835,75 TL ve 50,40 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 886,15 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına, f-Davalı tarafından yapılan bilirkişi ücreti ve posta giderinden oluşan 5.325,00 TL'nin red ve kabulü göre takdiren hesaplanan 3.993,75 yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına, g-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine, B)Birleşen mahkemenin 2015/22 esas sayılı dosyasında a-Davalı ...LTD. ŞTİ.'nin yenilenmeyerek hükümden düşen ... tescil nolu, ..., ... nolu tasarımların yenilik özelliği taşımadığının tespitine ilişkin davanın dava şartı yokluğundan HMK 114/1-h, 115. Maddeler gereğince USULDEN REDDİNE, -Davalı ...Ltd. ŞTİ.'nin ... nolu tasarımı, ..., ... nolu çoklu tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, diğer tasarımların hükümsüzlük talebinin reddine, b-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 59,30 TL karar harcından peşin yatırılan 27,70TL'nin mahsubu ile kalan 31,60 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline, Hazine'ye irat kaydına, c-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine, d-Red edilen talep yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine, e-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine, 5- İstinaf yargılama giderleri; a-İstinaf peşin harcının talebi halinde davacı-birleşen dosya davalısına iadesine, b-İstinaf yargılaması yönünden davalı-birleşen dosya davacısından alınması gereken 118,60 (59,30x2) TL harçtan, peşin alınan 71,80 (35,90x2) TL harcın mahsubu ile bakiye 46,80 TL harcın davalı-birleşen dosya davacısından alınarak hazineye gelir kaydına, c- İstinaf aşamasında davacı-birleşen dosya davacısı tarafından yapılan yargılama gideri olan 98,10 TL istinaf yoluna başvurma harcının davalı-birleşen dosya davacısından alınarak davacı-birleşen dosya davalısına verilmesine, d-Davalı-birleşen dosya davacısı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, e-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 6-Gerek ilk derecede gerekse istinaf aşamasında yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısımların karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK'nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.06/10/2021