Tehdit suçundan sanık ..."in 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 106/1-2 maddesi gereğince 1 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına dair Yeşilhisar Asliye Ceza Mahkemesinin 19/09/2017 tarihli ve 2017/36 esas, 2017/113 sayılı kararı, Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü"nün 30/05/2018 gün ve 94660652-105-38-2857-2018-Kyb sayılı istemleri ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 11/06/2018 gün ve 2018/49602 sayılı bozma düşüncesini içeren ihbarnamesiyle Daireye gönderilmiş olduğu görülmekle, dosya incelendi:
Kanun yararına bozma isteyen ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, evvelce hapis cezasına ilişkin hükümlülüğü bulunmayan sanık hakkında tayin olunan kısa süreli hapis cezasının, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 50/3. maddesindeki “Daha önce hapis cezasına mahkûm edilmemiş olmak koşuluyla, mahkûm olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezası ile fiili işlediği tarihte onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş bulunanların mahkûm edildiği bir yıl veya daha az süreli hapis cezası, birinci fıkrada yazılı seçenek yaptırımlardan birine çevrilir” hükmü uyarınca aynı maddenin 1. fıkrasında yazılı seçenek yaptırımlardan birine çevrilmesi gerektiğinin gözetilmemesinde isabet görülmediğinden, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozma talebine dayanılarak ihbar olunduğu anlaşılmıştır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
I-Olay:
Tehdit suçundan sanık ... "in 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 106/1-2 maddesi gereğince 1 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına dair Yeşilhisar Asliye Ceza Mahkemesinin 19/09/2017 tarihli ve 2017/36 esas, 2017/113 sayılı kararının, evvelce hapis cezasına ilişkin hükümlülüğü bulunmayan sanık hakkında tayin olunan kısa süreli hapis cezasının, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 50/3. maddesindeki “Daha önce hapis cezasına mahkûm edilmemiş olmak koşuluyla, mahkûm olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezası ile fiili işlediği tarihte onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş bulunanların mahkûm edildiği bir yıl veya daha az süreli hapis cezası, birinci fıkrada yazılı seçenek yaptırımlardan birine çevrilir” hükmü uyarınca aynı maddenin 1. fıkrasında yazılı seçenek yaptırımlardan birine çevrilmesi gerektiğinin gözetilmemesinde isabet görülmediği gerekçesiyle kanun yararına bozmaya konu edildiği anlaşılmıştır.
II- Kanun Yararına Bozma İstemine İlişkin Uyuşmazlığın Kapsamı:
Basit tehdit suçundan hükmolunan 1 ay hapis cezasının, TCK’nın 50/3. maddesi uyarınca, aynı Kanunun 50/1. maddesinde belirtilen seçenek yaptırımlara çevrilmesinin gerekip gerekmediğinin belirlenmesine ilişkindir.
III- Hukuksal Değerlendirme:
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun, “Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar” başlıklı 50. maddesinin 1. fıkrasında " Kısa süreli hapis cezası, suçlunun kişiliğine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargılama sürecinde duyduğu pişmanlığa ve suçun işlenmesindeki özelliklere göre;
a) Adlî para cezasına,
b) Mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle, tamamen giderilmesine,
c) En az iki yıl süreyle, bir meslek veya sanat edinmeyi sağlamak amacıyla, gerektiğinde barınma imkanı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etmeye,
d) Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanmaya,
e) Sağladığı hak ve yetkiler kötüye kullanılmak suretiyle veya gerektirdiği dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranılarak suç işlenmiş olması durumunda; mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, ilgili ehliyet ve ruhsat belgelerinin geri alınmasına, belli bir meslek ve sanatı yapmaktan yasaklanmaya,
f) Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle ve gönüllü olmak koşuluyla kamuya yararlı bir işte çalıştırılmaya, çevrilebilir."
2. fıkrasında "Suç tanımında hapis cezası ile adlî para cezasının seçenek olarak öngörüldüğü hallerde, hapis cezasına hükmedilmişse; bu ceza artık adlî para cezasına çevrilmez."
3. fıkrasında ise "Daha önce hapis cezasına mahkûm edilmemiş olmak koşuluyla, mahkûm olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezası ile fiili işlediği tarihte onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş bulunanların mahkûm edildiği bir yıl veya daha az süreli hapis cezası, birinci fıkrada yazılı seçenek yaptırımlardan birine çevrilir." hükümleri yer almaktadır.
Ceza Genel Kurulu"nun 11.02.2014 tarihli ve 2012/12-1528 esas, 2014/62 sayılı kararında; "...Maddenin üçüncü fıkrasındaki şartları taşıyan sanık hakkında seçimlik yaptırım öngörülen bir suçtan mahkumiyet hükmü kurulurken temel cezanın tercihen hapis cezası olarak seçilmesinden sonra bu cezanın üçüncü fıkra gereğince adli para cezasına çevrilip çevrilemeyeceğinin uyuşmazlığın çözümü açısından belirlenmesi gerekmektedir. Maddenin ikinci fıkrasında yasaklayıcı bir düzenleme yapan kanun koyucunun, üçüncü fıkrada hiçbir sınırlama yapmaksızın zorunlu çevirme hallerini düzenlemiş olması ve fırka gerekçesinde de fıkrada belirtilen sürelerdeki hapis cezalarının açıkça adli para cezasına da çevrilebileceğini belirtilmiş bulunması karşısında, sanık hakkında hükmedilen hapis cezasının adli para cezasına da çevrilebileceğinin kabulü gerekmektedir. Öğretide de bu konuya ilişkin olarak; "Hakaret suçunu düzenleyen TCK"nun 125/1 inci maddesi, fiilin cezasını, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası olarak öngörmüştür. Hakim seçim imkanı olmasına rağmen sanığı para cezasına değil, kısa süreli hapis cezasına mahkum etmişse, bu ceza artık paraya çevrilemez. Bununla birlikte, suç tanımında adli para cezası ile hapis cezasının seçimlik olduğu bazı hallerde, hapis cezası tercih edilip, somut ceza belirlendiğinde, 50/3"te yer alan ceza sınırının altında bir hapis cezasına ulaşılırsa, kanaatimizce diğer şartları mevcutsa, adli para cezasına çevirmek mümkündür" (M.Emin Artuk-Ahmet Gökcen-A.Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, Ankara 2014, 8. Baskı, s. 706) şeklinde görüşe yer verilmiştir. Bu bilgiler ışığında somut olay değerlendirildiğinde; Sanığa yüklenen taksirle yaralama suçu için seçimlik olarak hapis cezası ile adli para cezası öngörülmüş olup, suç tarihinde 65 yaşından büyük olan sanık hakkında temel ceza olarak hapis cezasını tercih eden yerel mahkemece, sonuç olarak hükmedilen 5 ay kısa süreli hapis cezasının 5237 sayılı TCK"nun 50/3. maddesi gereğince aynı kanunun 50/1. maddesinde belirtilen para cezası dahil seçenek yaptırımlardan birine çevrilmesi gerektiğinin gözetilmemesi usul ve kanuna aykırıdır..." denilmiştir.
İncelenen dosyada;
Sanık ... hakkında basit tehdit ve cinsel taciz eylemleri nedeniyle kamu davasının açıldığı, yargılama neticesinde Yeşilhisar Asliye Ceza Mahkemesinin 19/09/2017 tarihli ve 2017/36 esas, 2017/113 sayılı kararıyla sanığın, TCK"nın 105/1,43, 106/1-2. cümle maddeleri uyarınca sırasıyla 9 ay ve 1 ay hapis cezalarıyla cezalandırılmasına, sanık hakkında TCK"nın 53. maddesinde düzenlenen hak yoksunluklarının uygulanmasına, hapis cezalarının TCK"nın 50. maddesinde yazılı tedbirlerden herhangi birisine çevrilmesine yer olmadığına karar verildiğ sanığın istinaf talebinin süresinden sonra yapılması nedeniyle reddedildiği, basit tehdit suçundan kurulan hükmün kanun yararına bozmaya konu edildiği, sanığın adli sicil kaydı incelendiğinde, suç tarihinden önce verilmiş bir adet hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair kararın yer aldığı, sanığın sosyal ve ekonomik durum araştırması neticesinde aylık yaklaşık 5000,00 Türk lirası geliri olduğunun, kendisine ait iki katlı evinin bulunduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamı, kanun yararına bozma istemi ve tüm bu açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde;
Sanık ... "in suç tarihinden önce hapis cezasına mahkumiyetinin bulunmaması karşısında, basit tehdit suçundan hükmolunan 1 ay hapis cezasının, TCK"nın 50/3. maddesindeki amir hüküm gereğince, anılan maddenin 1. fıkrasında belirtilen seçenek yaptırımlardan birisine çevrilmesi zorunluluğunun gözetilmemesi hukuka aykırıdır.
IV- Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1)Kanun yararına bozma istemine ilişkin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen ihbarnamede yer alan bozma nedeni yerinde görüldüğünden, basit tehdit suçundan kurulan, Yeşilhisar Asliye Ceza Mahkemesinin 19/09/2017 tarihli ve 2017/36 esas, 2017/113 sayılı kesinleşen kararının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2)Karardaki hukuka aykırılık sanığa daha hafif bir cezanın verilmesini gerektirmekle, dosyadaki belge ve bilgiler ile sanığın kişisel, sosyal ve ekonomik durumu gözetilerek, aynı Kanun maddesinin 4-d fıkrası uyarınca,
a)Sanığa basit tehdit suçundan TCK"nın 106/1. maddesinin ikinci cümlesi uyarınca verilen 1 ay hapis cezasının, TCK"nın 50/3, 50/1-a ve 52/2 maddeleri gereğince günlüğü takdiren 20 Türk lirasından paraya çevrilerek, sanığın 600,00 Türk lirası adli para cezasıyla CEZALANDIRILMASINA,
b)Adli para cezasının miktarı ve sanığın ekonomik durumu nazara alındığında, hükmolunan adli para cezasının, TCK"nın 52/4. maddesi uyarınca taksitlendirilmesine yada sanığa mehil verilmesine yer olmadığına,
c)TCK"nın 53. maddesinin uygulanmasına ve TCK"nın 50. maddesinin değerlendirilmesine ilişkin fıkraların hükümden çıkarılmasına,
3)İnfazın bu hüküm üzerinden yapılmasına, bozulan kararda yer alan diğer hususların olduğu gibi bırakılmasına, 20/09/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.