BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2021/1665 Esas 2021/1167 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1665
KARAR NO: 2021/1167
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 02/07/2021
NUMARASI: 2021/404 D.iş - 2021/400 Karar
TALEP: İhtiyati Hacze İtiraz
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 11/10/2021
Taraflar arasındaki ihtiyati hacze itirazın incelenmesi hakkında kararda yazılı nedenlerden dolayı itirazın reddine yönelik olarak verilen karara karşı süresi içinde ihtiyati hacze itiraz eden taraf vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
TALEP :İhtiyati haciz isteyen vekili, müvekkilinin hamili olduğu 21.06.2021 tarihli 24.500 TL bedelli çekin vadesi geldiğinde ödenmediğini, çeke dayalı olarak borçlular hakkında 21.800 TL alacak bakınmından ihtiyati haciz isteminde bulunmuş, talep uygun görülerek ilk derece mahkemesince ihtiyati haciz kararı verilmiştir.
İTİRAZ: İtiraz eden borçlu ... Ltd Şti vekili, sözkonusu çek ile ilgili, Sakarya 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin ... Esas sayılı dosyasında, çekin rıza hilafına elden çıktığı iddiasıyla açılan menfi tespit davasının derdest olduğunu, hem anılan davada hemde savcılıkça yürütülen soruşturmada tedbir kararı verildiğini, bunu bilmesine rağmen, haksız ve kötüniyetli olarak, alacaklının ihtiyati haciz talebinde bulunduğunu, müvekkilinin adresi Hendek/Sakarya olup, mahkemenin yetkisiz olduğunu, Sakarya/Hendek Asliye Hukuk Mahkemeleri yetkili olduğunu belirterek ihtiyati hacze itiraz etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ İlk derece mahkemesince yapılan duruşma sonucunda, ihtiyati haciz talebinin kambiyo senedine dayalı olduğu, itiraz eden borçlunun çek üzerinde imzasının bulunduğu, böylelikle dosya kapsamında ihtiyati haciz koşullarının oluştuğu anlaşıldığından ihtiyati hacze itiraz eden borçlu vekilinin ihtiyati hacze itirazının reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı itiraz eden ... Ltd Şti vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ: İtiraz eden vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; ihtiyati haczin yetkisiz mahkemece verildiğini, yetkiye yönelik itirazın karşılanmadığını, genel yetki kuralı gereği yetkili mahkemenin aleyhine ihtiyati haciz istenen tarafın ikametgahının bulunduğu yer mahkemesi olduğunu, çekin menfi tespit davasına konu edildiğini, davada tedbir kararı verildiğini, alacaklının kötü niyetli olduğunu belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE: Talep, çeke dayalı olarak verilen ihtiyati haczin itirazen kaldırılması istemine ilişkindir.İlk derece mahkemesince yapılan duruşma sonucunda, itiraz eden borçlu şirkeitn itirazının reddine karar verilmiş, bu karara karşı itiraz eden borçlu şirket vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. HMK 355 maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni nedenleri ile sınırlı olarak kararın istinaf incelemesi yapılmıştır. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)'nun 257/1. Maddesine göre, rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklarıyla diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir. İİK'nın 258/1. Maddesine göre de ihtiyati hacze İİK'nın 50. maddesi atfı ile Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun yetkiye dair hükümlerine göre yetkili mahkeme tarafından karar verilir. Borçlu tarafından kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati hacze karşı İİK'nın 265/1. maddesine uyarınca, ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı; huzurunda yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi halde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edilebilir. İİK'nın 265/3. Maddesinde ise, Mahkemenin, gösterilen sebeplere hasren tetkikat yaparak itirazı kabul veya reddedeceği, düzenlenmiştir. 21.06.2021 tarihli 24.500 TL bedelli muhatap banka Hendek Şubesi, keşide yeri Düzce olan keşidecisi ... Ltd Şti, lehtarı ... olan çekte sırasıyla lehtar ... ve alacaklı faktoring şirketinin cirolarının bulunduğu, süresi içinde çekin bankaya ibrazında karşılıksız olduğuna ilişkin şerhin çekin üzerine işlenmiş olduğu görülmüştür. Alacaklı ... AŞ ile borçlu ... arasında imzalanmış faktoring sözleşmesi ile ... tarafından ... Ltd Şti adına düzenlemiş faturalar dosyaya sunulmuştur. Alacaklı faktoring şirketinin talebe konu çeki borçlu ...’den faktoring sözleşmesiyle temlik aldığından, TTK'nın kambiyo senetlerine ilişkin genel hükümlerine nazaran faktoring işlemleri bakımından özel bir hüküm niteliğinde olan 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanun hükümlerinin değerlendirilmesi gerekir. Dosya kapsamından, faktoring işlemin 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2. maddesine göre, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapıldığından alacaklı faktoring şirketinin çekte yetkili ve meşru hamil olduğu anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesinin gerekçesinde yetki itirazı karşılanmamış olması doğru değil ise de; İİK'nın 258. maddesinde ihtiyati hacze 50. maddeye göre yetkili mahkeme tarafından karar verileceği belirtilmiş, aynı yasanın 50. maddesiyle "Para veya teminat borcu için takip hususunda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun yetkiye dair hükümleri kıyas yolu ile tatbik olunur. Şu kadar ki, takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesi de takibe salahiyetlidir." şeklindeki düzenleme uyarınca ihtiyati hacizde yetkili mahkemenin belirlenmesi hususunda HMK'nın yetkiye ilişkin hükümlerine atıfta bulunulmuştur. Kambiyo senetlerinden doğan alacaklar aranacak alacak niteliğinde olduğundan bu alacaklar için 6098 sayılı TBK'nın 89/1. (818 Sayılı BK'nın 73/1) hükmü uygulanamaz. Çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunabilir. Ayrıca, muhatap bankaya ibraz edilen ancak karşılıksız kalan çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra, götürülecek borç niteliği kazanır ve HMK’nın 10. maddesi uyarınca ifa yeri olarak BK.'nın 89. madde hükmü nedeniyle, alacaklının ikametgah yeri mahkemesi de ihtiyati haciz talebinde yetkili mahkeme haline gelir. Somut olayda talep eden alacaklının ikametgahının Şişli /İstanbul olduğu, ihtiyati haciz talebine dayanak yapılan çekin süresi içerisinde bankaya ibraz edildiği, karşılıksız işlemi gördüğü, böylece aranacak borç vasfını yitirip götürülecek borç haline dönüştüğü, dolayısıyla alacaklının ikametgahının bulunduğu yer İstanbul Mahkemesi'nin ihtiyati haciz kararı vermeye yetkili mahkemelerden olduğu, muaccel olan para borcu için İİK.nun 257/I. maddesindeki yasal koşulların gerçekleştiği anlaşılmakla itiraz eden borçlunun istinaf sebeplerinin reddi gerekmiştir. Açıklanan bu nedenlerle; ilk derece mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından ihtiyati hacze itiraz eden vekilinin istinaf isteminin reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle; 1-İhtiyati hacze itiraz eden vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-İstinaf karar harcı ihtiyati hacze itiraz eden tarafından peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 3-İhtiyati hacze itiraz eden tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK'nın 362(1)f maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.