Danıştay 6. Daire 2019/12599 Esas 2021/2999 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/12599
Karar No : 2021/2999

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı - ANKARA
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacıya, her türlü atık ve artığı çevreye zarar verecek şekilde, ilgili Yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama verildiğinden bahisle Çevre Kanununun 20. maddesinin (r) bendi uyarınca126.696.00 TL para cezası verilmesine ilişkin … günlü, … sayılı işlemle bildirilen Yalova Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü idari yaptırım kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Ondördüncü Dairesinin 13/03/2018 tarih ve E:2015/7336, K:2018/1399 sayılı kararıyla husumet yönünden bozulması üzerine bozma kararına uyularak; çevre denetim ekiplerince düzenlenen 17/01/2014 ve 19/02/2014 tarihli tutanaklar ve ekleri fotoğrafların değerlendirilmesi neticesinde harfiyat dökme fiilinin sabit olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilerek, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümleri uyarınca harfiyat dökmenin izne tabi olması karşısında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Kazılmak suretiyle temelden çıkarılan toprağın, çevreye zarar vermeyecek şekilde, davaya konu dökümün yapıldığı alanın sahibinin bilgisi ve onayı dahilinde arazisine döküldüğü, yapılan dökümün 2872 sayılı Çevre Kanununun 8. maddesine aykırı olmadığı belirtilerek dava konusu işlemin hukuka uygun olmadığı, Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Mahkeme kararının usul ve hukuka uygun olduğu belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Jandarma ekiplerince … Köyü muhtarının talebi üzerine, 17/01/2014 tarihinde "Yalova ili, … ilçesi, … Köyü, … mevkisinde bulunan …'nin girişinde … Pafta, … parsel numaralı tarla ve yanındaki …'ye … Hafriyat tarafından toprak dökülmek suretiyle dolgu yapıldığı, dolgu neticesinde …'ye toprak kaymalarının oluştuğu ve dere yatağının dolmaya başladığı" tespit edilerek tutanak düzenlenmiş, bu tutanak dayanak yapılmak suretiyle davacıya Yalova Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün … tarihli, … sayılı üst yazısıyla bildirilen idari yaptırım kararının uygulanması üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2872 sayılı Çevre Kanununun ''Tanımlar'' başlıklı 2. maddesinde; ''Atık: Herhangi bir faaliyet sonucunda oluşan, çevreye atılan veya bırakılan her türlü maddeyi'' ifade edeceği, ''Kirletme yasağı'' başlıklı 8. maddesinin 1. fıkrasında; ''Her türlü atık ve artığı, çevreye zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır.''; ''İdari nitelikli para cezaları'' başlıklı 20. maddesinin ''r'' bendinde de; ''Bu Kanunda ve yönetmeliklerde öngörülen usûl ve esaslara, yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak atık toplayan, taşıyan, geçici ve ara depolama yapan, geri kazanan, geri dönüşüm sağlayan, tekrar kullanan veya bertaraf edenlere 24.000 Türk Lirası, ithal edenlere 60.000 Türk Lirası idari para cezası verilir.''; aynı maddenin 2. fıkrasında ise; "Bu maddenin (k), (l), (r), (s), (t), (u), (v) ve (y) bentlerinde öngörülen idarî para cezaları kurum, kuruluş ve işletmelere üç katı olarak verilir.", hükümlerine yer verilmiş bulunmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda ver verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; Kanuna ve yönetmeliklere aykırı şekilde atık toplayan, taşıyan, geçici ve ara depolama yapan, geri kazanan, geri dönüşüm sağlayan, tekrar kullanan veya bertaraf edenlerin "Kurum, kuruluş ve işletme olmaları halinde" verilecek para cezasının 3 katı olarak uygulanacağı hükmü getirilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; davacının gerçek kişi … olduğu, ancak dava konusu idari yaptırım karar tutanağının tüzel kişi için düzenlendiği, kabahat fiilini işleyen tüzel kişinin unvanı hanesinin karşısında "…- … Hafriyat" yazılı olduğu, yine dava konusu işlemin dayanağı olan Jandarma tutanağında da "… Hafriyat tarafından toprak dökülmek suretiyle dolgu yapıldığı...şirket yetkilisi …'a sorulduğunda bahse konu alana inşaat toprağı döktüklerini..." ifadelerine yer verildiği dolayısıyla, dökümün bizzat … tarafından kendi nam ve hesabına mı yapıldığı, yoksa … Hafriyat unvanlı bir ticari işletmenin yetkilisi sıfatıyla mı alanda bulunduğu hususunda bir açıklık bulunmadığı görülmektedir. … hafriyat unvanlı bir ticari işletme yoksa, davacının da gerçek kişi olduğu göz önüne alındığında, yukarıda belirtilen mevzuat hükmü uyarınca hakkında 3 kat artırım uygulanmak suretiyle ceza verilemeyeceği açıktır. Öte yandan anılan unvana sahip bir işletme veya şirketin varlığı halinde de husumetin tetkik edilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla Mahkemesince yukarıda belirtilen hususlar araştırılmak suretiyle ortaya çıkacak duruma göre yeniden karar verilmesi gerekeceğinden, davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 03/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.