
Esas No: 2011/762
Karar No: 2011/5188
Karar Tarihi: 17.10.2011
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2011/762 Esas 2011/5188 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil
... ile Hazine aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair ...2.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 29.01.2010 gün ve 253/36 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı dava dilekçesinde, kadastro çalışmaları sırasında 151 ada 176 sayılı parselin dedesinden, babasına ve babasının ölümü ile yapılan taksim sonucu kendisine kaldığını açıklayarak dava konusu parselin tapu kaydının iptali ile adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, dava konusu taşınmazın kültür ve tabiat varlıkları koruma yüksek kurulunun 3.7.1987 gün ve 3492 sayılı kararı ile birinci derece arkeolojik sit alanı içinde kaldığını bu nedenle zilyetlikle kazanılacak yerlerden olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, ... Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Müdürlüğünün 18.9.2003 gün ve 2697 sayılı kararı ile dava konusu taşınmazın birinci derece arkeolojik sit alanı kapsamında iken bu kararla sit alanı dışına çıkartılan yer olduğunu, bu nedenle zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının davacı yararına oluştuğunu gerekçe göstermek suretiyle davanın kabulüne karar verilmesi üzerine; hüküm, Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava kazanmayı sağlayan zilyetlik, muristen intikal ve paylaşım hukuksal sebeplerine dayalı olarak TMK.nun 713/1. ve 3402 sayılı Kanunun 14. maddesi gereğince açılan mülkiyetin aktarılmasına ilişkin tapu iptali ve tescil davasıdır.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. 1.9.2003 tarihinde yapılan keşif sonucu alınan uzman bilirkişi arkeolog ...’ın dosyaya sunduğu 9.9.2003 günlü raporunda dava konusu yerin 3.7.1987 gün ve 2492 (3492 olacak) sayılı karar eki 1/25000 ölçekli haritada Telmesos Antik Kenti olarak belirlenen birinci derece arkeolojik sit alanı içinde kaldığı açıklanmıştır. Gerekçesi açıklanmaksızın mahkemece, 27.10.2004 gün ve 2001/253 sayılı yazılarıyla durum ... Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünden sorulmuştur. Anılan müdürlüğün 14 Temmuz 2005 gün ve 2159 sayılı karşılık yazıları ile ekindeki karar ve belgelerine göre ... Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulunun 18.9.2003 gün ve 2697 sayılı kararı ile üzerinde kültür varlığı veya arkeolojik bir değer bulunmadığından sit dışına çıkartıldığı bildirilmiş, kararın gerekçesinde ise sit dışına çıkarılan alanın “Beykonağı ve yayılma alanı” olduğu açıklanmıştır. Her iki karar ekinde bulunan kadastro paftasına işlenmiş durumları göz önünde bulundurulduğunda kule ve bahçesi tabir edilen Beykonağı ve yayılma alanının 191 ve 197 sayılı kadastro parselleri içerisinde görüldüğü, arkeolog bilirkişinin raporundaki harita ve belgelere göre ise Telmesos Antik Kenti alanının ise 151 ada 176 sayılı parsel içinde olduğu işaretlenmiştir. Kültür ve Tabiat Varlıklarının yukarda tarih ve sayısı verilen kararlarına konu alanların aynı yer olup olmadıkları konusunda duraksama söz konusudur.
O halde mahkemece yapılacak iş; daha önce Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma kurulundan getirtilen ve arkeolog bilirkişi ... tarafından incelenen belgeler ile gerekçe gösterilmeksizin kendiliğinden ... Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünden getirtilen karar, harita ve belgeler daha önce götürülmeyen uzman başka bir arkeolog bilirkişi aracılığıyla yeniden yapılacak keşifte uygulanması, Telmesos Antik Kenti ile Beykonağı ve yayılma alanının aynı yer olup olmadığının, dava konusu yerin birinci derece arkeolojik sit alanı dışına 2003 yılında alınan kararla veya başka bir kararla sit alanı dışına çıkartılan yerlerden bulunup bulunmadığı hususlarında uzman bilirkişiden gerekçeli ve denetime açık rapor alınması, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 5663 sayılı Kanunla değişik 11. maddesinin göz önünde bulundurulması, dava konusu yerin Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma kurulunca birinci grup olarak tescille ilan edilen kültür varlıklarının bulunduğu taşınmazlardan olup olmadığı birinci ve ikinci derece arkeolojik sit alanı içindeki taşınmazlar kapsamında kalıp kalmadığı hususunun ilgili Kültür ve Tabiat Varlıkları Kurulundan sorulup belirlenmesi, dava konusu yerin ...Gündoğan beldesi sınırları içinde yer aldığı gözetilerek imar onaylı imar planları kapsamında kalıp kalmadığı, kalmış ise hangi tarihte onaylanan imar planı kapsamından olduğu hususunun ilgili belediyeden sorulması, ondan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme sonucu ve hüküm kurmada duraksama yaratacak şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile yerel mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK.nun geçici madde 3’ün yollamasıyla HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 17.10.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.