Danıştay 10. Daire 2018/3112 Esas 2021/824 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2018/3112
Karar No : 2021/824

DAVACI : … Odası
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU : 11/05/2018 tarih ve 30418 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 40. maddesiyle değiştirilen Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 55. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin 1.1 ve 2.1 nolu alt bentlerinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ_İDDİALARI : Davacı vekili tarafından, Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu'nun 10. maddesinde; "Bölge müdürlüğü, bölge müdürü ile yeteri kadar idarî ve teknik personelden oluşur. Kredi kullanan OSB’lerde, müdürlüğün teşkilat şeması ve kadrosu Bakanlık onayı ile oluşur ve değişir. Bölge müdürü, yönetim kurulu tarafından atanır. Bölge müdürü, yönetim kurulunun kararları ve talimatları doğrultusunda OSB’nin sevk ve idaresini yürütmek ve verilen diğer görevleri yapmakla yükümlüdür. Kredi kullanan OSB’lerde bölge müdürünün ve OSB’de görevlendirilecek diğer personelin nitelikleri ve sayıları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir.” hükmünün yer aldığı, bu hükme dayanılarak çıkarılan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin Organize Sanayi Bölgelerinde görev alacak personele ilişkin şartları düzenleyen 55. maddesinin, 11/05/2018 tarih ve 30418 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 40. maddesi ile değiştirildiği, 55. maddenin 1. fıkrasının (b) bendinin 1.1 bendinde "bölge müdürü", 2.1 bendinde ise "kontrol mühendisi" olabilme şartlarının düzenlendiği, söz konusu değişiklikle "bölge müdürü" olabilmek için “Proje ve altyapı inşaatı döneminde, lisans eğitimi veren veya denkliği Yüksek Öğretim Kurumu tarafından onaylanan üniversitelerden inşaat, harita-geomatik, jeoloji, elektrik, elektrik elektronik, çevre, makine mühendisi, mimar veya şehir plancısı olarak mezun, alanında en az 3 yıllık iş tecrübesine sahip olmak” şartının; "kontrol mühendisi" olmak için ise “Mimarlık, inşaat, harita-geomatik, jeoloji, elektrik, elektrik elektronik, çevre veya makine mühendisliği eğitimi veren veya denkliği Yüksek Öğretim Kurumu tarafından onaylanan üniversitelerden mezun, alanında en az 1 yıllık iş tecrübesine sahip olmak.” şartının getirildiği, anılan düzenlemelerde jeofizik mühendislerine yer verilmediği, Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 41. maddesinin (e) bendinde sayılan jeoteknik araştırmalar, sondaj ve laboratuvar deneyleri çalışmaları, zemin etüdü, zemin araştırma raporu hazırlamak gibi işlerin jeofizik mühendislerinin çalışma alanında olan işler olduğu, bölge müdürü ve kontrol mühendisi olabilecek meslekler arasında jeofizik mühendislerinin de yer almasının yasal bir zorunluluk olduğu, kamu yararının, bir hizmetin ehli olan kimse tarafından yapılmasını ve o kimsenin bundan sorumlu olmasını gerektirdiği, düzenlemede jeofizik mühendislerinin olmamasının kamu yararına aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Davalı idarece, davanın süresinde açılmadığı, söz konusu değişikliğin, işin ehli olan ve eğitim almış kişiler tarafından yapılması amacıyla getirildiği, Yönetmelik'te jeofizik mühendisliği çalışma alanına giren konularda hizmet alınmasını kısıtlayan bir düzenleme bulunmadığı, davacının iddiasının hukuki dayanağının olmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava; 11/05/2018 tarihli, 30418 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin" 40. maddesiyle değişiklik yapılan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinin 55. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin 1.1 ve 2.1 nolu alt bentlerinde jeofizik mühendislerine yer verilmemiş olması nedeniyle eksik düzenleme içerdiği ileri sürülerek iptali istemiyle açılmıştır.
Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği 02/02/2019 tarihli, 30674 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş; 22/8/2009 tarihli, 27327 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlükten kaldırılan 22/8/2009 tarihli Yönetmeliğin 55. maddesinin 1. fıkrasının ilk şeklinde;
“b) Özel şartlar
1) Bölge müdürü:
1.1) Proje ve altyapı inşaatından önce bölge müdürlerinde herhangi bir özel koşul aranmaz.
1.2) Proje ve altyapı inşaatı döneminde, 4 yıllık lisans eğitimi veren veya denkliği Yüksek Öğretim Kurumu tarafından onaylanan mühendislik veya mimarlık fakültelerinden mezun, en az 5 yıllık iş tecrübesine sahip olmak.
...
2) Kontrol mühendisi:
2.1) Proje ve altyapı inşaatı döneminde, işin durumuna ve ihtiyaca göre 4 yıllık lisans eğitimi veren veya denkliği Yüksek Öğretim Kurumu tarafından onaylanan fakültelerden mezun, en az 3 yıllık iş tecrübesine sahip mimar, inşaat mühendisi, harita mühendisi, elektrik mühendisi, çevre mühendisi veya makine mühendisi olmak.
2.2) Ruhsat ve izin aşamasında ise imar birimi için, yukarıda belirtilen özelliklere sahip şehir plancısı veya mimar olmak.” kuralları yer almaktaydı.
Yönetmeliğin yürürlükte olduğu dönemde; bölge müdürü için aranacak özel şartlardan mezuniyet açısından mühendislik veya mimarlık fakültelerinden mezun olmanın yeterli olduğu, mühendislik gruplarına ilişkin bir ayrıma gidilmediği, kontrol mühendisleri açısında ise; mimar, inşaat mühendisi, harita mühendisi, elektrik mühendisi, çevre mühendisi veya makine mühendisi olma şartı getirildiği jeofizik mühendisliğinin sayılmadığı görülmektedir.
Dava konusu edilen Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin" 40. maddesiyle yukarıda aktarılan düzenlemede değişikliğe gidilmiştir. Buna göre;
"b) Özel şartlar:
1) Bölge müdürü:
1.1) Proje ve altyapı inşaatı döneminde, lisans eğitimi veren veya denkliği Yüksek Öğretim Kurumu tarafından onaylanan üniversitelerden inşaat, harita-geomatik, jeoloji, elektrik, elektrik elektronik, çevre, makine mühendisi, mimar veya şehir plancısı olarak mezun, alanında en az 3 yıllık iş tecrübesine sahip olmak.
...
2) Kontrol mühendisi:
2.1) Mimarlık, inşaat, harita-geomatik, jeoloji, elektrik, elektrik elektronik, çevre veya makine mühendisliği eğitimi veren veya denkliği Yüksek Öğretim Kurumu tarafından onaylanan üniversitelerden mezun, alanında en az 1 yıllık iş tecrübesine sahip olmak." şeklinde düzenleme yapılmıştı.
Dava konusu değişiklikle birlikte, bölge müdürü ve kontrol mühendisliği özel şartları arasında mühendisliğin alt grupları sayılmış ve jeofizik mühendisliği her iki görev için sayılan mühendislikler arasında yer verilmemişti.
Davanın görümü sırasında 02/02/2019 tarihli, 30674 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği ile yukarıda içeriğine yer verilen düzenlemeler de tümüyle değiştirilmiştir.
Yürürlükte olan Yönetmeliğin 30. maddesinin 3. fıkrasında: “Bölge müdürlüğü; bölge müdürü, bölge müdür yardımcıları, teknik ve idari birimlerden oluşur. Müdürlüğün personel sayısı ve pozisyonları ile personelin niteliği müteşebbis heyetin/genel kurulun onayı ile yönetim kurulu tarafından belirlenir.” kuralı bulunmakta olup, bu haliyle bölge müdürü, bölge müdür yardımcısı ve teknik pozisyonda çalıştırılacak bölge müdürlüğü personeline ait nitelikler gösterilmemiş, personelin niteliklerini belirleme görevi yönetim kuruluna, müteşebbis heyetinin/genel kurulunun onay şartıyla bırakılmıştır.
Bu durumda; yürürlükteki Yönetmelikle bölge müdürlüğündeki söz konusu pozisyonlarda görev almaya ilişkin şartlara yer verilmemesi, düzenlemeye konu edilmemesi, şartları belirleme görevinin Organize Sanayi Bölgesi organlarına bırakılması karşısında, dava konusu Yönetmelik değişikliğiyle jeofizik mühendislerine yer verilmemiş olmasının eksik düzenleme içerdiği öne sürülerek açılan davanın konusu kalmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra davalı idarenin usule ilişkin itirazları yerinde görülmeyerek dosya incelendi ve gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Dava, 11/05/2018 tarih ve 30418 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 40. maddesiyle değiştirilen Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 55. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin 1.1 ve 2.1 nolu alt bentlerinde jeofizik mühendislerine yer verilmemiş olması nedeniyle eksik düzenleme içerdiği ileri sürülerek iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 101. maddesi ile dava konusu edilen 11/05/2018 tarih ve 30418 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 40. maddesiyle değişiklik yapılan ve 22/08/2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin yürürlükten kaldırıldığı görülmektedir.
Bu durumda; dava konusu düzenlemenin yürürlükten kaldırılmış olması karşısında, konusu kalmayan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Öte yandan, dava dilekçesinde duruşma yapılması talebinde bulunulmuş ise de; 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 101. maddesi ile dava konusu yönetmeliğin yürürlükten kaldırılması nedeniyle işin esasına geçilerek karar verilmesine olanak bulunmadığından, yargılamanın makul süre içinde sonuçlandırılması ve yargılamanın en az giderle yapılmasını kapsayan usul ekonomisi ilkesi göz önüne alınarak duruşma yapılmasına gerek görülmemiştir. (Nitekim Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 23/11/2020 tarih ve E:2019/2658, K:2020/2485 sayılı kararı da bu yöndedir.)

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Konusu kalmayan dava hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 03/03/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.