Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, 01.12.1981-05.12.1981 tarihleri arasında Kurumca re"sen tescil edilen üç günlük çalışmanın davacıya ait olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, mülga 506 sayılı Kanunun 79. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Eldeki davada, 15.02.1982 varide tarihli 01.12.1981 işe başlama tarihli, 11 942 057 sigorta sicil numaralı, ..., baba adı; Cemal ve doğum tarihi; 1964 kimlik bilgilerinin yer aldığı ayrıca üzerinde, işçinin işten ayrıldığı için, doğum yeri, nüfusa kayıtlı olduğu yer, cilt, sayfa numaralarının alınamadığı ve müfettiş raporuna istinaden düzenlendiğine ilişkin notun yer aldığı işe giriş bildirgesinin bulunduğu, davacıya ait, 11942057 ve 15032592 sigorta sicil numaralarının varlığı karşısında, Kurum içi 1982 yılına ait iç yazışmalarda, 11942057 sigorta sicil numaralı ...’ın bildirgesinin üzerine konulan notta, müfettiş raporuna istinaden düzenlendiği için sigortalının künyesine erişilemeyeceği bilgisinin yer aldığı, yine Kurum içi 1988 yılına ait iç yazışmada, davacıya ait 2 sigorta sicil numarasından
01.12.1981 tarihli işe giriş bildirgesinde yer alan 11942057 sigorta sicil numarasına geçerlilik verilmesi üzerine davacının kullandığı diğer sigorta sicil numarasının iptal edildiği bilgisinin yer aldığı ve hizmet cetvelinde, 01.12.1981 tarihinden itibaren hizmetlerinin görüldüğü anlaşılmaktadır. Davalı işveren ise, davacıyı tanımadığını beyan ettiği gibi 01.12.1981 tarihli işe giriş bildirgesinde sigortalı imzası bulunmadığı ve işveren imzasının da yapılan imza incelemesinde davalı işverene ait çıkmadığı belirgindir. Kurum ise, davalı işverene ait 22574 sicil numaralı kahvehane işyerinin 01.12.1981 - 31.12.1981 tarihleri arasında kapsamda olan işyeri dosyasının imha olduğu gerekçesiyle müfettiş raporuna erişilemediğini belirtmiştir. 13.08.2012 tarihli tutanak ile komşu işyeri tespit olunamadığı gibi davacı dışında davalı işverene ait işyerinden bildirim yapılmamıştır. Mahkemece, yazılı gerekçelerle davanın reddine dair hüküm tesis edilmiştir. Mahkemenin kabulü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Mahkemece, yapılacak iş, öncelikle, işe giriş bildirgesinin davacının, işyerinde bulunmadığı bir tarihte düzenlendiği, kimlik bilgilerinin yetersiz olduğu bu haliyle davacıya aidiyetini gösterir bilginin bulunmadığı gibi Kurum iç yazışmalarında sigortalı künyesinin tespit edilemeyeceği bilgisinin yer aldığı, davalı işverenin beyanı ayrıca imzanın işverene ait çıkmaması gibi hususlarda dikkate alınarak, çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen araştırma ilkesi doğrultusunda gerek Kurum gerekse emniyet ve zabıta aracı kılınarak detaylı bir şekilde araştırılmalı ve davacının, dava konusu dönemde davalı işveren nezdinde çalışmadığını iddia etmesi karşısında, davacının fiili olarak çalışıp çalışmadığına ilişkin beyanlarına başvurulmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem hâlinde davacıya verilmesine, 13.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.