Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, yaşlılık aylığının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, yaşlılık aylığının kesilmesine ilişkin kurum işleminin iptalini talep etmiştir.
Mahkemece, davacının yatırdığı gider avansından 36,75 TL"nın kalması sebebiyle davacıya 25/10/2014 tarihinde tebliğ edilen yenileme tensip zaptının 5.maddesi ile 100 TL gider avansını yatırmak üzere tensip zaptının tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık kesin süre verildiği, davacının süresi içerisinde belirtilen gider avansını yatırmadığı anlaşıldığından davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Dava şartları, mahkemenin davanın esası hakkında yargılamanın devamı için gerekli olan şartlardır. Diğer bir anlatımla; dava şartları, dava açılabilmesi için değil mahkemenin davanın esasına girebilmesi için aranan kamu düzeni ile ilgili zorunlu koşullardır.
HMK.’un 115/2 maddedeki kurala göre, “Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder.” düzenlemesi gereğince, eksik olan bir dava şartı, belirli bir süre verilerek giderilebilecek ise, hakim tarafından eksikliğin giderilmesi için kesin süre verilmesi gerekir. Bu süre içinde dava şartı eksikliği tamamlanmaz ise dava, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddedilmelidir.
HMK.’un 120. maddesinde gider avansı düzenlenmiştir.
Buna göre “Davacı, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması hâlinde, mahkemece, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir”.
Davanın açıldığı tarihte eksik veya hiç gider alınmamış olsa bile gider avansı dava şartı olmakla hüküm verilinceye kadar ikmal ettirilebilir. İster gider avansı isterse tamamlama avansı olarak tanımlansın ikmal edilmesi gereken paranın hukuk yargılamasındaki nitelemesi dava şartı olarak gösterilen gider avansıdır. Gider avansının yatırılmaması veya ikmal edilmemesi halinde dava usulden reddedilecektir.
Anılan Kanunun 324. maddesinde ise, “Taraflardan her biri ikamesini talep ettiği delil için mahkemece belirlenen avansı, verilen kesin süre içinde yatırmak zorundadır. Taraflar birlikte aynı delilin ikamesini talep etmişlerse, gereken gideri yarı yarıya avans olarak öderler. Taraflardan birisi avans yükümlülüğünü yerine getirmezse, diğer taraf bu avansı yatırabilir. Aksi hâlde talep olunan delilin ikamesinden vazgeçilmiş sayılır. Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyeceği dava ve işler hakkındaki hükümler saklıdır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
HMK.’un 120. maddesindeki gider avansı, ilgili düzenlemenin 324. maddesindeki delil ikamesi için avans kuralı ile birlikte değerlendirilmesi ve dava şartı olan gider avansının delillerin ikamesi dışındaki yargılama giderleri için dikkate alınması gerekir. Dolayısı ile delil ikamesi için alınacak avans ile dava şartı olan gider avansının birbirinden ayrılması, delillerin ikamesi için alınacak avansın gider avansı içinde yer almaması zorunludur. Buna göre, gider avansının yatırılmaması durumunda dava, dava şartı yokluğundan usulden reddedilir. Delil ikamesi avansının yatırılmaması durumunda ise talep olunan delilin ikamesinden vazgeçilmiş sayılır.
Somut olayda, dosya kapsamına göre, Mahkemece, 10.10.2014 tarihli tutanakla, HMK’nun 120. madde gereğince 100 TL gider avansını yatırmak üzere davacıya 2 haftalık kesin süre verilmesine, bu süre içinde yatırılmadığı takdirde davanın dava şartı yokluğundan reddedileceğinin ihtarına, şeklinde ara karar kurularak davacıya tebliğ edilmiş ise de, yukarıda yapılan açıklamalar ışığında, eksik avans miktarı, gider avansının hangi kalemlerden ibaret olduğu ve miktarının ayrı ayrı net olarak belirtilmesi, kesin sürenin ne zaman başlayacağının, avansın nereye yatırılacağının bildirilmesi, her iki avansın alınmasına karar verilmiş ise, ne kadarının gider avansı ne kadarının delillerin ikamesine yönelik avans olduğu ve hukuki sonuçları konusunda ayrı ayrı uyarı yapılması gereği gözetilip, yazılı şekilde uygulama yapılmadan dava şartı noksanlığından davanın reddine karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm sair yönler incelenmeksizin bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle sair yönler incelenmeksizin BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 13.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.