8. Hukuk Dairesi 2011/782 E. , 2011/4692 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tescil
... ile ... ve ... Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki tescil davasının kabulüne dair.... Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 27.....2010 gün ve 433/169 sayılı hükmün ..."ca incelenmesi davalı ... temsilcisi tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı ..., kadastro sırasında tespit harici bırakılan mevki ve sınırları dava dilekçesinde gösterilen iki parça tapusuz taşınmazın imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetlik hukuki nedenlerine dayanarak adına tapu siciline tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... temsilcisi davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. Davalı ... Köyü temsilcisi davaya cevap vermediği gibi yargılama oturumlarına katılmamıştır.
Mahkemece; davacı lehine kazanma koşullarının oluştuğu ........2007 tarihli krokide A harfi ile gösterilen 49.774,89 m2 ve B harfi ile gösterilen ....976,82 m2 yüzölçümündeki taşınmazların davacının adına tapuya tesciline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı ... temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Tescile konu taşınmazlar, 1975 yılında Yapılan kadastro çalışmasında “taşlık” niteliğiyle tespit dışı bırakılmıştır. Bu tür davaların başarıya ulaşabilmesi için imar-ihya işleminin tamamlanmasından sonra en az ... yıl süre ile koşullarına uygun olarak zilyet olunması gerekmektedir. Mahkemece davacı lehine kazanma koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı şekilde kabul kararı verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme taşınmazın önceki ve şimdiki niteliği belirlemekten uzak olduğu gibi hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Dava konusu taşınmazların bulunduğu bölgeye ilişkin 1999 tarihli hava fotoğrafları dosya arasında bulunmakta ise de araziye uygulanması ve dava konusu taşınmazın hava fotoğrafındaki niteliğinin belirlenmesi bakımından yetersizdir. Çünkü 1999 tarihli hava fotoğrafı, ... yıllık zilyetliğin başlangıcı bakımından yetersiz görülmektedir. Bir arazinin kullanım süresi, niteliği ile üzerinde imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihin en iyi belirlemesi bakımından yöntemi hava fotoğraflarıdır. Ancak, 1985 tarihli hava fotoğrafı aşağıda açıklandığı gibi uygulanmalı ve incelenmelidir. Bu hava fotoğrafının stereoskopik aletle incelenmesi gerekir. Hava fotoğraflarının bu şekilde incelenmesi durumunda taşınmaz... boyutlu görülebilecek ve sınırları belirlenebilecektir. Bu yolla ekilemeyen bakir alanların net bir biçimde tespiti mümkün olabilmektedir. Mahkemece yapılacak iş; ... mühendisi, kadastro fen elemanı, jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak ... kişilik bilirkişi kurulu aracılığıyla hava fotoğrafının stereoskopik aletle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılarak öncelikle çekişme konusu taşınmazın yeri hava fotoğrafında gösterilmeli daha sonra, niteliğinin, imar-ihyasının tamamlanması tarihinin, kullanım süresinin ve ne zaman kullanılmaya başladığının belirlenmesine çalışılması gerekir. Tanık ve diğer bilirkişi sözleri bu bilirkişi raporuyla denetlenmeli, taşınmaz üzerinde imar-ihya işlemlerinin başladığı ve tamamladığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetliğin başlangıç tarihi ayrı ayrı belirlenmeye çalışılmalıdır.
Davacı imar-ihya olgusuna da dayandığına göre, imar ve ihya işleminin eksiksiz olarak araştırılması gerekir. Dosyada, imar-ihyanın sürdürülüş şekli, başlama ve tamamlanma tarihleri yeterince araştırılmamıştır. Taşınmazın bulunduğu yerde yeniden yapılacak keşifte yerel bilirkişi ve tanıklar HUMK.nun 258, 259 maddeleri uyarınca çağrılarak dinlenilmeleri ifadeleri arasında aykırılığın çıkması durumda aynı kanunun 265. maddesi uyarınca yüzleştirilmek suretiyle giderilmeye çalışılmalı, bu yolla taşınmazların önceki niteliğinin, imar -ihya koşullarının belirlenmesine çalışılmalıdır.
Dosya içerisindeki belgelere, paftaya ve kadastro tutanaklarına göre, dava konusu taşınmaza komşu bir kısım parseller hakkında.... Kadastro Mahkemesinin 1977/113 Esas sayılı dosyasında kadastro tespitine itiraz davasının görüldüğü, gerçek kişilerin açtığı davanın kabul hükmünün ... temsilcisinin temyizi üzerine ... .... Hukuk Dairesinde yapılan inceleme sonucunda ....03.2010 gün 1323/1068 sayılı bozma ilamında; sınırlarda eylemli meranın bulunduğu belirtilerek mera araştırılmasının yapılması istenmiştir. Buna göre, eldeki dosyada da uyuşmazlık konusu taşınmazlar yönünden mera araştırılmasının yapılması gerekmektedir. Bu doğrultuda, kadastro çalışma alanında kadim ya da tahsisli meranın bulunup bulunmadığının Özel İdare Müdürlüklerinden sorulması, bildirilmesi durumunda mera tutanak, sicil kaydı, karar ve eklerinin istenilmesi, yapılacak keşifte araziye uygulanması, diğer yandan meradan yararı bulunmayan komşu köy halkı arasından şeçilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan aynı hususun sorulması, yukarıda esas numarası belirtilen kadastro mahkemesinde görülen dava dosyası da gözönünde bulundurularak hüküm kurulması gerekirken bu hususlar gözardı edilerek karar verilmesi doğru değildir.
Jeolog .... ile ... Mühendisi ... ....’in birlikte düzenledikleri raporda imar-ihya çalışmalarına muhtaç yerlerden olduğu belirtildikten sonra raporun sonunda imar-ihyası tamamlanmış tarım arazisi niteliğinde olduğu belirtilmek suretiyle raporda kendi içinde çelişkiye düşülmüştür. Yeniden önceki bilirkişiler dışında ... kişilik ziraatçı bilirkişi seçilerek taşınmazların önceki ve şimdiki niteliğinin belirlenmesine, ne zamandan beri ekonomik amacına uygun olarak zilyet ve tasarruf edildiğinin tespitine yönelik maddi bulgulara ve bilimsel gerekçelere dayalı rapor aldırılmalıdır.
3402 sayılı Kadastro Kanununun .... maddesi hükmüne göre; zilyetliğin bu kanunda yazılı belgelerden birisi ile ispatı yoluna gidilmeyen hallerde, zilyedin aynı çalışma alanı içinde kazanabileceği miktar sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönümü geçmeyecektir. Anılan hüküm gözönünde tutularak ....07.1972 tarihinden sonra davacı adına kadastro yolu ile veya açılan dava sonunda belgesizden tescil edilen taşınmaz veya taşınmazlar var ise bunların miktarlarının, çalışma alanlarının, tescil tarihlerinin Tapu Sicil Müdürlüğü ile Kadastro Müdürlüğünden, açılmış zilyetliğe dayalı tescil davası olup olmadığının o yer Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğünden sorulup belirlenmesi gerekirken mahkemece Kadastro Müdürlüğünden bu yönde araştırma yapılmamıştır. Kadastro Müdürlüğünden belirtilen hususun sorulması, bildirilmesi halinde kadastro tutanaklarının onaylı örnekleri ile tapu kayıtlarının Tapu Sicil Müdürlüğünden istenerek kanunda belirtilen limitlerin aşılıp aşılmadığı üzerinde durulmalıdır.
Tüm bu eksiklikler giderildikten sonra istek hakkında bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırmaya dayanılarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Davalı ... temsilcisinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan yerel mahkeme hükmünün HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, 29.09.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.