10. Hukuk Dairesi 2014/15527 E. , 2015/6936 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, ... Rant Sigortası"na giriş tarihinin Türkiye’de sigorta başlangıcı olduğunun ve yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
2006 ve 2010 yıllarındaki borçlanma talepleri ile 10.05.1987 - 31.01.1989, 19.06.1990 - 13.07.1991, 01.04.1995-27.02.1997, 01.08.1999 - 31.12.2005 ve 12.08.2007 - 21.05.2010 tarihleri arasındaki 5080 günlük ...’daki süresini 5510 sayılı Yasa"nın 4/1-a maddesi kapsamında borçlanıp ödeyen, yine 2006 tarihinde yılındaki borçlanma talebi ile 01.02.1989 - 18.06.1990, 14.07.1991 - 31.03.1995, 01.08.1998 - 31.07.1999, 01.01.2006 - 03.03.2006 tarihleri arasındaki 2186 günlük ...’daki süresini 5510 sayılı Yasa"nın 4/1-b maddesi kapsamın borçlanıp ödeyen ve 11.11.2011 tarihli tahsis talebi Kurum tarafından sigorta başlangıcı, borçlanma miktarını ödeme tarihinden geriye doğru gidilerek 04.09.1990 esas alınması nedeni ile 31.03.2012 tarihli yazı ile reddedilen davacı, ... Rant Sigortası"na giriş yaptığı ve 18 yaşını ikmal ettiği tarih olan 10.05.1987 tarihini Türkiye’de sigorta başlangıcı olduğunun ve 01.06.2012 tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti istemiş; Mahkemece, davacının sigorta başlangıcı ... TR 4 belgesinde Pflichtbeitragszeit (Zorunlu prim süresi) süresi esas alınarak 19.06.1990 tarihi kabul edilmiş, yaşlılık aylığı talebi de 19.06.1990 tarihli sigorta başlangıcına göre koşulları oluşmadığından reddedilmiştir. Dosya içeriğinden davacının 10.05.1987 tarihinde 18 yaşını ikmal ettiği ve ... TR 4 belgesinde 01.04.1987 - 31.12.1987 tarihleri arası “pflichtbeitragszeit für kindererziehung (çocuk eğitimi için zorunlu prim süresi)” yer aldığı görülmektedir.
Uzun vadeli sigorta kolları bakımından sigortalılık süresini düzenleyen 5510 sayılı Kanunun 38’inci madde hükmü; malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında dikkate alınacak sigortalılık süresinin başlangıcını; sigortalının, 5417, 6900, 506, 1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu"nun geçici 20’nci maddesi kapsamındaki sandıklara veya bu Kanuna tâbi olarak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak ilk defa kapsama girdiği tarih olarak kabul edileceğini; kanunun uygulanmasında 18 yaşından önce malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi olanların sigortalılık süresinin, 18 yaşının ikmal edildiği
tarihte başlamış olacağını, bu tarihten önceki süreler için ödenen malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin, prim ödeme gün sayısı hesabına dâhil edileceğini öngörürken, Uluslararası sosyal güvenlik sözleşme hükümlerinin saklı bulunduğu ifade edilmiştir.
Öte yandan, Anayasamızın 90/son maddesi uyarınca, yöntemince yürürlüğe konulmuş Uluslararası sözleşmeler kanun hükmünde olduğu gibi, normlar hiyerarşisi yönünden uluslararası sözleşme kurallarına uygulamada yasal güç tanınmakta ve bu kuralların uygulanma önceliği de haiz bulunmaktadır.
10.04.1965 tarihli resmi gazetede yayımlanarak 01.11.1965 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren Türkiye Cumhuriyeti ile ... Federal Cumhuriyeti arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi"nin uzun vadeli sigorta kollarından olan “Malûllük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları(aylıkları)” başlıklı beşinci bölümde düzenlenen konuya ilişkin 29’uncu madde hükmü ise “... Sosyal Sigorta Mercii için aşağıdaki hususlar geçerlidir: … (4) Bir kimsenin ... sigortasına girişinden önce bir ... Rant Sigortasına girmiş bulunması halinde, ... Rant Sigortasına girişi, ... Sigortasına giriş olarak kabul edilir...” hükmünü öngörmüştür.
Anılan Uluslararası sözleşme hükmü ile, sözleşme hükmünün düzenlendiği bölüm birlikte değerlendirildiğinde; bir kimsenin ... sigortasına girmeden önce, sözleşme hükmü kapsamında, malullük, yaşlılık ve ölüm Sigortalarından ... Rant Sigortasına girmiş bulunması halinde, rant sigortasına giriş tarihinin, ... sigortasına giriş tarihi olarak kabul edileceğinin kabulü gerekir.
Somut olayda; dava dosyası içerisinde yer alan ... Sigorta Kurumuna ait sigorta hesabında, davacının 01.04.1987 - 31.12.1987 tarihleri arası pflichtbeitragszeit für kindererziehung (çocuk eğitimi için zorunlu prim süresi) süresinin bulunduğu belirtilmiş olup, bu sürenin yukarıda bahsedilen Uluslararası Ek Sözleşme hükmü kapsamında, uzun vadeli sigorta kollarından olan malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından ... Rant Sigortasına giriş niteliğinde bir sigortalılık girişi olması karşısında, davacının 18 yaşını ikmal ettiği 10.05.1987 tarihi esas alınarak sigorta başlangıcı ile yaşlılık aylığı tahsis koşullarının değerlendirilmesi ve buna istinaden de 3201 sayılı Kanunun 6. Maddesinde belirtilen yurda kesin dönüş koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediği yöntemince yapılacak araştırmayla belirlendikten sonra elde edilecek sonuca göre karar verilmesi gerekirken, Mahkemece, 19.06.1990 tarihinin sigorta başlangıcı olarak kabulü ve bu tarih esas alınarak yaşlılık aylığı talebinin şartları oluşmadığından reddine karar verilmiş olması isabetsizdir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma gerekir.
O hâlde, davacı ve davalı Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem hâlinde davacıya iadesine, 09.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.