4. Hukuk Dairesi 2018/4229 E. , 2019/4217 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı ... vekili Avukat ... tarafından davalılar ... ve Maliye Hazinesi aleyhine 28/08/2012 gününde verilen dilekçe ile tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 26/02/2014 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalılardan Maliye Hazinesi vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Mahkeme gerekçeli kararında; dava tarihinin, 28/08/2012 olması gerekirken 11/05/2016 tarihi olarak yazılması mahallinde düzeltilebilir maddi hata olarak görülmekle bozma sebebi yapılmamıştır.
1-Davalı ... yönünden;
Dava, haksız el koyma nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davalı ... yönünden açılan davanın pasif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine, davalı ... Hazinesi yönünden ise kısmen kabulüne karar verilmiştir; karar, davalı ... Hazinesi vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı vekili; müvekkiline ait büyükbaş hayvanlara kaçak olduğu iddiasıyla, kolluk güçlerince 01/12/2000 günü el konularak, yediemine teslim edildiğini, açılan kamu davasında ... Asliye Ceza Mahkemesince sanık davacının beraatine ve yedieminde bulunan hayvanların sanık davacıya iadesine karar verildiğini, buna rağmen iadenin gerçekleşmediğini belirterek, uğranılan zararın davalılardan tazmini isteminde bulunmuştur.
Davalı ... Hazinesi temsilcisi; davanın görevsiz mahkemede açıldığını ve talebin zamanaşımına uğradığını belirterek, davanın esastan da reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davalı ... yönünden açılan davanın pasif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine, davalı ... Hazinesi yönünden ise kısmen kabulüne dair verilen ilk karar, Dairemizin; 11/05/2015 gün, 2014/8355 esas ve 2015/5915 karar sayılı ilamı ile davalı ... Hazinesi yönünden eksik inceme nedeniyle ve davaya konu büyükbaş hayvanlara el konulduğu tarih itibariyle zarar kapsamı belirlenmek ve davacı kusuru da gözetilerek karar verilmek üzere bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyulmuş ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davalı ... yönünden açılan davanın pasif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine, davalı ... Hazinesi yönünden ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Yerel mahkemenin 26/02/2014 gün ve 2012/312-2014/95 sayılı ilk kararı davalı ... Hazinesi tarafından temyiz edilmiş ise de davalı ... yönünden ret kararı temyiz sebebi olarak ileri sürülmemiş ve Dairemiz temyiz incelemesinde de hükmün davalı
... yönünden pasif dava ehliyeti olmadığı gerekçesiyle reddine dair olan bendi temyize konu edilmemiş ve bozma kapsamı dışında kalarak kesinleşmiştir. Yerel mahkemece, bu durum gözetilmeksizin davalı ... yönünden yeniden hüküm tesisi usul ve yasaya uygun düşmemiş bu durum bozmayı gerektirmiştir.
2-Davalı ... Hazinesinin temyiz itirazlarına gelince;
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacıya ait 39 adet büyükbaş hayvana kaçak oldukları iddiası ile 01/12/2000 tarihinde kolluk güçlerince el konulduğu ve yediemine teslim edildiği, ... Asliye Ceza Mahkemesinin 2000/517 esas ve 2000/612 karar sayılı ilamıyla sanıkların beraatine ve el konulan hayvanların sahiplerine iadesine karar verildiği ve kararın temyiz edilmesi üzerine de Yargıtay 7. Ceza Dairesi tarafından 20/06/2002 gün, 2002/9225 esas ve 9627 karar sayılı ilamıyla onanarak kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Dairemiz bozma ilamında, davaya konu büyükbaş hayvanların el koyma tarihindeki değerinin tespit edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Mahkemece bu hususta alınan 02/11/2017 tarihli bilirkişi raporunda, hem daha önce alınan bilirkişi raporlarındaki istatistiki verilerin hem de ... İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile Hakkari ve ... Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği verilerinden yararlanıldığı belirtilmiştir. Ancak ilgili bilirkişi raporunda fiyat tespitinin dayanağı bilgi, belge ve rakamlar açıkça yazılmadığı gibi ... Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü yazısında belirtilen fiyatın yaklaşık üç katı kadar bedel tespitinin gerekçesi de açıklanmamıştır.
Şu halde mahkemece; davaya konu hayvanların el koyma tarihindeki değerinin, devletin ilgili kurum ve kuruluşlarından, özellikle ... Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü, ... Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ve ... İli Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğünden sorulup, cevabi yazılar dosyaya eklenerek, konusunda uzman bilirkişiden ayrıntılı, açık ve denetime elverişli rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, özellikle ... ve ... Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği verileri ile oluşturulan ve farazi değerlendirmeleri içeren bilirkişi raporuna dayanılarak, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemiş, bu durum kararın bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... yararına BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Hazinesi yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı ... Hazinesinin diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına 30/09/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.