Mahkemesi :İş Mahkemesi
No : 2018/386-2020/339


Dava, fiili çalışmaya dayalı olmadığı gerekçesi ile bir kısım sigortalılığının geçersizliği nedeniyle Kurum tarafından yaşlılık aylığının iptal edilmesi üzerine, Kurum işleminin iptali ile yersiz aylık ve sağlık yardımı nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak, kararında belirtildiği şekilde davanın kabulüne hükmedilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekilince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi;
Mahkemece uyulan bozma ilamında “….Mahkemece, ..... sicil nolu Toksan Gıda Tic. Ltd. Şti."nin varlığı araştırılarak davaya dahil edilmeli davalının çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; çalışmaları ile ilgili tüm belgeler davalı Kurumdan; puantaj kayıtları ve ücret tediye bordrolarının asılları işverenden ve dava konusu dönem içerisinde davacı çalışmalarını Kuruma bildiren işverenden getirtilmeli, iş bu belgelerden sigortalının imzasını içerenler yönünden imzanın aidiyeti davacı tarafından kabul edilenler ile inkar edilip de aidiyeti ehil bilirkişi incelemesiyle saptananlardan yine davacı tarafından hata-hile-ikrah durumu iddia ve ispat edilemeyenler bakımından, işbu yazılı belgelerin aksi eşdeğerde delillerle kanıtlanması için davacıya delilleri sorulmalı; davacı ile birlikte çalışan ve işverenlerin bordrolarında kayıtlı kişiler ile, aynı yörede komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, davacının ne kadar süre çalıştığına ilişkin bilgilerine başvurulmalı, özellikle Kurum müfettişlerince yapılan incelemede işveren hakkında belirlenen hususlar ve aksinin ispatı bakımından yoklama tutanakları gibi belgelerin varlığı araştırılmalı, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde, iş yerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği nazara alınmalı, işyeri dosyaları getirtilmeli ve Kanun kapsamına alınış ve kapsamdan çıkartılış nedenleri ve tarihleri irdelenmeli, Kurum müfettiş raporu içeriğindeki iddialar irdelenmeli ve çalışmayı tespit edebilecek nitelikte davacı lehine yazılı belgelerinin bulunup bulunmadığı hususu da ayrıntılı irdeleme sonucunda ve çalışmanın fiili olup olmadığı hususunda tüm deliller toplandıktan sonra bir karar verilmesi....” gerektiği belirtilmiştir.
Eldeki davada bozmaya uyulmuş ise de, bozma gereklerinin tam olarak yerine getirildiğinden bahsedilmesi mümkün değildir. Bozma ilamı gereğince davacının çalışmasının geçtiğini iddia ettiği...Gıda Tic. Ltd. Şti. davaya dahil edilmiş, şirkete ait işyeri kayıtları getirilmiş, Mahkemece bordro tanığı ... ile çevresel araştırma sonucu tespit edilen kamu tanıklarının beyanlarına başvurulmuş, davacının isticvap beyanı da dikkate alınarak davacının 04/06/2011- 31/03/2012 tarihleri arasında bildirim yapılan 297 günlük süreçte fiilen çalıştığı, bu dönemde...Gıda Tic. Ltd. Şti."nin işçisi olarak şirketin işçilerine yemek pişirme işinde aylık 700 TL ücret ile çalıştığı gerekçeleriyle kurum işleminin iptaline dair davanın kabulüne karar verilmiş ise de, mahkemece eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidilmiştir.
Mahkemece yapılacak iş; dahili davalı ... Tic. Ltd. Şti.’ne ait 1050997 sicil numaralı işyerinden 04/06/2011- 31/03/2012 tarihleri arasındaki dönem bordroları bulunup bulunmadığı araştırılmalı, varsa bu döneme ilişkin bordrolar getirtilip, resen seçilecek bordro tanıklarının ifadelerine başvurulmalı, söz konusu işyerinden 2011 yılı 2. ayından sonra sigortalı bildirimi yapılmamış ise Kurum kayıtlarında bildirilmeme sebebi olarak düzenlenmiş herhangi bir belge, durum tespit tutanağı, denetmen raporu var ise bunların bildirilmesi istenilmeli, söz konusu işyeri hakkında sahte sigortalı çalıştırılması eylemi sebebiyle Kurumca denetim yapılıp yapılmadığı hususları sorulmalı, 04/06/2011- 31/03/2012 tarihleri arasında dönem bordro tanığı bulunmadığının anlaşılması halinde ise daha önceki tarihlerde çalışması bulunan ve Kurumca 1050997 sicil numaralı işyerinden çalışması iptal edilmeyen diğer bordro tanıkları tespit olunarak bu işyerinden yeterince bordro tanığının beyanına başvurulmalı, ayrıca davacının çalışmasının geçtiği dönemde kendisini işe aldığını beyan ettiği ...’nin adresi tespit edilerek beyanları alınmalıdır. Diğer taraftan, davacının şirketin işçilerine yemek pişirme işiyle ilgili olarak varsa yemek teslim kayıtları getirtilmeli, yemeklerin hangi araçla hangi işyerine götürüldüğü hususlarında araştırmanın genişletilerek gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar verilmelidir.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, temyiz eden davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ :Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 30/09/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.